Новости за 25.11.2020

Кыргызстанда өлүм жазасы тууралуу норманы кайра киргизүү жөнүндө сунуш четке кагылды. Бул тууралуу 25-ноябрда Баш мыйзамдын жаңы долбоорун талкуулап жаткан Конституциялык кеңешменин адам укуктары, эркиндиги жана милдеттери боюнча секциясынын жетекчиси Нурлан Шерипов билдирди. Шериповдун айтымында, мындай сунуш жарандардын биринен келип түшкөн жана ага мындай норманы киргизүү туура эмес болору түшүндүрүлдү.  «Себеби бул гумандуулук принциптерине туура келбей турганын, өлүм жазасын киргизүү артка... Читать дальше...

Беларустун борбору Минск шаарында «Белсат» телеканалынын кабарчысы Игорь Ильяш кармалды. Бул тууралуу анан жакындары кабарлашты. Маалыматка ылайык, журналисттин үйүндө тинтүү жүрүп, компьютерин, телефонун алып кетишкен. Баш кеңсеси Польшада жайгашкан телеканалдын кабарчысы Ильяшты кармоонун себептери ачык кабарланган жок. Ушул айдын башында Игорь Ильяштын аялы, журналист Екатерина Андреевага «Коомдук башамаландыкты уюштуруу» беренеси боюнча кылмыш иши козголгон. Ал Минскидеги нааразылык акциясын чагылдырып жүргөн жеринен кармалган. Читать дальше...

Дин иштери боюнча мамлекеттик комиссиянын эмгек жамааты жаңы жетекчи менен иштешүүдөн баш тартып, бийликке кайрылды.

23-ноябрда АКШнын Нью-Йорк шаарында Кыргызстандын Бириккен Улуттар Уюмундагы (БУУ) туруктуу өкүлү Миргүл Молдоисаева БУУнун баш катчысынын орун басары, уюмдун Контртеррористтик башкармалыгынын башчысы Владимир Воронков менен сүйлөшүүлөрдү жүргүздү. Бул тууралуу Тышкы иштер министрлигинин басма сөз кызматы кабарлады. Ага ылайык, баарлашуунун жүрүшүндө Миргүл Молдоисаева маектешине Кыргызстандагы азыркы ички саясий кырдаал тууралуу маалымат берди. Анын ичинде бардык мамлекеттик институттар толук иштеп жатканы... Читать дальше...

1-декабрдан тартып Бишкекте кинотеатрларга жана соода борборлорунун ичиндеги коомдук тамактануучу жайларга (фудкорт) иштөөгө уруксат берүү пландалууда. Бул тууралуу 25-ноябрда шаардын мэринин милдетин аткаруучу Балбак Түлөбаевге таянып Коронавируска каршы республикалык ыкчам штаб кабарлады. Кинотеатрларда жана фудкорттордо бардык санитардык эрежелер так сакталышы талап кылынат. Мындан тышкары, шаардагы супермаркеттерге мурдагыдай күнү-түнү иштөөгө уруксат берүү пландалып жатат. Ал эми тойканалар... Читать дальше...

Жыл башынан бери Кызыл-Кыя шаарында коомдук жайларда тамеки тарткан жарандарга Тартип бузуу кодексинин 53-беренесинин («Тыюу салынган жерлерде тамеки заттарын чегүү, коомдук жерлерде жалпы кабыл алынган жүрүм-турум ченемдерин бузуу») негизинде 35 протокол, ал эми коомдук жайларда спирттик ичимдиктерин ичкен жарандарга 81-беренесинин («Коомдук жайларда баңгизат каражаттарын же психотроптук заттарды колдонуу, спирт ичимдиктерин ичүү») негизинде 27 протокол түзүлүп, айып пулдар салынган. Тыюу салынган... Читать дальше...

Көмүрү менен сыймыктанган, 152 жылдык тарыхы бар Сүлүктү шаары эгемендик жылдары кыйын күндөрдү баштан кечирди. Калкынын саны жылдан жылга өсүп аткан бул шаарда турак жай тартыш, социалдык көйгөйлөр чечиле элек. Шаардын ишке жарамдуу калкы эски шахтадан көмүр казып, жан багат. Алар көмүр эле эмес, башка өндүрүш да жанданса, жаңы ишканалар болбосо да эскилер кайрадан ишке кирсе деп тилек кылышат.

