Новости за 20.02.2022

АКШнын мамлекеттик катчысы Энтони Блинкен, Беларус менен Орусиянын биргелешкен машыгууларынын узартылышына тынчсызданып, Москва Украинага кол салчудай болуп турганын кошумчалады. Британиянын өкмөт башчысы Борис Жонсон Москва "Европадагы 1945-жылдан берки эң чоң согушту баштаганы тургандай" деп билдирди.  Орус күчтөрү Украина менен чек арага топтолуп жатканына байланыштуу кырдаал курчуп турат. Орусия жана Франциянын президенттери Владимир Путин менен Эммануэл  Макрон телефондон кырдаалды талкуулап... Читать дальше...

Украинанын президенти Владимир Зеленский 20-февралда жасаган билдирүүсүндө баарын «үн катпоо» режимин күйгүзүп, кризисти тынч жол менен чечүү аракетин күчөтүүгө чакырды. Ал ошондой эле үч тараптуу байланыш тобунун жолугушуусун «чукул» өткөрүүгө чакырды. Ага Украина, Орусия жана Европа коопсуздук жана кызматташтык уюму кирет. Бул топ 2014-жылы Украинанын чыгышында орусиячыл жикчилдер менен Киевдин жаңжалы башталганда түзүлгөн. Зеленский ушул күнү Франциянын президенти Эммануэл Макрон менен телефондон сүйлөшкөн. Читать дальше...

Ирандын мыйзам чыгаруучулары президент Ибрагим Раисини АКШ жана  Батыштагы үч  мамлекеттен алар өзөктүк келишимден чыкпайт деген кепилдик алууга чакырышты. Бул тууралуу Ирандын мамлекеттик телеканалдары 20-февралда кабарлады. «Биз өткөндөн сабак алып, улуттук кызыкчылыктардын алдында кызыл чийимди так коюшубуз керек. Алдын ала кепилдик алмайынча ар кандай макулдашуулардан баш тартышыбыз зарыл»,-деп жазылат депутаттардын катында. Бул катка 290 мыйзам чыгаруучунун 250сү кол койгон. Ушул тапта Иран... Читать дальше...

Британ ханышасы Елизавета II коронавирус жугузуп алганы тууралуу маалыматты Букингем сарайы ырастады. Анын кеңешчилеринин айтымында, 95 жаштагы ханышада оорунун белгилери жеңил өтүүдө. Ошондуктан ал өзүнүн милдетин аткарууну уланта берет. Ханышанын ооруп жактаны тууралуу маалыматтар бир нече күндөн бери таркап жаткан. Бирок Букингем сарайы расмий бышыктай элек болчу. Жакында эле ханзаада Чарльз жана анын аялы Камилладан коронавирус табылган. Ханыша тун уулу менен 8-февралда жолуккан. Расмий маалыматка караганда... Читать дальше...

Москванын Пушкин аянтына Украинга каршы согушка каршылыгын билдирип пикетке чыккан бир нече укук коргоочуну полиция кармап кетти. Алардын арасында Лев Пономарев, Михаил Кригер жана Юрий Самодуров бар. Укук коргоочулар «Бомбадан көрө мектептер жана окуучулар!», «Орусия, Украиндан колуңду тарт!», «Украина менен согушка жок!» деген жазууларды көтөрүп турушту.   Украинанын чыгышындагы өздөрүн "Донецк Элдик Республикасы" жана "Луганск Элдик Республикасы" деп атап алган аймактардын жетекчилери соңку... Читать дальше...

Түркияда камакта отурган "Себат" билим берүү мекемесинин жетекчиси, кыргыз жараны Орхан Инанды кыйноого кабылганын анын адвокаттары айтып чыгышты. Өткөн жылы Бишкектен уурдалып Түркияда камакта табылган "Себат" билим берүү мекемесинин негиздөөчүсү Орхан Инандыга карата кезектеги соттук иш ушул ай башында өткөн. Анын адвокаты жана жакын тууганы Халил Ибрагим Йылмаздын «Азаттыкка» билдиришинче, дал ушул жараян учурунда ал камакта кыйноого кабылганын, алгачкы көрсөтмөлөрү ур-токмок алдында алынганын айтып берген... Читать дальше...

