Новости за 10.05.2021

په لوګر کې د لومړۍ امنیتي حوزې امر ووژل شو. د لوګر د والي ویاند دیدار لونګ ازادي راډیو ته تأیید کړه چې څارمن شاهپور احمدزی نن مازدیګر د لوګر په مرکز پل علم ښار کې هغه مهال ترور شو چې نوموړي په ښار کې د امنیت لپاره چک پاینټ اچولی و. د لوګر امنیه قومانداني هم پېښه تأییدوي او وایي، په دې برید کې له نوموړي سره د اولې حوزې پخوانی امر او دوه پولیس سرتېري هم ټپيان شوي دي. دوی وایي، د برید عاملین وسله‌وال طالبان و چې د پېښې له ځایه په تېښته بریالي شوي دي. شاهپور احمدزي له دې وړاندې له تېرو څو کالونو... Читать дальше...

په افغانستان کې وروستیو درنو چاودنو او د جګړې تېزوالي د ولسي جرګې غړي هم اندېښمن کړي او د دوی غصه‌یې راپارولې ده. نن دوشنبه «۱۴۰۰ کال د غويي ۲۰» د ولسي جرګې د عمومي غونډې د بحث مهم موضوعات په کابل او لوګر ولایتونو کې وروستي موټر بم بریدونه وو. وکیلانو دغه بریدونه وغندل او دا یې د افغانستان د دښمنانو کار وباله.  د ولسي جرګې غړي عارف رحماني او نادر خان کټوازي وویل: "افغان حکومت باید د داسې خونړیو بریدونو مخه ونسي او نور چاته اجازه ورنه‌کړي چې بې‌ګناه افغانان په وینو ولړل شي، په ملي ماتم او غندلو... Читать дальше...

جمهور رئیس محمد اشرف غني نن له غرمې مخکې د پاکستان لوی درستیز جنرال قمر جاوېد باجوه او د بریتانیا له لوی درستیز جنرال سرنیک کارټر سره په ارګ کې وکتل.  د ارګ له لوري په خپره شوې خبرپاڼه کې ویل شوي چې جمهور رئیس غني په دې کتنه کې  په ټینګار سره وویل، د سولې په ټینګښت کې د سیمه‌ییزو هېوادونو په ځانګړي ډول د پاکستان رول او پر طالبانو د دغه هېواد اغېز ډېر مهم دی او دواړه ګاونډي هېوادونه له متقابل درناوي، ښه ګاونډیتوب او اقتصادي همکارۍ پرته بله لار نه‌لري. په اعلامیه کې ویل شوي چې جمهور رئیس زیاته... Читать дальше...

په مسکو کې همدا اوونۍ یو ډله ییز واده وشو. له نورو سره یې توپیر دا و چې ناوې او زومان هوايي کابینو ته پورته شوي و. نور جزییات دې رپوټ کې وګورئ:

د افغانستان د ملي مصالحې عالي شورا مشر عبدالله عبدالله د پاکستان د پوځ له لوی درستیز جنرال قمر جاوېد باجوه سره د سولې د معنی لرونکو بین‌الافغاني خبرو پر پیل خبرې کړې دي.  د دوی ترمنځ نن په کابل کې د سپېدار ماڼۍ دننه ملاقات شوی دی.  ښاغلي باجوه ویلي، د افغانستان د ستونزې یوازنی حل یوه سیاسي جوړجاړي ته رسېدل او ټاکنې دي.  د راپورونو له مخې د بریتانیا د پوځ لوی درستیز هم کابل ته د ښاغلي باجوه د سفر ملګری دی.  دا خبره په اسلام‌اباد کې د ازادي راډیو خبریال د خپلو سرچینو په حواله وکړه. معلومه... Читать дальше...

د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت وایي، ۱۴۱ افغانان د سعودي عربستان له زندانونو ازاد او خپل هېواد ته لېږدول شوي دي. دغه وزارت نن په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې دا شمېر افغانان د اوسېدو د قانوني اسنادو د نه‌درلودو له کبله په سعودي کې بندیان وو. خبرپاڼه کې راغلي دا کسان له کومې جریمې پرته په وړیا ډول له جدې او ریاض ښارونو په الوتکو کې کابل ته لېږدول شوي دي.

