Новости за 13.03.2021

(Азнакай, 13 март, «Татар-информ», «Маяк» , Резидә Шәрипова). Азнакайның Мәлбагыш урта мәктәбендә шахмат зонасы ачылды. Февраль–март аенда районда барлыгы 19 мәктәптә шахмат зонасы ачылды. Ә 4 мәктәптә шахмат түгәрәкләре «Мәгариф» илкүләм проекты кысаларында төзелгән «Үсеш ноктасы» үзәкләрендә эшләп килә иде. Әлеге тантаналы чарада район башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары Дамир Гыйләҗев, мәгариф идарәсе җитәкчесе Зөлфия Гыйләҗева, Мәлбагыш авыл җирлеге башлыгы, район Советы депутаты Азат Әхмәтшин, мәктәп директорлары катнашты. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). Түбән Кама китапханәләренә 1941 елгы өстәл календареның яңадан әзерләнгән күчермәләрен бүләк иткәннәр. Ул берничә йөз биттән торган китап, анда сәнәгать һәм авыл хуҗалыгы өлкәсендәге казанышлар, мәгариф һәм сәламәтлек саклау системаларын үстерү, Ватан тарихы, аның геройлары һәм алдагы елларга планнары турында сөйләнә. Бу турыда Түбән Кама муниципаль районы рәсми сайты нда хәбәр ителә. Календарь 1940 елның 19 декабрендә басмага куелган булган. «Түбән Кама Нефтехим»... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). Табиб-эндокринолог һәм медицина фәннәре кандидаты Юлия Мануйлова шикәр диабеты белән авырмас өчен симермәскә кирәклеген әйтте. «Шикәр диабетын профилактикалауның төп ысулы — гәүдә авырлыгын нормада тоту. Авырлык азрак булган саен, чирләү куркынычы да кими», — диде эксперт. Бу хакта РИА Новости хәбәр итә. Табиб артык авырлык булганда, кеше куркыныч төркемендә булуын әйтте. Бу очракта ул ким дигәндә елга бер тапкыр глюкоза микъдарын ачыклау өчен кан анализы бирергә киңәш итә. Читать дальше...

(Казан, 13 гыйнвар, «Татар-информ). Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов, Россия Федерациясе һәм Татарстан Республикасы халык артисты Нәҗибә Ихсанованың вафаты сәбәпле, кайгы уртаклаша. Хөкүмәт телеграммасы Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры баш режиссеры Фәрит Бикчәнтәевкә адресланган. «Россия Федерациясе һәм Татарстан Республикасы халык артисты Нәҗибә Гыймай кызы Ихсанованың вафат булу хәбәре авыр кайгы алып килде. Танылган артистның иҗатын сөюче күпсанлы ватандашларыбызга кушылып... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). Татарстанда авыл хуҗалыгы техникасының чәчү эшләренә әзерлеге 90 проценттан артып китте. Тракторлар буенча бу күрсәткеч — 94, чәчкечләрдә — 97, чәчү комплексларына — 91, культиваторларга 94 процент туры килә. Бу хакта бүген ТР Хөкүмәте Йортында узган республика киңәшмәсендә ТР Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министры Марат Җәббаров хәбәр итте. Министр докладын Татарстан Республикасы Президенты Рөстәм Миңнеханов һәм республика Премьер-министры Алексей Песошин тыңлады. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). «Адымнар-Казан» күп телле белем бирү мәктәбе дүрт көн рәттән шагыйрь, драматург, язучы Мостай Кәрим әсәре буенча куелган «Җәяүле Мәхмүт» спектаклен күрсәтте. Мәхмүт Юлбирдин ролендә мәктәп директоры Айдар Шәмсетдинов үзе уйнаган. «Без канәгать, элекке мәктәп бинасында да куйган идек ул спектакльне, хәзер без аны яңа сәхнәдә кабатладык. Спектакль бик эчтәлекле, Мостай Кәримнең бу әсәрендә тирән тәрбияви фикерләр күп», — диде директор «Татар-информ» хәбәрчесенә. