Новости за 13.05.2021

Ооганстанда орозо айтка байланыштуу ок атууну токтотуу режими күчүнө киргенден бир нече саат өтпөй төрт жерде бомба жарылып, кеминде 11 адам набыт болду. Ондон ашык адам жараат алды. Өлкө түштүгүндөгү Кандагар провинциясында Панжавай районунда жол боюна катылган бомбанын жарылуусунан беш киши каза болду. Алардын ичинде балдар жана аялдар бар. Ошондой эле Майванд районундагы жардыруудан беш киши, Кундуз аймагындагы жардыруудан дагы эки адам ажал тапты. Бул теракттар үчүн жардырууну эч ким моюнуна ала элек. Читать дальше...

Тажикстандын президенти Эмомали Рахмон Орозо айт майрамы менен кыргызстандыктарды жана президент Садыр Жапаровду куттуктады. Бул тууралуу кыргыз президентинин маалымат кызматы кабарлады. Анда Рахмон мусулмандар үчүн берекелүү болгон майрамда президентке чың ден соолук, бакыт-таалай жана албан ийгиликтерди, кыргыз элине бакубатчылык, тынчтык, туруктуулук жана өнүгүү тилегени айтылат. 28-30-апрелде жана 1-майда кыргыз-тажик чек арасындагы куралдуу жаңжалда 36 кыргызстандык курман болду. Тажик тараптан 19 адам каза болгону расмий айтылды. Читать дальше...

АКШнын аскерлери туура 20 жылдан кийин Ооганстандан чыгарылып жатат. Алар кеткенден кийин ооган жергесиндеги коопсуздукту камсыздоого жергиликтүү армиянын кудурети жетеби? Ооганстандын улам бир аймагын өз көзөмөлүнө алып келаткан талип согушкерлери коңшулаш Борбор Азияга кандай коркунуч жаратышы мүмкүн? АКШ аскердик базасын чөлкөмдөгү өлкөлөрдүн бирине жайгаштырышы ыктымал деген божомолдор канчалык негиздүү?

Орусия Украинанын чыгышындагы орусиячыл жикчилдердин көзөмөлүндөгү Луганск жана Донецк облустарын өзүнө кошуп албайт. Бул тууралуу Кремлдин маалымат катчысы Дмитрий Песков "Bloomberg" басылмасынын макаласы боюнча комментарий берип жатып билдирди. Орус бийлиги Донбассты өзүнө кошуп алуу же Украина менен согуш боюнча планын четке кагып келген. Бирок апрель айында орус-украин чек арасында абал чыңалган учурда Кремлдеги таасирдүү аткаминерлердин бири, президенттик администрациясынын башчысынын орун... Читать дальше...

13-майда Кыргызстан менен Өзбекстандын чек арасында болгон окуяны Баткен райондук ички иштер бөлүмү Жоруктар кодексинин «Ден соолукка зыян келтирүү» беренеси менен тергей баштады. Бул тууралуу Ички иштер министрлигинин басма сөз кызматы билдирди. Мекеменин мааламатына ылайык, 13-майда түшкө жакын Баткен районунун Сай айылы менен чектешкен Өзбекстандын Фергана облусунун Сох анклавынын тургундарынын малы эки өлкөнүн чектешкен аймагынан өтүп кеткен. Сай айылынын тургуну малдын ээлерине жандыктарын алып кетишин айткан. Читать дальше...

АКШ президенти Жо Байден Кыргызстандагы элчи Дональд Луну мамлекеттик катчынын Түштүк жана Борбор Азия иштери боюнча жардамчысына дайындоо ниетин жарыялады. Жакын арада элчи кыргыз жергесиндеги кызматын аяктап, мекенине сапар алганы турат. Анын алдында ал "Азаттыкка" эксклюзивдүү интервью берди. - Элчи мырза, жаңы кызмат ордуңуз кут болсун! Сиз 2018-жылы, Бишкекке келгенден кийин бизге интервью берип, Кыргызстан менен АКШнын ортосунда жаңы кызматташтык келишими болот деп үмүттөнүп жатканыңызды айттыңыз эле. Читать дальше...