БУУнун жумушчу тобу казакстандык активист Серикжан Билаш мыйзамсыз кармалган деген тыянакка келди. Бул тууралуу 24 «абийир туткунунун» укуктарын коргогон эл аралык «Freedom Now» өкмөттүк эмес уюму билдирди. Каттоодон өтпөгөн «Атажұрт еріктілері» биримдигинин жетечиси Билаш былтыр мартта кармалып, беш ай үй камагында отурду.  Анын уюму Шинжаңдагы казактардын укуктарын коргоп жүрөт. БУУнун жумушчу тобу белгилегендей, казак бийлиги Билашты өз пикирин эркин билдирүү, эркин чогулуу укугунан пайдалангандыгы үчүн куугунтуктаган. Читать дальше...

Азербайжан армиясы Тоолуу Карабак аймагындагы куралдуу чатакты токтотуу тууралуу келишимдин алкагында экинчи районго кирди. Бул тууралуу Азербайжандын Коргоо министрлиги 25-ноябрда билдирди. Аскерлер Тоолуу Карабак менен Армениянын ортосундагы Калбажарды 15-ноябрда өткөрүп алышмак, бирок гуманитардык себептерден улам мөөнөтү жылдырылган. Министрликтин маалыматына караганда, жолдор миналардан тазаланып, асердик бөлүктөрдүн жайгашуусу үчүн даярдык көрүлдү. Армения 44 күнгө созулган уруштан кийин Тоолуу Карабакты курчаган Агдам... Читать дальше...

Франция ушул ишембиден тартып коронавируска байланыштуу киргизилген чектөөлөрдү жумшартат. Бул тууралуу 24-ноябрь күнү кечинде элге кайрылуусунда француз президенти Эммануэл Макрон билдирди. Анын айтымында, Францияда эпидемиянын экинчи толкунунун курч мезгили артта калды. Эми өлкөнүн жарандары өз үйлөрүнөн 20 чакырымга чейин үч саатка чейин сейилдөөгө чыкса болот. Ошондой эле 30га жетпеген киши диний жөрөлгөлөр үчүн чогулса болот. Мындан сырткары дүкөн, китепкана жана тейлөө кызматтары кечки саат 9га чейин иштейт. Читать дальше...

Учурда азык-түлүкт АКШ доллары менен теңтайлашып кымбаттап жатканын белгилеген депутат, Жогорку Кеңештеги КСДП фракциясынын мүчөсү Аалы Карашев 2021-жылдын бюджетинде айлык акы, пенсия жана жөлөк пулду көтөрүү максаты бар-жогун өкмөт башчынын милдетин аткаруучу Артем Новиковдон сурады. Новиков азырынча өкмөттө антип айлык акы, пенсия жана жөлөк пулду көбөйтүүгө каражат жок экенин айтып, учурда эң негизги азык-түлүктүн баасын түшүрүүгө жасалып жаткан аракеттер тууралуу билдирди:  «Биз азыр эттен тартып... Читать дальше...

Кой-Таш окуясы боюнча сот ачык өтмөй болду жана судья мурдагы президент Алмазбек Атамбаевге карата козголгон үч ишти бириктирүү тууралуу чечим чыгарды.  Бишкектин Биринчи май райондук сотунда бүгүн, 25-ноябрда өткөн сот отурумунан кийин жактоочулар судья Азирет Медеров Атамбаевге Кой-Таш окуясынан тышкары коюлган «кылмыш жолу менен табылган кирешени мыйзамдаштыруу» жана «Кой-Таштагы жер тилкеси» деген айыптарга байланыштуу эки ишти бириктирип, үчөөнү чогуу кароо тууралуу чечим чыгарганын айтышты. Читать дальше...

АКШнын шайланган президенти Жо Байден өзүнүн болочок администрациясында маанилүү кызматтарын ээлечү талапкерлердин атын атады. Ал шайланган вице-президент Камала Харрис менен бирге 24-ноябрда америкалыктарга кайрылып, «Американы бириктирүүгө жана жараларын айыктырууга жардам берчү команда» деп атады. Байден АКШнын мамлекеттик катчылыгына өзүнүн көптөн берки кеңешчиси жана тажрыйбалуу дипломат Энтони Блинкенди сунуш кылып жатып, «Мамлекеттик департаменттин ишенимин жана моралдык духун калыбына келтирет» деп белгиледи. Читать дальше...