د ایران د بهرنیو چارو وزارت د عراق په کربلا ښار کې پر خپلې قونسلګرۍ برید غندلی دی.  د دغه وزارت ویاند سعید خطیب‌زاده نن (د مې په ۱۰مه) په تهران کې خبریالانو ته وویل، هېواد یې له عراقه غواړي چې د ایران د ډيپلوماتیکو ځایونو د خوندیتوب ډاډ ورکړي.  ښاغلی خطیب‌زاده زیاتوي: "د ایران اسلامي جمهوریت په عراق کې پر خپلو ډیپلوماتیکو ځایونو برید په کلکو ټکو غندي. د ایران اسلامي جمهوریت د بهرنیو چارو وزارت تهران کې د عراق سفارت ته اعتراضي یادښت سپارلی دی."  د راپورونو له مخې پرون یوه ډله عراقي مظاهره‌چیانو... Читать дальше...

په پاکستان کې د چين او روسیې واکسين کارېږي چې په دوو خوراکونو (ډوزونو) د ستنو له لارې لګېږي.

په کابل کې څه باندې ۳۰۰ ښوونکي چمتو شوي چې د کابل د سیدالشهدا او د ۱۳مې حوزې په ټولو ښوونځیو کې په رضاکار ډول تدریس وکړي. دوی دا تصمیم د شنبې په ورځ د سیدالشهدا پر ښوونځي له مرګونې حملې وروسته ونیو. دغو لسګونه ښوونکو په لیکلي توګه دې اقدام ته چمتووالی ښودلی دی. دې تدریس ته داوطلب او د دغې چارې تنظیموونکي امان فرهمند د دوشنبې په ورځ «۱۴۰۰ کال د غويي ۲۰» ازادي راډیو ته وویل، د دوی هدف له دې کار دا دی چې زده‌کوونکو ته روحیه ورکړي او تدریسي ساعتونه ضایع نه‌شي. ښاغلي فرهمند وویل، تر اوسه له ۳۰۰... Читать дальше...

افغان حکومت د طالبانو له‌خوا په اختر کې د اعلان شوي اوربند په غبرګون کې وايي، امنیتي او دفاعي ځواکونو ته امر شوی چې د اختر په شپو او ورځو کې اوربند مراعت کړي، خو زیاتوي یوازې په اختر کې اوربند کافي نه‌دی. جمهوري ریاست د دوشنبې په ورځ «۱۴۰۰ کال د غويي ۲۰» په یوه خپره کړې خبرپاڼه کې لیکلي، د افغانانو ټینګار پر واقعي او تل‌پاتې اوربند دی. ارګ دغې خبرپاڼه کې د جمهور رئیس غني له قوله لیکلي "تاوتریخوالی، د ملکیانو وژل، د زېربناوو او عامه ځایونو ویجاړول، نه‌یوازې په اختر، بلکې په نورو ورځو کې هم شرعي... Читать дальше...

د جاپان صدر اعظم وایي، د توکیو د المپیک لوبو د ترسره کولو په خاطر باید خلک له خطر سره مخامخ نه‌کړي. یوشیدي سوګا نن (د مې په ۱۰مه) وویل، هېڅکله د المپیک لوبې ورته لومړیتوب نه‌لري، بلکې په خبره‌یې له کرونا د خپلو اتباعو د ساتنې په فکر کې دی. ټاکل شوې د توکیو د المپیک سیالۍ چې له مخکې نه یو کال ځنډېدلې دي، سږکال د جولاۍ له ۲۳مې د اګسټ تر ۸مې پورې ترسره شي.  په همدې حال کې په جاپان کې شوې یوه نظرپوښتنه ښيي چې د دغه هېواد شااوخوا ۶۰ فیصده خلک د المپیک لوبو د لغوه کولو غوښتنه کوي. روېټرز خبري اژانس... Читать дальше...