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). Бүген Казанның «Мир» кинотеатрында «Милли мультFest» республика балалар кинофестиваленең зона турында татарча мультфильм төшерүчеләргә төп кимчелекләре әйтелде. Казан дәүләт мәдәният институтының кино һәм телевидение режиссурасы мөгаллиме Сергей Киатров ут, тавыш коррекциясе буенча фикерләрен әйтте. Питрәчнең «Пестрляндия» студиясе төшергән «Әби, бабай һәм чуар тавык» мультфильмын мактады. Сергей Киатров Балык Бистәсенең «Шүрәле» сценариен югары бәяләде. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). 15 марттан 19 мартка кадәр «Әкият» Татар дәүләт курчак театры республика районнары буйлап гастрольләргә чыга. Театрның матбугат үзәге хәбәр иткәнчә, артистлар яшь тамашачыга Габдула Тукай әкияте буенча куелган «Су анасы» һәм Аманулланың «Мактанчык Әтәч» спектакльләрен тәкъдим итәчәк. Зиннур Хөснияр инсценировкасы буенча куелган «Су анасы» спектакле Габдулла Тукайның 135 еллык юбилей уңаеннан күрсәтелә. Спектакль Төркиянең Искешәһәр һәм Анкара шәһәрләрендә үткәрелгән... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). Бүген Казахстанда Ан-26 самолеты һәлакәткә очрады. Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы мәгълүматларына караганда, һәлакәт урынында дүрт кеше үлгән, ике кешене хастаханәгә озатканнар. Алма-Атаның сәламәтлек саклау идарәсе мәгълүматларында зыян күрүчеләрне реанимациядә булуы әйтелгән. Казахстан иминлек комитетының чик буе хезмәтенә караган Ан-26 самолеты Алма-Ата аэропортына төшкәндә һәлакәткә очравы билгеле. Алма-Ата аэропортының матбугат хезмәте хәбәр итүенчә, бортта алты кеше булган. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). «Милли мультFest» республика балалар кинофестиваленең бүген Казанда узган турында финалга чыккан татарча фильмнар исемлеге билгеле булды. «Балалар өчен татарча кыска метражлы фильмнар» номинациясендә барлыгы 14 фильм тәкъдим ителде. Республика этабына түбәндәгеләр чыкты: «Заманча әби» — Казан «Нәсел җебе» — Арча «Зур йөрәкле нәни чыпчык» — Теләче «Татар телен өйләрдә яшереп сакламыйк!» «Тукай варислары» — Казан «Якты хатирә» — Казан... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ», Полина Шевчук). Кичә төн уртасында Казанның Нурсолтан Назарбаев урамындагы 72 нче йорттагы фатирда ис газыннан агуланган ике кызны коткарганнар. Ике дус кызның хәле начар булуы турында 112 бердәм экстрен хезмәтләр номерына шалтыратып әйткәннәр. Бу турыда ТР буенча Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы Баш идарәсе матбугат хезмәтендә «Татар-информ»га сөйләделәр. Әти-әниләре сүзләренчә, кызларның хәле начарланган, аларның берсе аңын югалткан, аннан кызлар элемтәгә чыкмаган һәм шалтыратуга җавап бирмәгән. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). «Милли мультFest» республика балалар кинофестиваленең бүген Казанда узган турында финалга чыккан мультфильмнар исемлеге билгеле. Барлыгы 24 мультфильм игълан ителгән иде. Республика этабына түбәндәгеләр чыкты: Биектау районы — «Кокошникка каршы калфак» Казан — «Әлифба» Казан — «Мәрьям һәм Шүрәле» Арча районы — «Туган җирем Татарстан» Арча район — «Безнең гаилә» Питрәч районы — «Эт белән песи» Биектау районы — «Новый Данко» Балык Бистәсе «Чәк-чәк» студиясе ... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ», Артур Казанцев). Казанда «Май чабу- 2021» республика славян мәдәнияте бәйрәме ачылды. Чарада ТР Дәүләт Советы Рәисе Фәрит Мөхәммәтшин, РФ Дәүләт Думасы депутаты Ольга Павлова, ТР Халыклары ассамблеясе һәм республиканың Мәдәният министрлыгы вәкилләре катнашты.  