Новости за 11.05.2021

د روسیې له تاتارستان سیمې راپورونه وایي، پر یوه ښوونځي د ډزو او چاودنې له کبله لږ تر لږه اته تنه وژل شوي دي. په وژل شویو کې یو ښوونکی او اته زده‌کوونکي دي.  یوې نجلۍ د تاتارستان په مرکز کازان کې د ازادي راډیو تاتار څانګې ته وویل: "د بم څلور چاودنې وشوې. ټولې دروازې ماتې شوې." رسنۍ خبر ورکوي چې نن لومړی پر ښوونځي چاودنه وشوه بیا لږ تر لږه دوو تنو ډزې پیل کړې.  د راپور له مخې پولیسو یو برید کوونکی وژلی او دوهم د ښوونځي دننه دی چې یو شمېر کسان‌یې له ځان سره برمته کړي دي.

ایران د ولسمشرۍ د ۱۳مې دورې د انتخاباتو لپاره د احتمالي نوماندانو د نومونو د ثبت لړۍ پیل کړې ده.  ټاکل شوې ده چې دا ټاکنې د جون په ۱۸مه ترسره شي. د دې انتخاباتو د نوماندانو نوم لیکنه سر له ننه پیل شوې او تمه ده چې پنځه ورځې دوام وکړي.  په دوهم پړاو کې به بیا د نوماندانو په اړه نګهبان شورا فیصله کوي چې چا ته اجازه ورکوي چې انتخاباتو ته ودرېږي او د چا نوم لیرې کوي.  تمه ده چې د نوماندانو وروستی لېست د مې په ۲۷مه اعلان شي او له دې سره د انتخاباتي مبارزې ۲۰ ورځنی کمپاین پیل شي.  د ایران اوسنی... Читать дальше...

په مزار شریف کې د هند جنرال قونسل شري وینش کلرا د دوشنبې په ورځ د کابل په یوه روغتون کې ساه ورکړه.  د هند د بهرنیو چارو وزیر اېس جې شنکر په ټویټر کې دا خبر تأیید کړی او لیکلي یې دي چې کلرا ښه ډیپلومات و، خو ښاغلي شنکر د دې ډیپلومات د مړینې د علت په اړه څه نه‌دي ویلي.   بل لور ته هندوستان ټایمز ورځپاڼې لیکلي دي چې کلرا په کرونا اخته و او د کابل په یوه روغتون کې د زړه د درېدو له امله مړ شو.

افغان جمهور رئیس محمد اشرف غني د طالبانو له‌خوا د اختر په ورځو کې له اوربند څخه د هرکلي ترڅنګ له دغې ډلې وغوښتل چې یوې لويه جرګه کې خبرو ته حاضر شي، تر څو په وینا یې یوه حل لاره پيدا شي. جمهور رئیس چې نن سې شنبه «۱۴۰۰ کال د غويي ۲۱» په ارګ کې د جوماتونو د اوونۍ په مناسبت جوړې شوې غونډې ته وینا کوله، په هېواد کې وروستیو خونړیو بریدونو ته په اشارې سره وویل، طالبان نه‌شي کولای په دا شان بریدونو سره خپلې ارادې په خلکو ومني. ښاغلي غني د همدې اوونۍ له پیل سره په کابل او یو شمېر نورو ولایتونو کې د ۴۳ جوماتونو پرانیسته هم وکړه. Читать дальше...

یو امریکایي چارواکی وایي چې د امریکا د ولسمشر جو بایډن او د روسیې د ولسمشر ولادیمیر پوتین ترمنځ د یوې احتمالي غونډې لپاره تیاری روان دی. د بې‌وسلې کولو په چارو کې د امریکا سفیر رابرټ ووډ نن سې شنبه د ملګرو ملتونو کنفرانس ته دا خبره وکړه او یې‌ویل، دواړو مشرانو موافقه کړې چې د وسلو د کنټرول او د راڅرګندېدونکو امنیتي مسایلو په تړاو د ستراتېژیک ثبات پر لارو چارو به خبرې وکړي. د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف هم له باکو څخه د کتنې پر مهال د ښاغلي ووډ خبره تأیید کړه او ویې‌ویل، مسکو وړاندیز... Читать дальше...

