Новости за 25.05.2021

په افغانستان کې د بهرنیو ځواکونو د وتلو له پیل سره د ملکیانو په مرګ‌ژوبله کې زیاتوالی او د جګړې شدت ته د یو شمېر هېوادونو د دیني عالمان تند غبرګون. تېره ورځ د فلسطین، اردن، ترکیې، عراق او لبنان دیني عالمانو په یو وېډیويي کنفرانس کې په افغانستان کې د طالبانو له لوري روانه جګړه ناروا وبلله او له دې ډلې یې وغوښتل چې د ملکي کسانو مرګ‌ژوبله ودروي. د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت په افغانستان کې د روانې جګړې د ناروا بللو په هدف د دغو هېوادونو له فتوا هرکلی وکړ. د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت ویاند... Читать дальше...

ټولنیزې رسنۍ لکه ټیکټاک، انسټاګرام، فېسبوک، یوټیوب او ځینې نورې هغه د ننني ځوان کهول مهم ساعتېری ګرځېدلی دی. نجونه او هلکان د خپلو ویډيوګانو د مشهورولو پر وخت کله نا کله په ناپامۍ کې خپل سر وبایلي. همداسې پېښه په دا وروستیو کې په سوات کې وشوله چې یو ځوان د ټیکتاک لپاره د ویډيو اېستلو پرمهال ډکه تمانچه خپل سر ته نیولې او ډز ترې شوی وو او پر هم هغه ځای مړ شو. د سوشل میډیا استعمال څنګه پکار دی؟ او په دغه اړه د دوي قانوني او اخلاقي ذمه وارۍ څه جوړیږي؟ نن پرې د کرښې په غاړه کې بحث کوو کوربه شاهین بونیری... Читать дальше...

په داسې حال کې چې له افغانستانه د امریکايي ځواکونو د وتلو بهیر دوام لري، متحده ایالات ټینګار کوي چې له دې هېواده د ځواکونو له ایستلو سره به له سیمې ونه‌وځي او په منځني ختیځ کې به په قوت حضور ولري. د پنتاګون ویاند جان کربي د دوشنبې په ورځ خبریالانو ته وویل، په سیمه کې به خپلو متحدانو ته د امریکا په ژمنو کې بدلون رانه‌شي. ښاغلی کربي وايي: "دا چې موږ له افغانستانه ځواکونه باسو او په دې هېواد کې پوځي مأموریت پای ته رسوو، دا معنی نه‌لري چې له سیمې وځو. په منځني ختیځ او د مرکزي قوماندانۍ د مسؤلیت په... Читать дальше...

په لوګر کې د ګڼو شاعرانو، فرهنګیانو او د ادب او فرهنګ د مینه والو په ګډون د سنځل ګل پنځلسمه دودیزه کلنۍ مشاعره جوړه شوه. په دې مشاعره کې چې له یاد ولایت سربیره د څنګ لورو ولایتونو یو شمېر شاعرانو هم په کې برخه اخیستې وه، ډېریو شاعرانو په کې د افغانانو په مینځ کې د سولې او یووالي د اړتیا او د جګړې د ناخوالو په باب برابر کړي شعرونه ولوستل. د دوشنبې په ورځ د لوګر د اطلاعاتو او فرهنګ ریس عبدالرحمان تسل مشاعره مشال راډيو ته د سنځل ګل مشاعرې په باب وویل: ''موږ په لوګر کې له ۱۵ کلونو راهیسې دا دودیزه... Читать дальше...

دغه کورنۍ تر هغه وروسته د خپلو مېنو پرېښودو ته اړ شوي چې د لغمان د دولت شاه ولسوالۍ له سقوط وروسته وړمه شپه طالبانو د مهترلام پر زندان او شااوخوا پوستو پراخ بریدونه پيل کړل.

د برما مشرقي رياست شان کې د ځايي ملېشا او پوځي جنتا سرتېرو ترمنځ سخته جګړه روانه ده چې له کبله يې زرګونه خلک کورونو پرېښودو ته اړ شوي دي. په برما کې پوځ د سږ کال فبرورۍ پر لومړۍ نېټه کودتا وکړه او د انګ سان سوچي په مشرۍ حکومت يې ړنګ کړ چې پرضد يې په هېواد کې پراخې مظاهرې پیل شوې. په دې اړه د ازادي اسيا راډېو ويډيويي رپورټ اسرار عالم مومند پښتو کړی دی.

د اسټرېلیا وزیراعظم سکاټ موریسن د مې پر ۲۵مه په یوه بیان کې ویلي چې په کابل کې به سفارتخانه د مې پر ۲۸مه وتړي

ازادي راډیو د میدان وردک په بهسود ولسوالۍ کې د افغان پوځ د سقوط شوې هلیکوپټرې په اړه سیمې ته د ولسي جرګې د حقیقت موندونکي پلاوي د راپور یوه کاپي ترلاسه کړې ده. دا راپور ۵ پاڼې لري او دغه پلاوي ازادي راډیو ته سپارلی دی. په دې راپور کې د هغې وسلې په اړه هم معلومات شریک شوي چې په وسیله‌یې د ۱۳۹۹ کال د کب په ۲۷مه د شپې نږدې ۱۲ بجې د افغان پوځ یوه هلیکوپټره نسکوره شوه. راپور کې راغلي، هلیکوپټره د انټونو سیمې په ۳ کیلومتره واټن کې د یوه داسې راکټ په وسیله ویشتل شوې چې له لیرې کنټرولېده، کوم چې حرارت او سېګنال هم څارلای شي. Читать дальше...

