Новости за 02.05.2021

Кыргыз-тажик чек арасындагы ок атууну токтотуу жана аскерлерди мурдагы жайларына кайтаруу тууралуу Кыргызстандын жана Тажикстандын бийлик өкүлдөрү 1-майда протоколго кол койгондон бери абал тынч. Бул тууралуу «Азаттыктын» тажик кызматы аймактагы кабарчысына таянып жазды. Маалыматка караганда, 2-майда Ворух анклавын Тажикстандын негизги аймагы менен байланыштырган жол ачык болду. 2-майда Тажикстандын Улуттук коопсуздук мамлекеттик комитетинин төрагасы Саймумин Ятимов, транспорт министри Азим Иброгим... Читать дальше...

Германиянын Берлин, Гамбург, Франкфурт жана Мюнхен шаарларында жашаган кыргызстандыктар Тажикстандын дипломатиялык мекемелеринин алдына акцияга чыгышты. Алар кыргыз-тажик чек арасында 28-29-30-апрель күндөрү болгон куралдуу кагылышка эл аралык коомчулук адилеттүү баасын беришин талап кылып, тажик тараптын карапайым калкка ок атышын айыпташты. Ар бир шаарда орто эсеп менен жыйырмага чукул адам чогулду. Алар колдоруна «Рахмон, агрессияны токтот», «Баткенде карапайым тургундарды өлтүрүүнү токтоткула»... Читать дальше...

Кыргызстандын президенти Садыр Жапаров кыргыз-тажик чек арасындагы соңку окуялар боюнча кайрылуу жасады. Жапаров 28-30-апрелдеги окуяга "Кыргызстандын эли үчүн тарыхый оор сыноонун да, кайгынын да күндөрү болду" деп баа берген. Ал "Кыргызстандын чек ара жана күч органдарынын күжүрмөн даярдыгы, моралдык жактан бийик маанайы жана каармандыгынын аркасында өлкөбүздүн аймактык бүтүндүгү  сакталып калганын" белгиледи. "Тилекке каршы, чоң жоготууларга учурадык. Миңдеген жарандарыбыз жашаган жерлерин аргасыздан таштап кетүүгө мажбур болушту. Читать дальше...

Ирандын өзөктүк келишимин жандандыруу боюнча сүйлөшүүлөрдүн үчүнчү айлампасы 1-майда Австриянын борбору Венада өттү. Анын жыйынтыгында катышуучулары кийинки кадамдарга ар кыл баасын беришти. Бул сүйлөшүүгө катышып жаткан Германиянын, Франциянын жана Британиянын дипломаттары иш абдан жай жүрүп жатканын билдиришти. Европалык дипломаттардын билдирүүсүндө “Бизде убакыт аз, бирок иш көп. Дал ушундай кырдаалда ушул жумада прогресс болот деп күттүк эле”,-деп айтылат. Венадагы сүйлөшүүлөрдө негизги максат АКШнын Иранга санкцияларын алып... Читать дальше...

Чек арадагы куралдуу кагылыштан үй-жайын таштап, айылынан чыгып кетүүгө аргасыз болгондордун айрымдары үйлөрүнө кайта баштады. Бул тууралуу мамлекеттик чек ара кызматынын өкүлү Талантбек Назаралы уулу билдирди. Маалыматка ылайык, кыргыз-тажик чек арасындагы абал 2-майдын саат 17.00гө карата туруктуу. Саламаттык сактоо министрлигинин маалыматына караганда, кыргыз-тажик чек ара тилкесинде кооптуу абал түзүлгөн айылдардан 33 388 киши көчүрүлгөн. Анын 20 миңге жакыны балдар. 28-апрелде кыргыз-тажик чек арасында чыр чыгып... Читать дальше...

Чек арадагы жаңжалдан Баткен облусунун Тажикстан менен чектеш аймактарындагы айылдарда жалпы 78 үй, эки мектеп, бир акушердик-фельдшердик пункт, бир балдар бакчасы, 10 май куюучу жай, сегиз дүкөн, үч чек ара бекети жана милициянын имараты жабыр тарткан. "Азаттыктын" казак кызматынын жетекчиси Төрөкул Дооров 2-майда Максат айылын кыдырып чыкты. Өзгөчө кырдаалдар министрлиги Максатта 11 үй өрттөнүп, чек ара бекети жабыркаганын билдирди.

