Новости за 12.06.2022

د طالبانو ځايي حکومت په فراه ولايت کې د کوکنارو او بنګو د کښتونو ويجاړولو په اړه خبر ورکوي. د طالبانو له لوري له منځه وړل شوی کښتونه د فراه ولایت په خاک سفید ولسوالۍ پورې اړه لري. د دې ځمکو بزګران وايي، په دې ځمکو کې يې د طالبانو د حکومت له خوا د نشه يي بوټو د کښت منع کولو تر منع کولو مخکې تخم شيندلی و. یو بزګر وویل: "موږ د اميرالمومین تر فرمان مخکې دا تخم شيندلی و، کله چې امر وشو نیت مو درلود چې مات يې کړو او جوار په کې وکرو. د بل ځمکه ده، موږ خو وکرله، مات يې کړل، بيا به يې په يو ډول راکړي." دغه راز یو بل بزګر وویل... Читать дальше...

په ارزګان کې د فوټبال سیالۍ د الفت لوبډلې په بریا پای ته ورسېدې. د افغانستان د بدني روزنې او ورزش ادارې نن یکشنبه پر خپله فېسبوک پاڼه لیکلي دي، چې دا سیالۍ د ارزګان ولایت په مرکز ترېنکوټ کې د فوټبال د ۸ غوره لوبډلو ترمنځ وشوې. د دې سیالیو پایلوبې ته استقلال او الفت لوبډلې وتلې وې چې الفت لوبډلې د یوه ګول په وهلو سره دا لوبه په خپله ګټه تمامه کړه او د دې سیالیو اتله لوبډله شوه. د بدني روزنې او ورزش ادارې ویلي دي چې دا سیالۍ د یونېسیف موسسې په مالي ملاتړ له دې پیغام سره چې خپل ماشومان یو ځل بیا باید ښوونځي ته ولېږو، وشوې.

د افغانستان کرکټ ملي لوبډلې زمبابوې ته د ۱۷۱ منډو هدف ورکړ. د افغانستان او زمبابوې ترمنځ دوهمه شل اوریزه لوبه چې د زېمبابوې په پلازمېنې حراري کې روانه ده، افغان لوبډلې د پچې په ګټلو سره لومړی د توپوهنې پرېکړه وکړه. افغان لوبډلې په شل اورونو کې ۱۷۰ منډې وکړې چې نجیب الله ځدراڼ ۵۷ او کېپتان محمد نبي عسی خېل ۴۳ منډې وکړې. د یادونه ده، چې افغانستان تر دې مخکې دریو یو ورځنیو لوبلړۍ او لومړنۍ شل اوریزه لوبه هم له کوربه زمبابوې لوبډلې څخه ګټلې وه.

د کونړ پوهنتون یو استاد ادعا کوي، چې طالبانو له دندې ګوښه کړی دی. د کونړ پوهنتون استاد رحمت الله زاهد دی چې د خپلې دندې د له لاسه ورکولو له امله شکایت کوي. استاد زاهد ادعا کوي، چې د طالبانو په مشرۍ د یاد پوهنتون رهبرۍ پر فېسبوک د نظام د تخریب په اړه د لیکنو په تور له دندې ګوښه کړی -هغه څه چې دی یې "له حقیقته لرې" بولي. هغه زیاته کړه: "داسې یو څه چې هغه دې له دوی سره مخالفت وګڼل شي نه زما په لیکنو کې شته او نه هم خبرو کې، دوی یوازې د پلمې جوړولو او د خلکو په سترګو کې د خاور د شیندلو لپاره زما... Читать дальше...

د جون په ۱۳ مه د پاکستان په قامي اسمبلۍ کې په وفاقي بجټ بحث کېږي.   د اوسني ایتلافي حکومت پر ضد احتجاج کوونکي ګوند، پاکستان تحریک انصاف زیاترو غړیو له قامي اسمبلۍ استعفاګانې ورکړي او د اسمبلۍ په غونډو کې ګډون نه کوي نو په داسې حال کې به پر وفاقي بجټ پارلېماني بحث څومره ګټه ور وي؟ د قامي اسمبلۍ د پارلېماني چارو په قایمه کمېټۍ کې د واکمن مسلم لیګ نواز ګوند غړي چوهدري محمود بشیر وِرک په دې هکله د جون پر ۱۲ مه مشال رېډیو ته وویل چې څه ډول موجوده اسمبلۍ د قانون سازۍ عمل جاري ساتلی هم دغه ډول به پر بجټ بحث او د دې منظورۍ هم کېږي. Читать дальше...

