Новости за 07.04.2021

‎په افغانستان کې د هدف وژنې دوام. د پلازمېنې کابل د چهارشنبې سهار هم له یوې هدفي وژنې سره پیل شو. ‎د مرکزي احصایې د خدماتو رئیس محمد اسماعیل سهاک نن چهارشنبه (د وري ۱۸مه) سهار شاوخوا اووه نیمې بجې د پغمان په قلعه وزير سیمه کې کله چې له کوره د دندې په لور روان و، د نا پېژندو وسله والو له لوري وژل شوی دی. د کابل د امنيه قومدانۍ وياند فردوس فرامرز وايي: "نن سهار شاوخوا اووه نیمې بجې بجې د پغمان والسوالۍ د تیلو ټانګ شا ته د قلعه وزیر سیمه کې. د اسماعیل په نوم یو کس د نامعلومو وسله والو له لوري وژل... Читать дальше...

افغان حکومت نن "د سولې د لار نقشه" چې د دې پروسې د بریا او د امریکا له‌خوا د وړاندیز شوې طرحې بدیل یې بولي، خپروي. د دې تګ‌لارې یوه بنسټیزه موضوع تل‌پاتې اوربند او د تاوتریخوالی پای دی.  که څه هم په دې اړه د جمهور رئیس غني بشپړه وینا نن چهارشنبه (د وري ۱۸مه) ماښام خپرېږي، خو ارګ په خپله رسمي فېسبوک‌‌پاڼه د دې بحث یوه لنډه ویډیو خپره کړې چې په کې ښاغلی غني، د سولې خبرو بریا په تل‌پاتې اوربند کې نغښتې بولي. دی وايي: "په بنسټیز ډول  د ۴۲ کلن تاوتریخوالي پای زموږ اساسي موخه ده، نه داسې سوله چې د یوې بلې جګړې پیل وي. Читать дальше...

په هرات کې د سوداګرۍ او پانګونې د خونې مسوولان وايي، تېرکال له دې ولایته د ۴۰ میلیونه ډالرو په ارزښت طبي بوټي بهر ته صادر شوي دي.  د دوی په وینا په دغو بوټو کې ډېره برخه یې زیره او کرابیه وه.  افغانستان ډول ډول طبي بوټي لري او هند د افغانستان د طبي بوټو یو مهم واردوونکی هېواد دی.

د کونړ نرنګ ولسوالۍ کې د مېرزمان خان کورنۍ له خوا په شخصي ځمکه او شخصي لګښت د نجونو د ښوونځي لپاره ودانۍ جوړیږي. د مېرزمان خان کورنۍ استازي خالد خان زماني ازادي راډیو ته وویل، دا ودانۍ د خپلې کورنۍ د غړو په مالي ملاتړ چې شپيته زره امریکایي ډالر کېږي جوړوي،۱۲ خونې به ولري او په وینا یې څلور جریبه ځمکه هم دوی ته ورکړې ده. د کونړ والي محمد اقبال سعید وايي، په کونړ کې ۷۰ سلنه ښوونځي ودانۍ نه لري چې زده کوونکي يې شین اسمان لاندې په سپېرو خاورو زده کړې کوي. والي له بډایه کسانو وغوښتل چې د زمانې کورنۍ... Читать дальше...

د امریکا ولسمشر جوبایډن وايي، د ده د حکومت د کار له پیله تر اوسه پورې په امریکا کې د کرونا ضد یو سلو پنځوس میلیونه ډوزه واکسین ورکړل شوی دی.  ښاغلي بایډن پرون سې شنبه (د وري ۱۷مه) ماسپښین په سپینه ماڼۍ کې همدا راز وویل چې تر ټاکل شوې نېټې دوه اوونۍ مخکې یعنې د روان اپریل میاشتې په ۱۹مه نېټه به د کرونا ضد عمومي واکسیناسیون پیل شي.   ده په دې اړه تر وینا وړاندې د ویرجنیا ایالت په الکساندریې ښار کې د واکسیناسیون یو مرکز له نژدې ولید.   د وروستیو شمېرو له مخې، تر اوسه پورې په امریکا کې تر ۱۶۷ میلیونه ډېر خلک د کرونا پر ضد واکسین شوي. Читать дальше...

امریکا د ایران د اټمي پروګرام په اړه له دغه هېواد سره غیر مستقیمې خبرې رغنده او یو مخ پر وړاندې ګام وبللې.  د متحدو ایالاتونو د بهرنیو چارو وزارت ویاند نیډ پرایس پرون سې شنبه(د وري ۱۷مه) په واشنګټن کې خبریالانو ته وویل، له ایران سره په ویانا کې د دغه هېواد پر اټمي پروګرام د خبرو لومړی پړاو رغنده و چې هرکلی یې کوي.  ده دا هم وویل چې دغو خبرو کې به د ۲۰۱۵ میلادي کال په اټمي موافقه کې پر خپلو ژمنو د عمل کولو لپاره د ایران چمتووالی څرګند شي او دا به هم معلومه شي چې امریکا دې موافقې ته د بېرته راستنېدو... Читать дальше...