د نړۍ د نوموتي بوکسر محمد علي کلې دوهمه مېرمن خلیله علي نن کابل ته راغله. د افغانستان د فوټبال فدراسیون ویاند عزیز مشعوف نن ازادي راډيو ته وویل، اغلې علي د افغانستان فوټبال فدراسیون له مشر یوسف کارګر سره لیدلي او په یو لړ مسایلو یې ورسره خبرې کړې دي. ښاغلی مشعوف وايي، په ۲۰۱۳ کال کې هغه مهال چې افغانستان د سوېلي اسیا د فوټبال سیالیو اتل شو، یو شمېر خیرخواه کسانو چې محمد علي کلې هم د دوی له ډلې و په افغانستان کې یې د ویکتور (بریا) په نوم د یوه ورزشي سټدیوم د جوړېدو خبره وکړه. نوموړې وايي، د... Читать дальше...

خلیلزاد په ټویټر کې د سولې د خبرو په چټکتیا ټینګار کړی، چې د ده په وینا دا بې‌مانا جګړه پای ته ورسېږي.

د پاکستان وزيراعظم عمران خان د مې پر اوومه نېټه د سعودي عرب ته تللی وو چې هلته يې له سعودي وليعهد شهزاده محمد بن سلمان سره ملاقات کړی وو. د دې سفر پر مهال دواړو هېوادونو ځينې تړونونه هم وکړل. د عمران خان تر سفر له مخه د پاکستان د پوځ مشر قمر جاويد باجوه سعودي عرب ته تللی وو.  دا سفرونه په داسې حال کې شوي چې په دې وروستيو کې د رياض او اسلام اباد تعلقات د کشمېر لانجې پر سر لږ څه خراب شوي ول.  د عمران خان د دې سفر ارزښت، لاس ته راوړنې او د دواړو هېوادونو په تعلقاتو کې د شته چېلنجونو په اړه د مشال... Читать дальше...

د لوګر ولایت امنیتي چارواکي وايي، تېره شپه ددې ولایت مرکز ته څېرمه لس وسله وال طالبان وژل شوي او څلور نور ټپیان شوي دي.  د لوګر د پولیسو ویاند ګل حیدر احمدي وایي"تېره شپه د افغان ځواکونو په خپل هوایي برید کې هغه وسله وال په نښه کړل چې غوښتل یې د مرکز پل علم اړوند پر امنیتي پوستو بریدونه وکړي چې په پایله کې ۶ وسله وال طالبان ووژل شول او درې نور ټپیان شول."  احمدي همداراز زیاتوي چې تېره ورځ د مرکز اړوند سیمه کې په وسله والو طالبانو خپل ماین چاودلی چې له امله یې درې تنه وژل شوي او یو تن یې ټپي شوی دی. Читать дальше...

د پکتیا والي وايي، د دې ولایت په زرمت ولسوالۍ ۱۱ وسله وال طالبان وژل شوي او درې نور ټپیان دي.  د پکتیا والي محمد حلیم فدایي نن د سې شنبې(د غويي ۲۱مه)  په ورځ رسنیو ته وویل، د دې ولایت د زرمت ولسوالۍ په سهاکو سیمه کې د افغان ځواکونو په هوایي برید کې ۵ وسله وال طالبان وژل شوي او سراچه ډوله موټر یې له منځه تللی دی.  فدايي زیاته کړه: "په وژل شویو طالبانو کې ماین جوړونکی او د لایرزي وسلې د مسوول تر څنګ د پنځه زره بندیانو په لېست کې له بنده خوشې شوي طالب وسله وال هم شامل دي چې جګړې ته بېرته ګرځیدلي... Читать дальше...

د افغانستان د جمهور رئيس لومړي مرستيال امرالله صالح له واشنګټنه غوښتي چې له افغانستانه تر وتلو وروسته هم له دغه هېواد سره خپلې مرستې جاري وساتي، ځکه چې د نوموړي په باور طالبان د افغانستان راتلونکي خطرناک دي. ښاغلي صالح د دوشنبې په ورځ له 'سي.بي.اېس' ټلوېزيون سره په مرکه کې ويلي، هغه بدلونونه چې په افغانستان کې ليدل کېږي، دا د امريکا د پانګونې له امله دي او دغه هېواد بايد له افغانستان سره خپلې مرستې په اقتصادي، ډيپلوماټيکو او نورو برخو کې جاري وساتي. د افغان جمهور رئيس لومړي مرستيال طالبان د افغانستان... Читать дальше...