Чек арадагы тиреште Баткен облусунда 78 үй, эки мектеп, бир фельдшердик жана акушердик пункт, үч чек ара бекети, бир бала бакча, 10 май куюучу бекет, ички иштер бөлүмүнүн бир имараты жана сегиз дүкөн талкаланып, өрттөлгөн. Миң-Булак, Достук жана Максат чек ара тозоттору талкаланган. Сада, Раззаков, Арка, Максат, Достук жана Борбордук айылдарындагы үйлөр, имараттар өрттөлүп, дүкөндөр тонолгон.

Кыргыз-тажик чек арасындагы соңку жаңжалда өрттөлгөн, талкаланган турак жайларды кыргыз өкмөтү калыбына келтирет. Бул тууралуу Лейлек районундагы Максат айылында эл менен жолугушуу учурунда УКМКнын төрагасы Камчыбек Ташиев билдирди. Ал “Азаттык” радиосунун суроосуна жооп берип жатып, өрттөлгөн үйлөрдү калыбына келтирүүнү Тажикстандан талап кылбай турганын айтты. “Биз азыр бул үйлөрдүн кайсы бир чыгымын көтөрүп бер деп кайрылбайбыз. Өзүбүздүн күчүбүз, мүмкүнчүлүгүбүз жетет. Өз мүмкүнчүлүгүбүз менен өз элибизге үй курабыз. Читать дальше...

Кыргызстандын Ички иштер министрлиги чек ара чатагында каза болгондордон 25 адам Баткен районунун Ак-Сай айыл аймагындагы "Головной" тилкесинде минометтен атылган октон курман болгон деп билдирди. Азырынча Тажикстандын расмий органдары чек арадагы адам курмандыктары жөнүндө билдирүү тарата элек. 2-майда Кыргызстандын Ички иштер министрлиги кыргыз-тажик чек арасындагы чатак учурунда каза болгон жай тургундардын жыйырма беши (сандар дагы такталууда - ред.) Баткен районунун Ак-Сай айыл аймагындагы... Читать дальше...

Украинанын чыгышындагы Донецк жана Луганск облустарындагы 527 миңден ашык адам акыркы эки жылда Орусиянын жарандыгын алган. Бул тууралуу Орусиянын Ички иштер министрлиги мамлекеттик ТАСС агенттигине 2-майда билдирди. 2019-жылы орус президенти Владимир Путин Донбасстагы орусиячыл жикчилдер ээлеп турган аймактагыларга жарандык алуунун жол-жобосун жеңилдеткен. Андан бери 650 миңден ашык адам орус жарандыгын алганы кабарланган. Кремлдин Украинанын чыгышындагы адамдарга жарандык берүү саясатын эл аралык коомчулук сынга алып келет. Читать дальше...

Чек арадагы куралдуу кагылыштан окко учкан Лейлек районундагы 12 жаштагы кыздын өлүмү, Баткен районунун Ак-Сай айылындагы "Головной" тилкесинде минометтен атылган октон 25тен ашык кишинин массалык түрдө өлтүрүлүшү (саны дагы такталууда) иликтенүүдө. Бул тууралуу ички иштер министринин орун басары Эркебек Аширходжаев билдирди. “Тажик тараптын согуштук курал колдонгону боюнча далилдер топтолуп жатат”, - деди Аширходжаев. Маалыматка ылайык, милиция кыргыз-тажик чек арасындагы жаңжалга байланыштуу жалпы 11 кылмыш ишин козгоду. Читать дальше...

Таласта сууга акканы кабарланган эки жаштагы кыздын сөөгү табылды. Бул тууралуу “Азаттыкка” Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин басма сөз кызматы билдирди. Мекеменин маалыматына ылайык, 1-май күнү саат 22:45 чамасында Манас районунун Арал айылындагы дарыяга агып кеткен наристени куткаруучулар беш саат издеп табышкан эмес. Бүгүн таңга жуук кыздын сөөгүн туугандары табышты. 12-апрелде Таластын Бакай-Ата районунун Өзгөрүш айылында да эки жаштагы кыз сууга агып кеткен. Анын сөөгү табыла элек. Кыргызстанда... Читать дальше...