د افغانستان د بشر حقونو خپلواک کمېسیون د ملکي تلفاتو پر زیاتېدو اندېښنه ښيي. دغه کمېسیون وایي، په روژې میاشت کې تاوتریخوالی او ملکي تلفات تر ټولو لوړې کچې ته رسېدلي دي. د دغه کمېسیون کمېشنر او ویاند شکرالله مشکور نن دوشنبه «۱۴۰۰ کال د غويي ۲۰» ازادي راډیو ته وویل چې په دغه میاشت کې ۲۱۸ تنه وژل شوي او ۵۰۲ تنه ټپیان شوي شوي دي. ښاغلی مشکور وايي، په دې شمېر کې د برچي د وروستیو حملو قربانیان نه‌دي شامل، د نوموړي په خبره یوازې د تېرې شنبې په ورځ د کابل په لوېدیځ د سیدالشهدا ښوونځي مخ ته پرله‌پسې... Читать дальше...

د پاکستان ولسمشر عارف علوي د مې میاشتې پر اتمه د انتخاباتو په قانون کې په دوه مادو کې ترمیم نافذ کړ چې اولنی ترمیم د الېکشن ایکټ ۲۰۱۷ز په ۹۴ ماده کې تر لومړي شق لاندې بهر مېشتو پاکستانیانو ته په راتلونکو ټولټاکنو کې د ووټ اچولو حق ورکوي.

د پاکستان پوځ د عامه اړيکو څانګې (ای اېس پي ار) په خپله خبرپاڼه کې ويلي چې جنرال باجوه د خپل سفر پر مهال د افغانستان ولسمشر اشرف غني سره د جوړجاړي په بهیر کې پر پرمختګ، امنیتي، دفاعي او دوه اړخیزه اړيکو تر څنګ پر يو شمېر نورو مهمو چارو خبرې وکړې.

د پاکستان د پوځ لوی درستیز قمر جاوېد باجوه په یوه نا اعلان شوي سفر نن کابل ته راغلی دی.  د ارګ دوو معتبره سرچینو د نوم نه‌ښودو په شرط ازادي راډيو ته وویل، باجوه دا مهال له افغان چارواکو سره په لیدو کتو بوخت دی.  باجوه داسې مهال کابل ته راغلی چې د افغانستان په اکثرو ولایتونو کې وسله‌والو طالبانو جګړې تودې کړې دي.  که څه هم د دغه سفر اجنډا لا واضحه شوې نه‌ده، خو تر دې وړاندې افغان چارواکو تل له پاکستانه غوښتي چې له خپل نفوذه په استفادې طالبان د تاوتریخوالي کمښت ته وهڅوي.  کله چې تېره اپرېل... Читать дальше...

د برتانیا حکومت د مې پر نهمه اعلان وکړ چې یو خوا د واکسین لګولو چارې په ښه توګه پرمخ تللې نو بل پلو د کورونا ,hdvs وهلو خلکو شمېر او د مړینو کچه هم ټیټه شوې ده.

په پروان کې د ځایي چارواکو په خبره پر عامو خلکو دوه چاودنې شوي چې لږ تر لږه ۵ تنه په‌کې وژل شوي او شااوخوا ۲۰ نور ټپیان دي. لومړنۍ چاودنه له غرمې مخکې د شېخ علي ولسوالۍ د اوسېدونکو د سپرلۍ پر کاسټر موټر شوې چې درې تنه په‌کې وژل شوي او یوه مور او زوی د چاودنې څپې سیند ته ګزار کړي دي. د ازادي راډیو خبریال د چارواکو په حواله وایي، سیند څپانده دی او تر اوسه د مور او ماشوم جسدونه هم نه‌دي پيدا شوي. پر کاسټر دې چاودنې ۱۱ تنه ټپیان کړي هم دي. د سپرلۍ دا موټر له چارېکارو غوربند درې ته پر لاره و چې د سیند یوه پله ته په رسېدو پر خښ شوي ماین وخوت. Читать дальше...

د غور چارواکي وایي دغلته یوه پولیس خپل څلور همکاران په ډزو وژلي دي.  دا پيښه تېره شپه د فېروزکوه ښار شمال ته په "تیلک کاسي" امنیتي پوسته کې رامنځته شوې.  د غور د والي ویاند زلمي کریمي ازادي راډیو ته ویلي چې دغه پولیس د پیرې پر مهال خپلو ملګرو باندې ډزې کړي او تښتېدلی دی.  کریمي برید کوونکی د طالبانو نفوذي کس یادوي، خو طالبانو په دې اړه رسنیو ته څه نه‌دي ویلي.