Бээжинде Кышкы Олимпиада-2022 оюндары расмий жыйынтыкталды. Кышкы Олимпиада-2022 оюндарында cпорттун 15 түрү боюнча 109 медалдын комплектиси ойнотулду. Алтын медалдардын саны боюнча биринчи орунга Норвегия, экинчи орунга Германия чыкты, үчүнчү орунду Кытай ээледи. АКШ бул жолу төртүнчү орунга чыкса, Орусия тогузунчу болуп калды. Орус спортчулары кызытма ызы-чуусунан улам Орусиянын Олимпиада комитетинин желегинин алдында катышты. Сыйлоо учурунда улуттук гимндин ордуна Петр Чайковскийдин чыгармасы ойнотулуп жатты. Читать дальше...

Human Rights Watch эл аралык укук коргоо уюмунун эсебинде, Казакстан бийлигинин кандуу Январь окуяларын иликтөө аракеттери «көз карандысыз иликтөөгө» окшошпой жатат. Уюмдун Европа жана Борбор Азия боюнча директору Хью Уильямсон 18-февралда билдиргендей, казак бийлиги адам укуктарынын бузулушун тыкыр иликтеп чыгышы керек, антпесе президент Касым-Жомарт Токаевдин сөздөрү жөн гана «куру убада бойдон калат». HRW 4-6 январь күндөрү күз кызматкерлери ашыкча күч колдонгон төрт окуяны аныктаган. Андан тышкары ондогон видеолорду анализдеп отуруп... Читать дальше...

Талас шаарынын 28 жаштагы тургуну Жылдыз Талгат кызы төрт жыл мурда жергиликтүү жаштар менен биргеликте кайрымдуулук кыймылын түзгөн. Ал кайрымдуу адамдар көбөйүп, "зар болгондорго көп жардам берсек" деп ниет кылып келет. "Азаттык" Жылдыздын бир күндүк иши менен таанышып келди.

Орусия менен Беларус бүгүн 20-февралда жыйынтыкталары айтылган биргелешкен аскердик машыгуусун улантмай болушканын белорус коргоо министри машыгуунун алгачкы жыйынтыгын жарыялап жатып билдирди.   Муну ал эки өлкөнүн тышкы чек ара тилкесинде “коңшулар аскердик активдүүлүгүн күчөтүп жатышат” деп түшүндүрдү. 10-февралда башталган машыгуу алкагында Орусия бул аймакка бир катар аскердик бөлүктөрүн жана курал-жарагын жайгаштырган. НАТО ал жердеги 30 миңге жакын аскерин Орусия Украинага кол салуу... Читать дальше...

Европанын айрым өлкөлөрүндө соңку эки күндөн берки катуу шамалдан кеминде 16 адамдын өмүрү кыйылды. ВВС кабарлагандай, “Юнис” бороонунан Нидерландда жана Польшада төрттөн, Улуу Британияда үч, Германия менен Бельгияда экиден жана Ирландияда бир адам каза болду. Ошондой эле бул жаратылыш кырсыгынан автомобилдик авариялардан ондогон адамдар түрдүү жараат алышты. Кээ бир жерлерде шамалдын ылдамдыгы саатына 200 чакырымга жетип жатты. Миллиондогон үйлөр жана мекемелер электр жарыгы жок калып, айрым... Читать дальше...

“Балдардын укугун коргоочулар лигасы” уюму президент Садыр Жапаровго кайрылып, “Балдар кодексинин” жаңы редакциясын колдоого чакырды. Уюмдун жетекчиси Назгүл Турдубекова 20-февралда мамлекет башчысына жолдогон кайрылуусунда кодекстин балдарды зордук-зомбулуктан коргоо тууралуу өзгөртүүлөр кирген жаңы редакциясы даяр экенин, бирок ал парламентте каралбай жатканын билдирди. “Тилекке каршы, “Балдар кодексинин” жаңы редакциясы Жогорку Кеңеште каралбай, аны Конституцияны бузуу менен жокко чыгаргылары келип жатканы анык. Читать дальше...