Кунаклар яр буенда рус халык уеннары барган фольклор мәйданчыгын карады. «Бу бәйрәм белән без салкын, карлы, пандемияле кышны озатабыз һәм бүгенге якты кояш нурлары яхшы һава торышы һәм кәеф, шулай ук яңа уңышлар алып килер дип өметләнәбез»... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). Күп балалы гаиләләргә бүлеп бирү өчен кирәк булган җир мәйданнарына кытлыкның 70 проценты Казанда һәм Чаллыда яшәүчеләргә туры килә. Гомумән алганда, республика буенча 61 мең күп балалы гаиләнең 39 меңе җир кишәрлекләре белән тәэмин ителгән. Бу хакта ТР Хөкүмәте Йортында узган киңәшмәдә ТР Җир һәм мөлкәт мөнәсәбәтләре министры Фәнил Әһлиуллин хәбәр итте. Министр мәгълүматларына караганда, республиканың 36 муниципаль берәмлегендә күп балалы гаиләләрне җир белән тәэмин итү планы үтәлеше 80 проценттан арткан. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). 2021 ел башыннан бирле Татарстанда 49 кеше газ белән агуланган. Шуңа бәйле рәвештә Татарстан Премьер-министры Алексей Песошин республикада газ хезмәтләре вәкилләренең квалификациясен тикшеру турында йөкләмә бирде. Татарстан Хөкүмәте Йортында узган киңәшмәдә шул хакта һәм 2021 елда торак тапшыру планнары турында сөйләштеләр. Чарада ТР Президенты Рөстәм Миңнеханов катнашты, дип хәбәр итә Татарстан Президентының матбугат хезмәте. Республикада торак тапшыру планнарын гамәлгә ашыру турында Татарстан төзелеш... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). Уфада VI Бөтендөнья фольклориадасын оештыручылар «Торатау» Конгресс-холлы янында зур әйлән-бәйлән ясап, Гиннесның рекордлар китабына керергә җыеналар. « Башинформ » хәбәр итүенчә, бәйрәмдә катнашучылар Уфаның үзәк урамнары буйлап узачак. Парадта 200гә якын милләт вәкиле катнаша. Алар «Торатау» Конгресс-холлы янында амфитеатрга җиткәндә зур әйлән-бәйлән ясап басачак. Вакыйганы теркәү өчен гариза Гиннесның рекордлар китабы вәкилләренә тапшырылган. Россиядә беренче... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). 2021 елда Татарстанның авыл хуҗалыгы оешмаларында хезмәт хакын 30 мең сумга җиткерү планлаштырыла. Бу хакта Татарстан Республикасы Хөкүмәте Йортында узган республика киңәшмәсендә Татарстан Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министры Марат Җәббаров хәбәр итте. Җәббаров сүзләренчә, республиканың өч районында - Әгерҗе (17 158 сум), Балык Бистәсе (19 931) һәм Кама Тамагында (19 964) хезмәт хакларын ике тапкыр арттырырга кирәк. Хәзерге вакытта әлеге күрсәткеч бу өлкәдә алдынгы булган Тукай (40 мең сумнан артык)... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ», Эвелина Киселева). Татарстанда коронавирустан «Спутник V» вакцинасын йөз меңенче кешегә ясаганнар. Юбилейлы прививканы Казанда яшәүче электромеханик, 45 яшьлек Алексей Иванов шәһәрнең 10 нчы поликлиникасында алган. Республика сәламәтлек саклау министрлыгының матбугат хезмәтендә әйтүләренчә, 13 мартка Татарстанда 101 428 кеше прививка ясаткан, 41 477 кеше икенче дозаны алган. Татарстанда 115 822 дозаның 87,6 проценты кулланылган. Республикада вакциналаштыру буенча 153 пункт эшли. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ», Гөлнар Гарифуллина). «Мир» кинотеатрында «Милли мультFest» республика балалар кинофестиваленең йомгаклау зональ туры уза. Бүген шулай ук финалга чыгучылар игълан ителәчәк. Казан, Биектау, Арча, Әтнә, Теләче, Кукмара, Питрәч, Балык Бистәсе, Лаеш, Әлки, Алексеевск, Балтач районнары үз эшләрен жюри хөкеменә тәкъдим итә. Моңа кадәр зональ турлар Буа, Зәй, Актанышта узган. «Балалар өчен анимацион фильм» номинациясендә 21 мультфильм тәкъдим ителде. Бу минутларда жюри әгъзалары... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). Бүген Камал театры Россиянең һәм Татарстанның халык артисты, Татарстанның Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты Нәҗибә Ихсанова вафат булуын хәбәр итте. Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт Академия театры коллективы якыннарының, туганнарының тирән кайгысын уртаклаша. «Ходай сезгә тирән хәсрәтегезне күтәрә алырдай көч, сабырлык бирсен! Җаны тыныч, урыны җәннәттә булсын», диелә бу хәбәрдә. Кайгылы хәбәрне Нәҗибә Ихсанованың кызы Әлфия Миңнуллина-Юнысова да раслады. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). Татарстанда соңгы тәүлектә 52 кеше коронавирус инфекциясе йоктырган. Ике очракның республикадан читтә йоктырылган булуы, иллесе — авырулар белән элемтә аша булуы билгеле. Бу хакта ТР Сәламәтлек саклау министрлыгының матбугат хезмәтендә хәбәр иттеләр. «23 кеше хастаханәгә салынган, 29 кеше өйдә дәвалана», — диелә республика ведомствосы хәбәрендә. Авыру йоктыручыларның күбесе (15 очрак) 50дән 60 яшькә кадәрге кешеләр арасында теркәлгән. Тагын 14 очрак 60тан 70 яшькә кадәргеләр арасында булган. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). Пенза өлкәсе мөселманнары Диния нәзарәте узган атнада Урта Әләзән авылында Азан бәйгесе оештырган. Анда «Әнәс ибн Мәлик» мәчетендә укучы утызлап шәкерт катнашкан. Бәйге нәтиҗәләре буенча җиңүче Ильяс Пурисов, икенче урында Сөләйман Дебердеев һәм өченче урында Ислам Салдаев булган. Шәкертләр шәригать кануннары нигезендә төгәл һәм дөрес итеп намазга чакырырга – азан әйтергә тиеш иде. Аларның һәркайсы биремне төгәл һәм көйле тавыш белән башкарды, дип хәбәр итте Диния нәзарәте. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ»). Әфган татарларын милләт буларак электрон паспортка керттеләр. Хәзер Әфганстанда яшәүче татарлар электрон паспортка үзләрен «татар» дип яза ала. Бу хакта Әфганстан татарлары лидеры, Парламент депутаты Мәхдум Абдулла Мөхәммәдигә сылтама белән Бөтендөнья татар конгрессы хәбәр итте. Моңарчы Әфганстан татарлары бала туганнан соң, туу турындагы таныклыкка аның милләтен татар дип яза алмый иде. Чөнки алар милләт буларак Конституциягә кертелмәгән. Әлеге мәсьәләне хәл итүне сорап... Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ», Полина Шевчук). Алексеевск районы Гурьевка авылында сүндерелмәгән тәмәке төпчегеннән чыккан янгында өлкән яшьтәге ир-ат һәлак булган. Бүген иртән сәгать тугызынчы биш минутта 101нче янгын сагы чакыру номерына Гурьевкада зур булмаган агач йорт яну турында хәбәр килгән. «Татар-информ»га бу хакта ТР буенча Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы Баш идарәсе матбугат хезмәтендә әйттеләр. Янгын сүндерүчеләр килгәндә йорт тулысынча яна торган була. 9.20 сәгатькә янгынны сүндергәннәр. Читать дальше...

(Казан, 13 март, «Татар-информ», Надежда Гордеева). Татарстанда көзге культураларның 90 проценты яхшы хәлдә кышлаган дип бәяләнә, зур югалтулар юк. «Чәчүлекләрнең 1 проценты тирәсе начар хәлдә, алар яңадан чәчелә. Барысы да республиканың климат зонасына, хуҗалыкта кулланыла торган технологияләргә, чәчү вакытына бәйле. Уҗымнарның 90 проценты яхшы хәлдә. Хәзерге вакытта зур югалтулар юк», — диде Россия Авыл хуҗалыгы үзәгенең Татарстан филиалы җитәкчесе Виталий Новичков «Татар-информ»га. Новичков уҗымнарның һәлак булуы күрсәткече ... Читать дальше...