Баткенде чек ара жаңжалынан жараат алган бейтаптардын айрымдары сакайып ооруканадан чыга баштады. Үй-жайынан безип, куралдуу кагылыш жүргөн аймактан коопсуз жайга чыккандар облус боюнча 50 миңге жетти. Коопсуз жайда убактылуу баш калкалап тургандар үчүн дарыгерлер, психологдор жардам берип, азык-түлүк, санитардык муктаждыктар жеткирилип жатат.

Кыргызстандын жана Тажикстандын жарандык коомунун өкүлдөрү эки өлкөнүн президенттерине кыргыз-тажик чек арасындагы соңку кырдаал боюнча кайрылуу жолдошту. 30-апрелдеги онлайн жолугушууда даярдалган кайрылууда алар чек арадагы ок атууну тезинен токтотуп, агрессивдүү кадамдарга баруудан баш тартууга чакырышкан. Ошондой эле коңшу жашаган эки эл бир топ кыйынчылыкты ынтымакта башынан өткөргөнү, эки өлкөнү жалпы тарых эле эмес, келечек да бириктирип турары белгиленген. Эки өлкөнүн жарандык активисттери... Читать дальше...

Ирандын тышкы иштер министри Мухаммад Жавад Зариф өткөн аптада тарап кеткен маеги үчүн кечирим сурады. Ал маекте министр Ислам ыңкылабынын сакчылар корпусунун тандалма аскер бөлүгүнүн кол башчысы, маркум генерал Касем Сулейманини сындаган эле. Зариф 2-майда «Инстаграммдагы» баракчасына жайгаштырган билдирүүсүндө Сулейманинин үй-бүлөсү жана Ирандын эли талкуу жараткан маеги үчүн кечирет деген үмүттө экенин айтты. Өткөн аптада Лондондогу перс тилдүү Iran International каналы жарыялаган Зарифтин аудио... Читать дальше...

Дүйнөдөгү православ христиандары пандемия шартында экинчи жолу Пасха майрамын белгилеп жатышат. Орус Православ чиркөөсүнүн патриархы Кирилл 2- майда майрамдык кайрылуусунда дүйнөдө коронавирус пандемиясы эртерээк бүтөт деген үмүтүн билдирди. Москвадагы башкы чиркөө-Христос куткаруучу кафедралдык соборунда келгендердин көпчүлүгү беткапчан жүрдү. Алардын арасында орус президенти Владимир Путин да болду. Путин сөзүндө православ чиркөөсүн “социалдык көйгөйлөрдү” чечүүгө салымы жана үй-бүлөлүк баалуулуктарды коргогону үчүн ыраазылык билдирди. Читать дальше...

Ардактуу Мекендештер! Башыбызга оор сыноо түшкөн учур. Мекенибиздин бүтүндүгүнө коркунуч жаралып, жерибизди куралчан душман басып, айылдар өрттөлүп, боордошторубуздун каны төгүлдү. Жакын адамдарынан айрылып кан жутуп отурган бир туугандарыма терең кайгыруу менен көңүл айтам, кайрат кылыңыздар, бул силердин жеке трагедияңар эмес, жалпы кыргыз элинин башына түшкөн апаат, силер жалгыз эмессиңер, биз силер мененбиз! Өлкө башчыбыз президент Садыр Жапаров, биздин баатыр аскер күчтөрүбүз жана дипломатиялык... Читать дальше...

3-майда Чүй, Ысык-Көл облустарынын кээ бир райондорунда жаан, тоолуу райондорунда кар жаайт, калган аймактарда жаан-чачын күтүлбөйт. Бийик тоолуу райондордо жолдор тайгак болот.  Абанын температурасы: Чүйдө түнкүсүн 10…15 күндүз 26…31; Талас облусунда түнкүсүн 9…14 күндүз 25…30; Баткенде түнкүсүн 12…17 күндүз 30…35; Ош, Жалал-Абад дубандарында түнкүсүн 12…17 күндүз 30…35; Ысык-Көл облусунда түнкүсүн 6…11 күндүз 22…27; Нарында түнкүсүн 7…12 күндүз 23…28; Бийик тоолуу райондордо түнкүсүн -3…+2 күндүз 9…14 градус болот. Читать дальше...

Баткенде кыргыз-тажик чек ара тилкесинде жайгашкан айылдардан 33 миңден ашуун киши үй-жайын таштай качты. Анын 20 миңге жакыны балдар. Эвакуацияланган кары-картаңдар, аялдар жана балдар үчүн Баткен жана Сүлүктү шаарларындагы мектептерде, чайканаларда жана мейманканаларда убактылуу жайлар ачылды. Ошондой эле тургундар жакындарынын жана туугандарынын үйлөрүнө да жайгашкан. “Азаттыктын” казак кызматынын жетекчиси Төрөкул Дооров Исфана жана Сүлүктү шаарларына барып, кырдаалды көрүп келди.