Эгер Орусия Украинага кол сала турган болсо Америка Кошмо Штаттары жана Улуу Британия орусиялык компаниялардын америкалык доллар жана британиялык фунт стерлинг алуусуна чектөө коюларын 20-февралда британ премьер-министри Борис Жонсон эскертти. Жонсон BBCге курган маегинде “Орусия Европада 1945-жылдан берки эң масштабдуу согушту баштагысы келип турат” деген оюн айтты. Эгер ошондой боло турган болсо мурда айтылган санкциялардан да катаал чаралар көрүлөрүн эскерткен премьер-министр орусиялык компанияларга... Читать дальше...

Быйылкы жылдын 25-мартынан 3-апрелине чейин Кыргызстанда элди жана турак жайды каттоо жараяны өтөт, алыскы райондордо каттоо 23-апрелде башталып 2-майда жыйынтыкталат. Бул тууралуу 19-февралда АКИpress маалымат агенттигине курган маегинде Бишкек шаардык статистика башкармалыгынын башчысы Элмира Мамбеталиева билдирди. Мамбеталиеванын айтымында, мамлекеттик масштабдагы каттоо өлкө аймагында жашаган калктын расмий санын аныктоо үчүн он жылда бир жүргүзүлөт. 2019-жылга пландалган каттоо коронавирус пандемиясына байланыштуу 2022-жылга которулган. Читать дальше...

Жалал-Абадда иштеген журналист Куттумидин Базаркулов "Кызматынан кыянаттык менен пайдалануу" беренеси менен айыпталып кармалган. Ал акыркы жылдары коомдук-саясий иштерге активдүү аралашып, 2020-жылы октябрь окуясынан кийин бийликке келгендерди кескин сындап жүргөн. Былтыр ноябрда кармалган Куттумидин Базаркулов жакында Жалал-Абаддан Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин Оштогу бөлүмүнүн убактылуу кармоочу жайына которулду. Анын жубайы Жамила Сыдыкова күйөөсүнүн саламаттыгы начарлап кеткенин... Читать дальше...

Франциянын президенти Эммануэл Макрон жана Орусиянын президенти Владимир Путин бүгүн 20-февралда Украина боюнча маселени телефон аркылуу талкуулашат деп пландалууда. Бул сүйлөшүү Батыш Орусияны “Украинанын жанында он миңдеген аскерин топтоп, кол салууга даярданып турат» деп айыптап жаткан учурда туш келүүдө. Москва айыптоолорду четке кагып, Украинага кол салуу планы жоктугун билдирүүдө. Европадагы коопсуздук жана кызматташтык уюмунун (ЕККУ) мониторинг жүргүзүүчү миссиясынын маалыматына караганда... Читать дальше...

Бразилиянын Петрополис шаарында селден кийин башталган көчкү алдында калгандарды издөө иштери бүгүн 20-февралда да уланууда. Кечээ тынбай жааган нөшөр жаандан улам ишти убактылуу токтотууга туура келгенин шаар жетекчилиги билдирди. Соңку маалымат боюнча, шейшемби күнкү жаандан кийин башталган көчкүдөн 146 адам каза болду, дагы 200дөй адамдын дайыны табылбай жатат. Миңге чукул адам үй-жайынан ажырап, убактылуу жайларга жайгаштырылды. Бразилиянын президенти Жаир Болсонару жума күнү жабыркаган аймакты тик учак менен үстүнөн кыдырып... Читать дальше...

"Сапат" билим берүү мекемесинин башчысы Орхан Инандынын түрк тергөөчүлөрүнө берген алгачкы көрсөтмөлөрү катуу басым жана кыйноо аркылуу алынган. Бул тууралуу 20-февралда “Азаттык” радиосуна анын адвокаты  Халил Ибрагим Йылмаз билдирди. Жактоочунун айтымында, 3-февралда өткөн соңку сот отурумунда Инанды эч бир террордук уюм менен байланышы жоктугун, кармалган алгачкы 37 күн бою басымга кабылганын, биринчи көрсөтмөлөрү ошондо жаздырып алынганын кайталап айтты. Анкара шаарынын Жогорку сотунда өтүп... Читать дальше...

Казакстанда кандуу январь айындагы тоз-тополоңдо жараат алып, кийин күч органдарынын кыйноосуна кабылдык деген жарандардын саны арбын. Алардын айрымдары тергөө абагынан дале чыга элек. Бийлик башаламандыкка байланыштуу кармалгандар кыйноо көргөн деген дооматты четке кагууда.