په افغانستان کې د وروستیو خونړیو پېښو په خاطر نن ملي ویر اعلان شوی دی. افغان حکومت وايي نن د دغو پېښو له قربانیانو سره د خواخوږۍ په هدف په ټول افغانستان کې په جوماتونو، تکیه‌خانو او دولتي دفترونو کې د فاتحې مراسم او د قرانکریم ختمونه ترسره شول. د جمهوري ریاست د دوهم مرستیال سرور دانش د دفتر د رسنیو مسؤل محمد هدایت ازادي راډيو ته وویل چې دغه‌شان په کور دننه په دولتي ادارو او بهر د افغانستان په ډیپلوماتيکو استازولیو کې د افغانستان بیرغ نیم ځوړند وو. ښاغلی هدایت زیاتوي: "د سیدالشهدا د ښوونځي او... Читать дальше...

په ارزګان کروند ګر سږ د خپلو کروندو لپاره د اوبو له سخت کمي سره مخ دي او ګڼ کروند ګر وايي، وچکالي یې په کروندو کې شنه غنم او نور فصلونه وچ کړي او یا د وچېدو له ګواښ سره مخ دي. د دې سیمې خلک وايي، د برمو په وسیله کیندل شوې ژورې څاګانې وچې دي، ورښتونه نه شته چې ورسره سږکال له کروند د حاصلاتو له ترلاسه کولو نهیلي شوي دي. انځوریز راپور یې له سیمې د ازادي راډيو خبریال را استولی، ددې لېنک په پرانیستلو یې لیدلی شئ:

که څه هم د پوهنتون انتظامیه وايي، چې د پروفیسر ډاکټر امیرالله خلاف د جنسي ځورونې د شکایت معامله یې چانسلر او د خیبر پښتونخوا ګورنر شاه فرمان ته وړې ده خو د جنسي ځورونو تور لګوونکې وايي که د صوبايي محتسب فیصله عملي نه شي نو یادې پېښې به نورې هم سېوا شي.

په ارزګان کروند ګر سږ د خپلو کروندو لپاره د اوبو له سخت کمي سره مخ دي او ګڼ کروند ګر وايي، وچکالي یې په کروندو کې شنه غنم او نور فصلونه وچ کړي او یا د وچېدو له ګواښ سره مخ دي. د دې سیمې خلک وايي، د برمو په وسیله کیندل شوې ژورې څاګانې وچې دي، ورښتونه نه شته چې ورسره سږکال له کروند د حاصلاتو له ترلاسه کولو نهیلي شوي دي. د ارزګان د مرکز ترینکوټ اړوند د نوبهارد کلي اوسیدونکی ۲۳ کلن عالي جان چې سږ يې پر خپل لس جریبه ځمکه غنم کرلي ازادي راډیو ته وویل، د یادو غنمو پر کښت یې یو نیم لک افغانۍ ولګولې خو... Читать дальше...

په سمنګان ولایت کې د روژې د مياشتې په مناسبت فوټسال سیالۍ د امیر علي شیر نوايي لوبډلې په اتلوالۍ پای ته ورسېدې. د افغانستان د فوټبال فدارسیون ویاند پرویز مشعوف ازادي راډيو ته وویل، دغه سیالۍ ۲۵ ورځې وړاندې، د دغه ولایت د غوره لیګ او الف لیګ د ۲۰ لوبډلو ترمنځ پيل شوې وې. د نوموړي په وینا د دغو سیالیو پای لوبو ته امیر علي شېر نوايي او یاشلر لوبډلې وتلې وې چې امير علي شېر نوايي لوبډلې په پایلوبه کې یاشلر لوبډلې ته د پينالټیو په شوټونو کې ماته ورکړه او د اتلوالۍ کپ يې خپل کړ. په دغو لوبو کې د امیر... Читать дальше...

د افغانستان کرکټ بورډ او شخصي کرکټ روزنځایونو له ۱۶ کلونو نه د کم عمره لوبډلو ترمنځ 'انټر اکاډمیو' سیالۍ پيلوي. د افغانستان کرکټ بورډ ویاند فرید هوتک نن سې شنبه (د غويي ۲۱مه) ازادي راډيو ته وویل چې دغه۴۰ او۵۰ اووریزې سیالۍ به په کابل او ولایتونو کې د جون میاشتې له لومړۍ نېټې پېل او پنځلس ورځې به دوام وکړي. ښاغلی هوتک زیاتوي، هغه شخصي اکاډمیانې یا روزنځایونه چې د کرکټ بورډ رسمي جواز ونه لري، په یادو سیالیو کې ګډون نه شي کولی. د یادونې وړ ده چې تېر کال هم ورته سیالۍ ترسره شوې وې.