په ۲۰۱۶ز کال د مې میاشتې پر ۶مه نېټه پولیسو د مشتاق ریساڼي پر کور چاپه وهلې وه چې د پولیس په وینا ۶۴ (څلورشپته کروړه) روپۍ، سره زره، نوره ګاڼه او قیمتي موټران یې ترلاسه کړي ول.

د افغانستان د سولې د خبرو په اړه هیلې بیا راټوکیدلي، تازه ‎د سولې په چارو کې د دولت وزارت وایي ‌‌‌‌‌‌ډېر ژر به په دوحه کې د افغان دولت او طالبانو د مرکچي پلاوو تر منځ د سولې خبرې بیا پیل شي. ‎د دغه وزارت ویاندې ناجیې انوري نن د سې شنبې (د غبرګولي ۴مه) په ورځ ازادي را‌‌‌‌‌‌ډیو ته وویل، دغه وزارت دوحې ته د افغان سولې د مرکچي پلاوي د هغو غړو د بیا استولو د تخنیکي او لوژستیکي اسانتیاوو په برابرولو کار پیل کړی چې دا مهال افغانستان کې دي. ‎اغلې انوري زیاته کړه: "د افغانستان اسلامي جمهوریت د مذاکراتي... Читать дальше...

اییر فرانس، فېن اییر او سینګا پور اییر لاینز د مې پر ۲۵مه پر بېلا روس بره تېرېدونکې پروازونه وځنډول.

له افغانستانه د بهرنیو ځواکونو د وتلو د بهیر په پیل او ورسره په دې هېواد کې د جګړو او تاوتریخوالي په پراختیا سره، اسټرالیا په کابل کې د خپل سفارت د تړلو اعلان کړی دی. د اسټرالیا لومړي وزیر سکات مورېسن په یو بیان کې ویلي چې په افغانستان کې د ناامنیو د زیاتېدو له امله راتلونکې جمعه په کابل کې خپل سفارت تړي. ښاغلي مورېسن ویلي، دا پرېکړه په را روانو میاشتو کې له افغانستانه د نړیوالو ځواکونو د وتلو له اعلان وروسته د افغانستان د مبهم امنیتي حالت له امله کوي. په بیان کې راغلي، د اسټرالیا حکومت ته... Читать дальше...

د غزني اوسېدونکي ادعا کوي چې سیمه ییزه ملکي او نظامي رهبري مرکزي دولت ته د غزني د روان بد وضعیت په اړه رښتیا خبره نه کوي او په وینا یې په دې ولایت کې امنیتي حالات ورځ تر بلې خرابېږيږي.  د غزني د قره باغ ولسوالۍ اوسېدونکی قومي مشر حاجي علي خان چې اوس د دې ولایت په ښار کې ژوند کوي ادعا لري، د غزني سیمه ییزې ملکي او نظامي رهبري مرکزي دولت ته د غزني د روان وضعیت په اړه رښتیا خبره نه کوي.  علي خان د غزني ولایت د قره باغ ولسوالۍ د مرکز د محاصرې او د دغه ولسوالۍ د امنیه قوماندان د یادونې ترڅنګ وايي،... Читать дальше...

هېواد هېواد ورځپاڼې له افغانستان سره د امریکا او نړېوالې ټولنې همکاريو په دوام لېکنه کړې ده. د لېکوال له انده د دې لپاره چې د ترهګرۍ پرضد له طالبانو د امريکا د مبارزې تمه شلېدلې او طالبان له ترهګرۍ سره نه شلېدونکې اړيکې پالي، نو امريکا هم اړه ده چې د ترهګرۍ پر ضد مبارزه کې يا خپله ښکېل شي او يا هم له افغان حکومت سره ملګرتيا ته دوام ورکړي. دغې ورځپاڼې ټینګار کړی چې عرب شيخان هم ښايي د پاکستان له لارې د ترهګرۍ او القاعده له ملاتړه تېر شي او ډېر دوام ونه کړي، ځکه په وینا یې چې اوس له افغانستانه... Читать дальше...

د کندهار له پوځي اډې د امریکايي ځواکونو تر وتلو وروسته د هغوی د تخنیکي وسایلو او مهماتو د پېر او پلور بازار تود دی. دا بازار چې د بوش بازار په نامه یادیږي په کې ډېری زاړه تجهیزات د زغروالو موټرو په ګډون پلورل کېږي.   له کومې اډې چې دغه وسایل بهر ته راایستل کېږي، د همدې روانې میاشتې په ۱۲مه نېټه افغان ځواکونو ته سپارل شوي وو. په دې ویډیويي راپور کې موږ تاسو د کندهار بوش بازار ته وړو

نشنل انټرنسټ نشنل انټرسټ مجلې په منځنۍ اسیا کې د متحده ایالاتو د رول په اړه یوه مقاله لیکلې ده. د مجلې په لیکنه واشنګټن په دې هڅه کې دی چې په سیمه کې د روسیې او چین نفوذ محدوده او د منځنۍ اسیا هېوادونه له ترهګرۍ سره په مبارزه کې شامل کړي. د دې اوږدې مقالې په یوه برخه کې راغلي په قرغزستان او ازبکستان کې د هغو پوځي اډو بیا رغول به عملي انتخاب نه‌وي چې د سپټمبر ۱۱مې تر بریدونو وروسته جوړې شوې وې. د مقالې لیکوال په دې باور دی چې له افغانستانه وتل او د پخواني شوروي په جمهوریتونو کې د تأسیساتو جوړول به د امریکا متحده ایالاتو واک کمزوری کړي. Читать дальше...