Бул тууралуу Түркиянын мамлекеттик "Анадолу" кабар агенттиги маалымат таратты. Анда Түркиянын президенти Режеп Тайып Эрдоган Садыр Жапаров менен телефон аркылуу сүйлөшкөнү жана Орозо айт майрамы менен куттуктаганы жазылат. Ошондой эле президенттер эки тараптуу байланыш жана аймактарды өнүктүрүү тууралуу сүйлөшүшкөн. "Президент Эрдоган палестиналыктарга кол салган Израилге керектүү чара колдонуу боюнча эл аралык демилгелерде Кыргызстанды жанында көрүүнү каалаганын айтты" деп айтылат кабарда. Эл... Читать дальше...

Ульянов университетинин Индиядан келген 16 студентинен коронавирустун B.1.617 үлгүсүндөгү же индиялык штаммы аныкталды. Бул тууралуу орусиялык маалымат каражаттары тиешелүү өкмөттүк мекемелерге шилтеме берип жазышты. Вирус аныкталган студенттер менен байланышта болгон 120дай адам эки апталык изоляцияга жөнөтүлдү. Аларды аэропорттон шаарга алып келген эки такси айдоочусу байкоо алдында экени белгилүү болду. Орусиянын Ульяновск облусунда жаңы штаммдын аныкталганына байланыштуу азырынча кошумча чаралар көрүлбөй турганы айтылды. Читать дальше...

Бүгүн 13-майда Кыргызстанда дем алыш күн - Орозо айт майрамы белгиленип жатат. Коронавирус пандемиясына байланыштуу айт намазын мечиттерде гана окууга уруксат берилгендиктен борбордук аянттарда экинчи жыл катары менен эл чогулган жок. Орозо айт майрамы менен элди таң эрте президент Садыр Жапаров куттуктап, өз кайрылуусунда “Ыйык Орозо айында өлкөбүздүн аймактык бүтүндүгүнө жана коопсуздугуна коркунуч туудурган окуялар болуп өттү” деп белгиледи. Соңку маалыматка караганда, Кыргызстанда короновирустан 1681 киши каза болду. Читать дальше...

Кыргызстандыктар быйыл Орозо айт майрамын пандемиянын шартында жана Баткендеги чек ара жаңжалынан кийинки учурда белгилеп жатышат.

Кыргызстанда көп балалуу энелерге кезектеги мамлекеттик сыйлыктарды ыйгаруу тууралуу жарлыктарга кол коюлду. Президенттин басма сөз кызматы 12-майда кабарлагандай, мамлекет башчысы Садыр Жапаров өлкөнүн көп балалуу энелерин «Баатыр эне» ордени жана «Эне даңкы» медалы менен сыйлоо жөнүндө жарлыктарга кол койду. Жети жана андан көп баласы бар жана аларды жакшы тарбиялап жаткан 819 эне “Баатыр эне” ордени жана алты баласы бар жана аларды жакшы тарбиялап жаткан 516 эне “Эне даңкы” медалы менен сыйланышты. Читать дальше...

Дүйнө мусулмандары экинчи жыл катары менен Орозо айтты пандемиянын шартында белгилеп жатышат. Көпчүлүк өлкөлөрдө 13-майда башталган майрамдык иш-чаралар бир нече күнгө созулат. COVID-19 илдетинен улам айрым жерлерде бир катар чектөөлөр, карантиндик чаралар кала берүүдө. Калкынын басымдуу бөлүгүн мусулмандар түзгөн Индонезиянын өкмөтү быйыл да элдин эки жакка каттоосуна тыюу салды. Адатта жер-жерлерде иштеген он миллиондогон адам айтта жакындарына жөнөп, чоң шаарлардан айыл жергесине агылышат. Коронавируска... Читать дальше...

Киевдин соту орусиячыл саясатчы, Жогорку Раданын депутаты Виктор Медведчуктун бөгөт чарасын карап жатат. Мамлекетке чыккынчылыкка айыпталган саясатчы сотко катышууда. Ал 12-майда Башкы прокуратурага сурак берип, өзүнө коюлган айыптарды толугу менен четке каккан. Прокуратура Медведчукту камакка алууну же 300 миллион гривен (9 миллион евро) төлөсө күрөөгө бошотууну суранды. Мамлекеттик айыптоо Медведчукка тагылган айып боюнча шектүүнү акча төлөп, күрөө менен бошотууга болорун түшүндүрдү. "Forbes"... Читать дальше...