د افغانستان د ملي امنیت عمومي ریاست په کابل کې د طالبانو د "ترور هسته" ونیول شوه. د دې ریاست له لوري په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي دي چې نیول شوې نهه کسیزې وسله‌والې ډلې په دې ولایت کې د چسپکي ماینونو په ايښودلو، هدفي وژنو او دغه‌شان د دې ښار په ۱۲مه او ۱۹مه ناحیه کې د پولیسو په پوستو د لاسي بمونو د غورځولو په پېښو کې لاس درلود.  د اعلامیې پر بنسټ دغه وسله‌والې ډلې جنګي وسایل او ناچاوده مهمات په لغمان کې د طالبانو له سیمه‌ییزو قوماندانانو ترلاسه کول.  په اعلامیه کې دغه‌شان راغلي دي چې یادې ډلې... Читать дальше...

غني وویل، دا ملي ویر په لوګر کې پر "بې‌ګناه محصلینو" او په کابل کې پر "معصومو زده‌کوونکو د ترهګریزو بریدونو د شهیدانو د درناوي" لپاره دی.

تر اوسه د درېواړو بریدونو مسوولیت چا نه دی منلی خو په بلوچستان کې تر ډېره پر امنیتي ځواکونو د بریدونو ذمه واري بلوڅ بېلتونپالې ډلې مني چې په هغه صوبه کې د لا کورواکۍ لپاره جنګېږي.

اروپا د 'کووېډ-۱۹' وبا په خاطر ځیني لګېدلي بندیزونه لیرې کوي، له دې ډلې بریتانیا چې کرونا په‌کې تر بل هر اروپايي هېواده ګڼ کسان مړه کړي تازه پرېکړه کړې ځیني محدودیتونه کم کړي. د دې کار علت په دغه هېواد کې د کرونا د واکسین بریالی ترسراوی ګڼل شوی دی. حکومت پرون اعلان وکړ له دې چې تر دې دمه واکسین ښه مخته تللی ورسره په کرونا د اخته خلکو شمېر او د مړینو کچه راټیټه شوې ده. صدراعظم بورېس جانسون به نن د ورځې په اوږدو کې په دې اړه لا زیات جزئیات ورکړي. د راپورونو له مخې د محدودیتونو د کمښت د پلان په... Читать дальше...

د پکتیا چارواکي وایي، نامعلومه وسله‌والو په ځاځي اریوب ولسوالۍ کې دوه تنه ملکیان وژلي دي.  د امنیه قوماندانۍ ویاند محمد لعل امیري وایي، دغه کسان تېر ماخوستن په بیان‌خېلو سیمه کې د مخ پټو وسله‌والو له‌خوا وژل شوي دي.  ښاغلی امیري زیاتوي: "دوه نفره ملکي کسان وو، روژه ماتی او تراوېح‌یې کړي او بیا هلته یوه دکان کې ناست وو، نا معلومه کسانو ډزې پرې کړي، همدا دوه تنه په شهادت رسېدلي، برید کوونکي په تېښته بریالي شوي."  د ده په وینا وژل شویو کې یو صراف او بل هم مسافر و چې تازه له متحده عربي اماراتو نه راغلی و.

د افغانستان د ملي مصالحې عالي شورا وایي، لنډمهاله اوربند د دغه هېواد د ستونزو د هواري اساسي او دایمي حل لاره نه‌ده. دغې شورا نن په یوه خبرپاڼه کې ویلي، له اوسني ناورین نه د وتلو لار د سولې د خبرو چټکول، دایمي اوربند او د تل لپاره د جګړې درول دي. په اعلامیه کې راغلي، د تېرو څلورو لسیزو تجربو ښودلې چې جګړه نه‌یوازې دا چې د حل لاره نه‌ده، بلکې لانجه نوره هم ژوروي.  د دغې شورا مشر عبدالله عبدالله له طالبانو غوښتي چې بېرته د سولې خبرو ته وګرځي او دایمي اوربند وکړي. دا څرګندونې داسې مهال کېږي چې... Читать дальше...

د چارسدې غټې وریژې په پېښور او نورو سیمو کې په شوق خوړل کېږي. پخوا به چارسدوالې وریژې یوازې په غم او ښادۍ کې پخېدې خو له تېرو څو کلونو راهیسې اوس په بازار کې هم خرڅېږي. د چارسدوالو وریژو د پخولو طریقه په ویډیو کې وګورئ.