وروسته له هغې چې افغانستان له هند نه د فوټبال د اسیا د ملتونو جام سیالیو ته د لارې موندنې په سیالۍ کې ماتې وخوړه ګڼ غبرګونونه یې راوپارول. د افغانستان د فوټبال ملي لوبډله له هندوستان نه په ماتې سره د اسیا د ملتونو په جام کې له مخکې تګه پاتې شوه. د افغان لوبډلې دغې ماتې ته خلکو او د فوټبال فدارسیون پخوانیو چارواکو غبرګونونه ښودلي. د فوټبال لوبې مینه وال ندیم ازادي راډيو ته وویل: "زما په نظر موږ ښه ټيم لرو خو هغه روحیه چې د نورو هېوادونو ټیمونه لري زموږ ټیم یې نه لري، د دې لپاره چې د طالبانو... Читать дальше...

که څه هم د یو شمېر خلکو په خبره، په افغانستان کې د ښوونې او روزنې په وړاندې ستونزې شته خو یو شمېر ځوانان هڅه کوي، چې د مطالعې او کتاب لوست فرهنګ پراخه کړي. فریده د کابل اوسېدونکی او د دولسم ټولګي زده کوونکې وايي، د طالبانو له راتګ وروسته یې له زده کړو او مطالعې لرې شوې او شوق یې له کتاب لوستو سره کم شوی دی. هغه زیاتوي: "ما به د ښوونځي له کتابونو پرته نور کتابونه هم لوستل، او بې کارۍ وخت به مې پرې تېروو، خو چې ښوونځي زمونږ پر مخ وتړل شول، زه اوس له کتاب لوستلو سره هېڅ علاقه نه لرم." دی وايي،... Читать дальше...

په کابل کې دوو محصلینو په ۱۵ سوه افغانۍ واده کړی. بیګزاد، هعه ځوان چې وايي، د واده ټول لګښت یې ۱۵۰۰ افغانی شوی. ۲۷ کلن عناب بیګزاد او ۲۴ کلنې جوهرماه احمدي تېره ورځ د یو ساده کیک په پرې کولو سره خپل د واده جشن ونمانځه. بیګزاد چې د کابل په یو خصوصي پوهنتون کې د ستوماتولوژۍ پوهنځي د پنځم کال محصل دی وايي، په واده کې یې شاوخوا ۱۵ کسانو ګډون کړی و. نوموړي له ازادي راډيو سره په خبرو کې وویل: "ځیني دي چې غواړي لګښت کم راشي، ټول د دې غوښتونکي دي، موږ وغوښتل په دغه ډول واده سره هغه کسانو ته چې له... Читать дальше...

ملګري ملتونه وايي، که پر وخت له ماشومانو څخه د مشقت اخیستو پرضد اقدامات و نه شول نو د مزدورو ماشومانو شمېر لا لوړېدای شي. هغې ادارې دا خبره پر داسې مهال کړې چې د جون پر ۱۲مه پر ماشومانو د مزدورۍ ضد له نړیوالې ورځې سره سمون خوري. ملګري ملتونه وايي، په ۲۰۲۰ز کال کې د نړۍ له هرو ۱۰ څخه یو ماشوم مزدوري کوله. په پاکستان کې هم ګڼ ماشومان د بې وزلۍ او ګرانۍ له وجې خوارۍ او مزدورۍ ته اړ دي. چارواکي وايي، د خواریکښو ماشومانو کره شمېر معلوموي او د هغوی د خیرښېګړې لپاره اقدامات کوي. تفصیل په دې رپورټ کې.

په لغمان کې بزګران وايي، سږکال يې د ځينو لاملونو له کبله په کروندو کې د کرلو سبزيجاتو حاصلات ښه نه دي. لغمان د هېواد په ختيځ کې يو له هغو ولايتونو دی چې د کروندګرو د لاسي خواريو حاصلات يې د دې ولايت ترڅنګ د هېواد بېلابېلو ولايتونو اوسېدونکو ته رسېږي، خو سږکال يې کروندګر د کروندو له حاصلاتو راضي نه دي. په لغمان کې کروندګر محمد نادر او عبدالقدیر ازادي راډيو سره په خبرو کې د باکيفيته درملو او اصلاح شویو تخمونو نشتوالی او د سرو لوړې بیې هغه لاملونه يادوي چې له امله يې د دوی حاصلات د تېر په پرتله کمزوري وو. Читать дальше...