Газа тилкесинде палестиналык согушкерлер менен израил армиясынын абадан соккулары токтобой жатат. Эки тарап бирдей коргонуп жатканын айтышууда. Эл аралык коомчулук Газадагы абал көзөмөлдөн чыгып кетеби деп тынчсызданып, израил-палестиндерди тынч сүйлөшүүлөргө чакырышты. Газа тилкесиндеги ХАМАС баштаган кошуундар 13-майдын таңында Израилди көздөй ондогон ракеталарды аткылашты. Бир күн мурда израил аскерлери Газага абадан сокку уруп, палестиналык согушкерлердин башчылары каза болуп, көп кабаттуу турак жайлар талкаланган. Читать дальше...

Кыргызстандын Кытайга болгон карызын төлөө мөөнөтү узартылса үстөк акча кошулбайт. Кытай өкмөтү ушундай чечим кабыл алганын бул өлкөнүн тышкы иштер министри Ван И Кыргызстандын башкы дипломаты Руслан Казакбаев менен жолугушуусунда айтканын кыргыз тарап 12-майда кабарлады. Кыргызстандын Тышкы иштер министрлигинин басма сөз кызматынын маалыматына караганда, эки министрдин жолугушуусу Кытайдын Сиан шаарында өттү. Анда Кытай Кыргызстандын мамлекеттик карызы боюнча кошумча төлөм албоо тууралуу чечим кабыл алганы айтылды. Читать дальше...

Былтыр музыкалык карьерасын токтоткон өзбекстандык белгилүү ырчы Жахонгир Атажанов 12-майда Түркиядан Өзбекстанга кайтып барды. Ал буга чейин оппозициячыл "Эрк" демократиялык партиясынын талапкери катары октябрда өтө турган президенттик шайлоого ат салышарын кабарлаган болчу. Шаршембиде Түркиянын Стамбул шаарынан Ташкентке учуп келген өзбекстандык белгилүү ырчы Жахонгир Атажанов "Инстаграмдагы" баракчасынан кийинки президенттик шайлоого аттанарын кабарлады. "Өзбекстанда биринчи кезекте "Эрк" демократиялык партиясын жандандыруу керек. Читать дальше...

АКШнын Мамлекеттик департаменти дин тутуу эркиндиги жаатында 12-майда жарыяланган баяндамасында Кытайдын уйгур, казак, кыргыз жана башка мусулмандарга жасаган мамилесин «геноцидге» теңеп, айыптады. Мамлекеттик катчы Энтони Блинкен баяндамада айтылгандарды колдонуп, «Адам укуктарынын башка багыттары корголбогон шартта дин тутуу эркиндиги толук сакталбайт. Мамлекет бийликтери өз жарандарынын дин тутуу эркиндигин бузса бул бардык адам укуктарын коркунучка кептейт»,-деп билдирди. Кошмо Штаттардан Кытай... Читать дальше...

Канадалык “Центерра” компаниясынын акционерлеринин жылдык жыйынында директорлор кеңешине 11 талапкер тандалганы тууралуу маалымат ишкананын сайтына жарыяланды. Анда айтылгандай, жылдык жыйын 11-майда өттү. Тандалган 11 адамдын үчөө кыргызстандыктар. Алар: Дүйшөн Касенов, Тенгиз Бөлтүрүк жана Нурлан Кыштообаев, үчөө тең буга чейин да кеңешке мүчө болчу. «Центерра» компаниясынын директорлор кеңешинде Канададан сегиз, Кыргызстандан үч өкүл бар. Кеңешке мүчөлөр жыл сайын май айында шайланып турат. Читать дальше...

АКШнын мамлекеттик катчысы Энтони Блинкен Орусиянын тышкы иштер министри Сергей Лавровго Москванын Кошмо Штаттарга агрессиясына президент Жо Байдендин администрациясы жооп кайтарарын билдирди. Бул тууралуу эки өлкөнүн башкы дипломаттарынын телефондук сүйлөшүүлөрүн комментарийлеп жатып, Мамлекеттик департаменттин расмий өкүлү Нед Прайс билдирди. «Мамлекеттик катчы Блинкен президент Байдендин Орусиянын бизге жана өнөктөштөрүбүзгө зыян келтирген аракеттерине каршы АКШнын жарандарын жана алардын кызыкчылыктарын... Читать дальше...