18-ноябрь күнү Талас шаарынын тургуну 12 жаштагы кызы зордукталганын милицияга билдирди. Бул маалыматты Талас облустук ички иштер башкармалыгынын басма сөз кызматы ырастады. Милициянын маалыматында: «18-ноябрь күнү Талас шаардык ички иштер бөлүмүнө Талас шаарынын тургуну кайрылып, 2008-жылы туулган кызы эки жаш өспүрүм тарабынан зордукталганы тууралуу арыз жазган. Арызында ал 17-ноябрь күнү саат 22:00 чамасында 12 жаштагы кызы 2004-жылы жана 2003-жылы туулган өспүрүмдөр тарабынан зордукталганын билдирген» деп жазылган. Читать дальше...

Кичинекей кезинде дарыгерлердин шалаакылыгынын айынан ВИЧ илдетин жуктуруп алган Үмүтжан сыр бөлүшөт. “Азаттык” радиосу “Рейнбоу” коомдук фонду менен биргеликте алардын тагдырына арналган “Сынбайм” деп аталган баяндар сериясынын алкагында кезектеги подкастты сунуш кылат.

Кичинекей кезинде дарыгерлердин шалаакылыгынын айынан ВИЧ илдетин жуктуруп алган Үмүтжан сыр бөлүшөт. “Азаттык” радиосу “Рейнбоу” коомдук фонду менен биргеликте алардын тагдырына арналган “Сынбайм” деп аталган баяндар сериясынын алкагында кезектеги подкастты сунуш кылат.

Өзбекстандын улуттук «Узбеккино” агенттиги өкмөттүн буйругу менен "Сынаган күндөр" деп аталган даректүү тасма тартууга киришти. Анда коронавирус илдети жана анын кесепеттеринен арылуу жолдору баяндалган.

Өкмөт азык-түлүк коопсуздугуна байланыштуу айрым айыл чарба товарларын, анын ичинде малды сыртка сатууга убактылуу тыюу салды. Чектөө эттин мындан ары кымбатташын алдын алууну максат кылат. Жыл башынан бери Кыргызстанда эттин наркы кескин өсүп, коомчулукта дүрбөлөң жаратты. Бул жагдай мал-жандыктардын экспортунун эселеп өсүшү менен түшүндүрүлүүдө. Теманы «Элдик экономика» түрмөгүндө талдайбыз. Жандалбас аракет Социалдык маанилүү товарларды сыртка экспорттоого тыюу салууну алгач Айыл чарба... Читать дальше...

Өкмөт башчылык кызматын убактылуу токтоткон Садыр Жапаров Конституциянын жаңы долбооруна байланыштуу билдирүү таратып, Өмүрбек Текебаев баштаган саясатчыларды кескин айыптады. Ал Текебаевдин жана анын партиялашы Каныбек Иманалиевдин кылмыш иштери тууралуу да эскертти. Экинчи топ Баш мыйзамды реформалоого байланыштуу мурдатан Жапаровду сынга алып келген. Жапаровдун чабуулу Садыр Жапаров алгач 20-ноябрда өзүн сындап жаткандарга социалдык түйүндөрдөгү баракчасы аркылуу жооп берип, дүйшөмбү күнү алардын «жүзүн ачарын» жарыялаган. Читать дальше...

Мушкер аны колдогондорго ыраазычылык билдирип, мындан ары дагы Бразилиянын атын сыймыктануу менен тааныта берерин белгилеген.

Плагиат же чыгарманы уурдап алуу менен таасирленүүнүн айырмасын, алардын ортосундагы чекти кантип аныктаса болот? «Азаттык» бул боюнча жүргүзгөн сурамжылоого бир катар акын-жазуучулар, окурмандар катышты.

Эл аралык коомчулук талиптер менен Кабулдун куралдуу тирешүүсүнөн жана коронавирус апаатынан улам экономикасы ого бетер начарлаган Ооганстандын өнүгүүсүнө 2021-жылы 3 миллиард АКШ долларын көмөк кылууга убада кылды. Алдыдагы 4 жылда бул өлкөгө жалпысынан 12 миллиард АКШ долларына тете каражат жардам катары берилмекчи. Бирок Кабулга адам укуктарын коргоону чыңдоо жаатында катаал талаптар да айтылды. Женевада өткөрүлгөн демөөрчүлөр жыйынын Финляндия да конок ээлеринин бири катары жетектеди. Көптөгөн... Читать дальше...