د هند په ګجرات کې زرګونو عقیدتمندانو خپل "ديوتا" ته ۱۲۵،۰۰۰ امونه د ډالۍ په توګه اېښې دي. د مندر پنډ‌ت وايي چې له ګجرات او نورو سیمو د کرشنا دیوتا پیروکار د عبادت او امونو دغې مېلې ته ورغلي دي. په دې اړه نور تفصیل د رویټرز خبري اژانس په ویډیويي راپور کې وګورئ

داعش او طالبان دواړه سختدریځه اسلامي ډلې دي خو دواړه له يو بل سره سخت عقيدوي فکري اختلاف لري.‌

د کونړ ولایت په مرکز اسعداباد کې د پولیسو پر رینجر موټر د مقناطیسې ماین په چاودنه کې یو تن وژل شوی او شپږ نور ټپیان دي. دا چاودنه نن سهار څه کم نهه بجې شوې او مسوولیت يي تراوسه چا پر غاړه نه دی اخستی. د کونړ د امنیه قوماندانۍ یوه افسر چې د نوم له ښودلو او د غږ له ثبتولو يي ډډه کوله ازادي راډیو ته وویل، چې سهار ۱۵ کم نهه بجې د کمیسارۍ مخې ته د پولیسو رینجر موټر پسې نښلول شوی ماین چاودلی او یو شمېر کسانو ته یې مرګ ژوبله اوښتې ده.

د کندز ولایت په مرکز کې چاودنه شوې خو تر دې دمه یې د مرګ ژوبلو کره شمېر نه دی څرګند شوی. د کندز د امنیه قوماندانۍ مطبوعاتي مسوول عبیدالله عابدي پېښه تاییدوي خو وايي، چې په نتیجه کې یې چا ته مرګ ژوبله نه ده اوښتې. د دې برید مسوولیت هم تراوسه کومې دلې په غاړه نه دی اخیستی.

د ارزګان ولایت په چارچینو ولسوالۍ کې د دوو کورنیو ترمنځ په لانجه کې ۳ تنه مړه شوي دي. د دغه ولایت د امنیه قوماندانۍ ویاند اغا ولي قریشي ازادي راډيوته وویل، چې دغه پېښه د چهارچینو ولسوالي په تګاب سیمه کي تېره ورځ هغه مهال وشوه چې درې ورځې وړاندې یوې خوا د بلې درې تنه لومړی وتښتول او بیا يې ووژل.

د اسراییل صدراعظم نفتالي بنت وايي، ایران د اتومي وسلې جوړولو ته نږدې شوی دی. ده پرون له ټیلګراف ورځپاڼې سره په خبرو کې وویل، که لوېدیځ د ایران پر وړاندې ونه درېږي دا هېواد به ژر اتومي وسله جوړه کړي. ده له هېوادونو وغوښتل، چې پر ایران فشار راوړي چې اتومي وسله جوړه نه کړي.

د چین د دفاع وزیر وايي، له امریکا سره د چین اړیکې په حساس پړاو کې دي.  وي فنګ هه نن وویل، د واشنګټن او پیکینګ ترمنځ د اړیکو ښه کېدا له امریکا سره تړاو لري ځکه چې د دواړو خواوو ترمنځ په اړیکو کې حساس پړاو راغلی دی. ده چې د سینګاپور په امنیتي غونډه کې خبرې کولې، دا خبره تکرار کړه چې هېواد یې د سولې او ثبات هڅه کوي او یرغلیز هدفونه نه لري.

د طالبانو حکومت د کانونو او پټرولیم وزارت وايي، د غبرګولي میاشتې په ۳مه اوونۍ کې یې له ۴۱۳ میلیونه افغانیو ډېر عواید را ټول کړي دي. د دې وزارت ویاند عصمت الله برهان نن ازادي راډيو ته وویل، د غبرګولي میاشتې له ۱۲ تر ۱۸مې نېټې دوی ۴۱۳۸۵۶۲۶۷ افغانۍ عواید د کانونو په برخه کې او۱۷۲۷۰۵۶ افغانۍ عواید د افغان ګاز له تصدۍ څخه ترلاسه کړي دي. نوموړی وايي، چې د پخوا په پرتله د عوایدو کچه ډېره لوړه شوې ده. د طالبانو حکومت داسې مهال د کانونو په برخه کې د عوایدو د لوړېدو خبره کوي چې په دې وروستیو کې د افغانستان... Читать дальше...

د هرات ولایت د سوداګرۍ او پانګونې خونه وايي، د طالبانو حکومت د سوداګرۍ او صنعت وزارت سرپرست ورسره ژمنه کړې چې ډېر ژر به د هرات ولایت د صنعتي ښارګوټي د ۴ او ۵ فاز د ځکمو نومرې په سوداګرو ووېشل شي. د هرات ولایت د سوداګرۍ او پانګونې خونې مسوول حمیدالله خادم نن ازادي راډيو ته وویل، سوداګرو ته د هرات د صنعتي ښارګوټي د ۴ او ۵ فاز ځمکو په وېشلو سره به په دې ولایت کې پانګونه او کورني تولیدات ډېر شي. د نوموړي په خبره ټاکل شوې، چې ډېر ژر په هرات ولایت کې دوهم صنعتي ښارګوټی هم د دې ولایت د سميټو فابریکې ترڅنګ کار پیل کړي. Читать дальше...