Кытай өкмөтү Кыргызстанга 54 миллион долларга жакын каражат бөлмөй болду. Бул тууралуу Кытайдын тышкы иштер министри Ван И Кыргызстандын башкы дипломаты Руслан Казакбаев менен Сиан шаарындагы эл аралык жыйын алкагында өткөн эки тараптуу сүйлөшүүсүндө билдиргенин Кыргызстандын Тышкы иштер министрлиги 12-майда кабарлады. Мекеменин маалыматына караганда, грант түрүндө бериле турган бул акча Кыргызстандын экономикасына колдоо көрсөтүүгө жумшалат. Ошону менен катар Кыргызстандын карызын төлөө мөөнөтү узартылганы үчүн үстөк акча кошпоо... Читать дальше...

Ооганстанда Орозо айттын урматына үч күнгө ок атууну токтотуу режими күчүнө кирди. Мусулмандардын бул ыйык майрамынын алдында өкмөттүк күчтөр жана “Талибан” кыймылынын өкүлдөрү ок атышпоону макулдашкан. 13-майда эртең менен өлкөдөгү бир катар аймактарда айт намазы окулду. Ал эми ооган президенти Ашраф Гани айттын алдындагы кайрылуусунда талибдерди ок атууну биротоло токтотууга чакырды. “Биз силерди багынып бергиле деп үндөбөйбүз, биз силерди саясий чечим кабыл алууга чакырабыз. Согуш көйгөйдү чечүүнүн жолу эмес”. Читать дальше...

Кыргызстандыктар быйыл Орозо айт майрамын пандемиянын шартында жана Баткендеги чек ара жаңжалынан кийинки учурда белгилеп жатышат. Пандемияга байланыштуу айт намаздарын мечиттерде гана окууга уруксат берилгендиктен, борбордук аянттарга эл чогулган жок.

Казакстандын президенти Касым-Жомарт Токаев жерди чет өлкөлүктөргө сатууга тыюу салган мыйзамга кол койду. Бул мыйзам долбоору өлкөдө бир нече жылдан бери талкууланып, нааразылык акциялары менен коштолгон эле. Мыйзамга ылайык, чет өлкөлүктөр, жарандыгы жок адамдар, чет элдик ишканалар, чет өлкөлүк үлүшү бар ишканалар, эл аралык уюмдар жана илимий топтор Казакстандын аймагындагы айыл чарба багытындагы жер тилкелерин сатып жана ижарага ала албайт. 2016-жылдын апрелинде Казакстандын бир катар шаарларында... Читать дальше...

Дүйнөдөгү мусулмандар пандемиялык шартта Орозо айтты же Ид аль-Фитр майрамын белгилеп жатышат. Көпчүлүк өлкөлөрдө үч күнгө созулган майрам айдын жаңырышына жараша 13-майда белгиленип жатат. Бул күнү айт намазга чогулуп, мусулмандар бири-биринин үйүнө конокко барат. Бирок майрам коронавирус пандемиясына байланыштуу чектөөлөрдүн шартында белгилеп жатат. Эң көп сандагы мусулмандар жашаган Индонезияда өкмөт экинчи жылы катары менен жарандарга айт күнү бири-бирине конокко барууга тыюу салган. Өлкөнүн... Читать дальше...

Кыргыз-өзбек чек арасындагы абал көзөмөлдө, 13-майдагы окуяга күнүмдүк жашоодо боло жүрчү катардагы себеп түрткү болду. Бул тууралуу “Азаттык” радиосуна өкмөттүн Баткен облусундагы ыйгарым укуктуу өкүлүнүн басма сөз кызматы билдирди. Маалыматта айтылгандай, Баткен районунун Кыштут айыл аймагынын Сай айылы менен Өзбекстандын Сох районунун Чашма айылынын тургундарынын ортосунда пикир келишпестик жаралып, мушташ чыккан. Натыйжада эки өлкөнүн чектеш айылдарынын тургундары чек арага топтолгон. Окуя... Читать дальше...