اسراییلي وزیراعظم بینیامین نتن یاهو خبرداری ورکړی چې حماس د مې پر ۱۰مه پر بیت المقدس د راکټونو په توغولو سره تر سرې کرښې اوښتی دی. دا له هغه څو ورځې وروسته ده چې له الاقصی جومات سره نږدې د فلسطیني مظاهره چیانو او اسراییلي پولیسو ترمینځ نښتې شوې چې په نتيجه کې یې ګڼ فلسطینیان ژوبل شوي دي.

دا ډول جوماتونه او د فاتحو سالونونه د افغان ولسمشر په لارښوونه د هېواد په ۳۴ ولایتونو کې جوړ شوي، چې د یوې اوونۍ په موده کې به د ټولو پرانیسته وشي.

دا له هغه څو ورځې وروسته ده چې له الاقصی جومات سره نږدې د فلسطیني مظاهره چیانو او اسراییلي پولیسو ترمنځ نښتې شوې وې.

د افغانستان د سولې لپاره د امریکا ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد د اختر په درې ورځو کې د اوربند هرکلی کړی او د دایمي اوربند غوښتنه یې کړې ده.  ښاغلي خلیلزاد په ټویټر کې د سولې د خبرو په سرعت ټینګار کړی، څو د ده په وینا دا بې معنی جګړه پای ته ورسېږي.  تر دې مخکې د امریکا د بهرنیو چارو د وزارت ویاند نېډ پرایس په واشنګټن کې د دوشنبې په ورځ خبري غونډې ته د خبرو پر مهال د اختر د درې ورځني اوربند هرکلی وکړ او له طالبانو یې وغوښتل چې دا اوربند وغځوي.  ښاغلي پرایس له طالبانو او افغان مشرانو وغوښتل چې... Читать дальше...

اسراییل په غزه کې هوایي بریدونه کړي دي او فلسطیني وسله والو له دې ګڼ میشتې سیمې تیره شپه توغندي وویشتل.  په غزه کې د فلسطینیانو روغتیایي چارواکي د ماشومانو په ګډون د ۲۴ کسانو د مړینې خبر ورکوي او وایي چې تر سلو ډېر ټپیان شوي دي.  اسراییلي پوځیان وایي، له تېرې شپې راهیسې یو سل او دیرش هدفه په نښه شوي دي او دا بریدونه د شااوخوا دوه سوه توغندیو د برید په ځواب کې ترسره شوي دي چې له غزې د حماس او نورو وسله والو ډلو له لوري د  اسراییل په لور ویشتل شوي دي.  اسرائیل وایي چې ۱۵ وسله وال یې وژلي دي،... Читать дальше...

د سې شنبې په ورځ د خوست د ازادۍ مېنې په ساحه کې یو نمونوي دوه پوړیز جومات او د فاتحو سالون له جوړېدو وروسته ګټې اخېستنې ته وسپارل شو. دا ډول جوماتونه او د فاتحو سالونونه د افغان ولسمشر په لارښوونه د هېواد په ۳۴ ولایتونو کې جوړ شوي چې د یوې اوونۍ په موده کې به د ټولو پرانېسته وشي. چارواکې وايي، جومات په یو وخت کې د ۲ زره لمونځ کوونکو او د فاتحې سالون په یو وخت کې د زرو کسانو ظرفیت لري چې ټول ورباندې ۵۰ میلیونه افغانۍ لګښت شوی دی. د خوست د حج او اوقافو رئیس مولوي اظهارالدین ازادي راډیو ته وویل،... Читать дальше...

د متحده عرب اماراتو د بېړنيو حالاتو او د ناورينونو نظم ادارې د مې پر ۱۰مه پر خپله وېب پاڼه لیکلي چې دا فېصله یې د کورونا وایرس د مخنیوي په خاطر کړې ده.

د بښنې نړیوال سازمان یا امنیسټي انټرنيشنل وایي، نن سې شنبه (د غويي ۲۱مه) به په ټوله نړۍ کې د ترکیې د هغې پریکړې پر وړاندې اعتراضونه وشي چې د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي د مخنیوي او ورسره د مبارزې له کنوانسیون څخه یې د وتلو په اړه کړې ده.  د ښځو او د بشري حقونو ډلو له خوا تنظیم شوي دغه اعتراضونه داسې مهال پلان شوي چې نن د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي د مخنیوي او له دغه تاوتریخوالي سره د مبارزې د استانبول د کنوانسیون لسمه کلیزه ده.  په هغه بیان کې چې د بښنې نړیوال سازمان یا امنیسټي انټرنیشنل خپور... Читать дальше...