د قبايلي ضلعو ۵۳ کسيزې جرګې د جون پر لومړۍ نېټه په کابل کې له تحریک طالبان پاکستان سره لیده کاته وکړل او تحریک طالبان پاکستان د جون پر درېيمه نېټه د پاکستان له حکومت سره تر نامعلومې مودې پورې ډز بندې اعلان کړه.

د اوکراین په ختيځ کې د روسي ځواکونو د حملې په نتیجه کې په یوه کیمیاوي بټۍ کې اور لګېدلی. د اوکراین د ختيځ لوهانسک سیمه ییز والي سیرهي هایدې د جون په یولسمه په ملي تلوېزیون کې د وینا پرمهال په ډاګه نه کړه چې ایا د ایزوت کیمیاوي فابریکې اور وژل شوی که نه خو وې ویل چې په سیوییرودونیتسک کې جګړه روانه ده، چېرته چې اوکرایني ځواکونه هڅه کوي څو روسي ځواکونه پر شا وتمبوي. روسي ځواکونو پر دغه ښار پراخ بریدونه پیل کړي دي. هایدې وویل، چې روسي ځواکونو د ستراتیژیک ښار شاوخوا ۹۰ سلنه کنټرول په لاس کې اخیستی... Читать дальше...

د افغانستان لپاره د اروپایي ټولنې استازي په دغه هېواد کې د بشري حقونو لپاره د طالبانو د همغږۍ پر تګلارې اندېښنه څرګنده کړې ده. د افغانستان لپاره د اروپایي ټولنې ځانګړی استازی توماس نیکلاسن چې پرون شنبه د بلجیم پلازمېنه بروکسل کې د دغې ټولنې د غړو هېوادونو د استازو د ناستې کوربه و، په افغانستان کې یې د روان وضعیت په اړه بحثونه کړي. هغه تر ناستې وروسته په خپله ټویټر پاڼه لیکلي: "د بشري حقونو د خرابېدونکي وضعیت په ځانګړې ډول د ښځو، نجونو او توکمیزو ډلو په اړه اندېښنې، همدارنګه، د سیاسي ښکېلتیا نشتوالی... Читать дальше...

د هند د مهاراشټرا ایالت په ناسک کې ښځې څو کېلومیټره لیرې ځي، له کوهیانو اوبه وړي او چې تر کوره رسېږي نو لمر پرېوتی وي. هغه ښځې وايي، اوبه ناولې دي او استعمال ته یې زړه نه کېږي خو بله چاره نه لري. د اوبو د کمښت لامل سخته ګرمي او وچکالي ښوول کېږي. د رویټرز اژانس له ویډیو جوړ رپورټ.

تمه ده نن د یکشنبې په ورځ له افغانستانه د حج فریضې د ادا کولو لپاره د افغانانو لومړۍ ډله عربستان ته ولاړه شي. د طالبانو د ارشاد، حج او اوقافو وزارت چارواکي وايي، لومړۍ ډله حاجیان به د کابل له هوايي ډګره نن الوتنه وکړي. که څه هم سږ کال د حج پروسه کې د لوړ لګښت له امله نیوکې زیاتې دي، خو بیا هم له افغانستانه ۱۳ زره ۵۸۲ کسان د فرضي حج لپاره سعودي عربستان ته ځي.

طالبان وايي، افغانستان ته د ملي مصالحې عالي شورا د پخواني رییس عبدالله عبدالله په ستنېدو خوښ دي. د طالبانو ویاند ذبیح‌الله مجاهد ازادي راډیو سره خبرو کې د ښاغلي عبدالله له هغو څرګندونو هم هرکلی وکړ، چې پرون یې د کابل په هوايي ډګر کې وویل، اوسنی سرپرست حکومت باید زمینه برابره کړي چې ټول افغانان د عدالت تر سېوري لاندې په ارامۍ خپل وطن کې ژوند وکړي. هغه وویل: "ډاکټر صاحب کومې خبرې چې کړي چې افغانستان د ټولو کور دی او هر څوک باید د دې هېواد د جوړېدو هڅه وکړي او دې ته لارې برابرې شي، دا خبرې یې بېخي... Читать дальше...