Кыргыз-тажик чек арасындагы соңку жаңжалдан Баткен облусунун Тажикстан менен чектеш аймактарындагы айылдарда жалпы 78 үй, эки мектеп, бир акушердик-фельдшердик пункт, бир балдар бакчасы, 10 май куюучу жай, сегиз дүкөн, үч чек ара бекети жана Ички иштер министрлигинин бир имараты жабыр тарткан.

29-апрелде Баткен облусунун Лейлек районунда да Тажикстан менен чектешкен айылдарда түрдүү аскердик куралдардан ок атылды. Бейкапар жаткан Максат, Интернационал, Кулунду, Арка айылдарына жана бир топ башка жерлерге Тажикстан тараптан ок жаап, мындайды күтпөгөн эл жанын сактап калыш үчүн тоону карай качкан. Алардын арасында чиедей балдарын жетелеген аялдар, кары-картаңдар көп болду. Андан ары үч күн бою алар Лейлектин башка айылдарына эвакуацияланды. Чек арадагы айылдар аңырайып бош калып, айрым үйлөр өрттөлүп... Читать дальше...

Экс-президент Роза Отунбаева элди биримдикке, сабырдуулукка чакырды. “Ар бирибиз аракет кылалы. Жапа чегип, жабыр тарткан мекендештерге кол суналы. Мекемелер, жамааттар, коомдук уюмдар, алардын ичинде биздин фонд да ушул күндөрү тынбай Баткенге гуманитардык жардам жиберүүдө. Атышуу токтосо өрттөлгөн, кыйраган имараттарды калыбына келтирүү иштерин жүргүзүү абзел. Баткен сөзсүз гүлдөйт! Элибиздин бакубат жана тынч жашоосун камсыздоо ар бирибиздин милдетибиз”, - деп жазылган Роза Отунбаеванын кайрылуусунда. Читать дальше...

Чек арадагы тиреште Баткен облусунда 78 турак-үй, эки мектеп, бир фельдшердик жана акушердик пункт, үч чек ара бекети, бир бала бакча, 10 май куюучу бекет, ички иштер бөлүмүнүн бир имараты жана сегиз дүкөн талкаланып, өрттөлгөн. Бул тууралуу өзгөчө кырдаал министринин орун басары Урматбек Шамырканов билдирди. Маалыматка ылайык, Миң-Булак, Достук жана Максат чек ара тозоттору талкаланган. Сада, Раззаков, Арка, Максат, Достук жана Борбордук айылдарындагы үйлөр, имараттар өрттөлүп, дүкөндөр тонолгон. Читать дальше...

Бүгүн, 2-майда Баткендин Ортобоз айылында үйдүн дубалын тешип өткөн авиациялык ракета табылды. Авиаракета жарылбай калгандыктан ал үйдүн тургундары жабыркаган эмес. Бул тууралуу мамлекеттик чек кызматы билдирди. Маалыматка ылайык, 29-апрелде тажик аскерлери “Ми-24” вертолету менен Баткен районунун Төрт-Көчө жана Чыр-Дөбө аймактарына абадан чабуул койгон. Учурда окуя болгон жерде тергөө тобу иштеп жатат. Эл аралык "Хьюман Райтс Уотч" (Human Rights Watch) уюму 28-апрелде кыргыз-тажик чек... Читать дальше...

29-апрелде кыргыз-тажик чек арасында мекенин коргоп жатып, курман болгон аскерлердин арасында прапорщик Бекзод Юлдашев да болгон. Артында үч баласы, келинчеги калды. Балдарынын кенжеси алты айлык. Бекзод 10-майда 31 жашка толмок. Прапорщик Бекзод Юлдашевдин Баткендеги 2021-аскердик бөлүгүндө кызмат өтөгөнүнө сегиз жыл болгон. Жакындарынын айтымында, ал эки-үч жылдан кийин ардактуу эс алууга чыгууну пландап жүргөн. Быйыл полковник наамын алам деген да үмүтү бар эле. Тилекке каршы кыялы ишке ашкан жок. Читать дальше...