“Бийлик сырлары” берүүбүздүн бул жолку коногу Кыргызстан география коомунун президенти, профессор Саламат Аламанов болду. Ал маегинде Кыргызстандын чек ара тилкелеринин аныкталышындагы совет бийлигинин чечимдери, анын аткарылышы, улуттук аймактарды аныктоодо Ташкенттин таасири, ага Москванын мамилеси, дегеле кошуналар менен чекара маселелери кантип чечилиши керек деген суроолорго жооп берди. - Саламат агай, кепти Кыргызстандын аймагындагы анклавдардын пайда болуу тарых-таржымалынан баштасак. Читать дальше...

“Бийлик сырлары” берүүбүздүн бул жолку коногу Кыргызстан география коомунун президенти, профессор Саламат Аламанов болду. Ал маегинде Кыргызстандын чек ара тилкелеринин аныкталышындагы совет бийлигинин чечимдери, анын аткарылышы, улуттук аймактарды аныктоодо Ташкенттин таасири, ага Москванын мамилеси, дегеле кошуналар менен чекара маселелери кантип чечилиши керек деген суроолорго жооп берди.

Евразия экономикалык биримдигине (ЕАЭБ) мүчө мамлекеттер айыл чарба продукциясын темир жол аркылуу контейнер менен тез мөөнөттө жөнөтүп туруу боюнча биргелешкен долбоорду ишке ашыруу мүмкүнчүлүгүн талкуулап жатышат. Бул маселе 19-февралда Евразия экономикалык комиссиясынын (ЕАЭК) Кыргызстандын Министрлер кабинетинин төрагасынын биринчи орун басары Арзыбек Кожошевдин төрагалыгы менен видеоконференция режиминде өткөн жыйынында көтөрүлдү. Кыргыз өкмөтүнүн басма сөз кызматынын маалыматына караганда... Читать дальше...

21-февралда Кыргызстандын аймагында жаан-чачын жаабайт. Жолдор тайгак жана тоңголок болот. Түштүк-чыгыш тараптан келген шамалдын ылдамдыгы секундасына 3-8 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүй облусунда түнкүсүн -3...+2, күндүз 10…15; Талас жергесинде түнкүсүн -3...+2, күндүз 10…15; Баткен, Ош, Жалал-Абад дубандарында ​түнкүсүн -3…+2, күндүз 11…16; Ысык-Көл облусунда түнкүсүн -4…-9, күндүз 2…7; Нарын облусунда түнкүсүн -12…-17, күндүз -3…+2; Бийик тоолордо түнкүсүн -22…-27, күндүз -3…-8 градус. Читать дальше...

Кыргызстандын жана Тажикстандын чектеш аймагында жашаган элдин аксакалдары ынтымак жолугушуусун өткөрүштү. Жолугушуу 19-февралда өткөнүн “Азаттык” радиосуна Лейлектин акими Алмазбек Рахманкулов айтып берди: “Ынтымак жолугушуусу болду. Лейлектин чек аралаш айылдарынан 40ка жакын аксакал, Тажикстандын Гафуров районунан аксакалдар келди. Жалпысынан 100дөй адам болду. Ынтымак чайын ичип, аралашып отурушту. Көпчүлүгү бирин бири тааныйт экен”. Кыргызстандын Борбордук айылы менен Тажикстандын Хистеварз... Читать дальше...

Бишкектин №27 Биринчи май жана №29 Свердлов шайлоо округдарында Жогорку Кеңешке депутаттарды шайлоонун үгүт өнөктүгү өтүүдө. Былтыр өткөн парламенттик шайлоодо баарына каршы добуш бергендер басымдуулук кылган шайлоо округдарында шайлоо өнөктүгү кызыды. БШК эки округдан шайлоого катышууга 53 талапкерди каттаган, үгүт өнөктүгү башталгандан бери беш талапкер шайлоого катышуудан баш тартты. Борбордук шайлоо комиссиясынын арыз-даттанууларды каттаган бирдиктүү реестринде 18-февралга карата 14 арыз түшкөн. Читать дальше...