د هند په ممبي کې د افغانستان د جنرال قونسل او امریکا نړیوالې پراختیایې ادارې ‎‎(USAID) په ابتکار د افغانستان د زعفرانو د ودې او پراختیا په هدف نن چهارشنبه (د وري ۱۸مه) یوه ورځنۍ ناسته جوړه شوه. د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونې مرستیال محمد یونس مومند ازادي راډیو ته وویل، دغه ناسته کې چې په انلاین ډول ترسره شوه، په کې د سوداګرۍ او پانګونې خونې مشر شفیق الله عطایي د زعفرانو په ارزښت خبرې وکړې. د یادې ناستې ترڅنګ د افغانستان د زعفرانو یو درې ورځنی نندارتون هم جوړ شوی چې د هند او افغانستان څه باندې۸۰  شرکتونو ګډون کړی وو. Читать дальше...

د افغانستان د صنعت او سوداګرۍ وزارت ډاډ ورکوي چې د روژې په میاشت کې به د خوراکي توکو نرخونه ثابت پاتې شي. د دغه وزارت ویاند فواد احمدي نن چهارشنبه (د وري ۱۸مه) ازادي راډیو ته وویل چې د صنعت او سوداګرۍ وزارت په مشرۍ یو ګډ کمېسیون جوړ شوی چې د کابل په بازارونو کې د توکو بیې کنټرولوي. نوموړي وویل چې کابل کې د خوراکي توکو له بازارونو څخه د کمېسیون د لیدنې پر مهال د خوراکي توکو شرکتونو او واردوونکو ډاډ ورکړی چې مارکیټونو کې په کافي اندازه خوراکي توکي شته او نرخونه به ثابت پاتې وي. یادو شرکتونو دا... Читать дальше...

نامعلومو وسله والو په کابل کې د افغانستان د احصایې د ملي ادارې د خدماتو رئيس محمد اسماعیل سهاک وواژه.    سهاک نن چهارشنبه (د وري ۱۸مه) سهار د پغمان ولسوالۍ په قلعه وزیر سیمه کې له کوره کار ته روان و چې برید پرې وشو.  د احصاییې ملي ادارې په دې پېښه کې د اسماعیل سهاک وژل کېدا تایید کړل.   په وروستیو کې په کابل او نورو ښارونو کې هدفي بریدونه زیات شوي او چارواکي وايي چې دا کار طالبان کوي، خو طالبان یې مسوولیت نه مني.

د غزني اوسېدونکي وېره لري چې که د سولې او اوربند خبرې بریالۍ نه شي، دغه ولایت کې به جګړې زور واخلي او د دولت تر واک لاندې ځینې نورې سیمې به هم د طالبانو لاس ته ولوېږي.  دوی له مرکزي دولته د غزني امنیت ته د جدي پاملرنې غوښتنه کوي.  ۴۰ کلن ښایسته خان غزنیوال چې غزني کې د سولې د ټینګښت په موخه غونډې جوړوي، لاریونونه او نورې هلې ځلې کوي وايي، وېره لري چې دې ولایت کې به د هوا له ګرمېدو سره پسرلنۍ او موسمي جګړې تودې شي. ښایسته خان زیاتوي: "که دا کنفرانسونه کومه نتیجه ورنه کړي، نو د جنګ ډګر به خامخا... Читать дальше...

په ګلان کېمپ کې د میشتو وزیرستانیو کډوالو ماشومان او ښوونکي له افغان حکومت او د کډوالو په برخه کې له مرستندویه ملي او نړیوالو بنسټونو غواړي چې دغلته دې د زده کړو د دوام زمینه برابره کړي. دوی دا څرګندونې داسې مهال کوي چې د ناروې د کډوالو شورا یا NRC وزیرستانیو کډوالو لپاره خپل تعلیمي پروګرام د مارچ پر ۳۱مه پای ته ورساوه. له همدې امله تر پنځم ټولګي پورې نجونې او هلکان له زده کړو پاتې شوي دي. نور حال په دې ویډیويي راپور کې.

عوامي نېشنل پارټي اعلان کړی چې د تحريک انصاف حکومت په خلاف جوړ شوي د اپوزیشن ګوندونو له اتحاد، پاکستان جمهوري تحريک (پي ډي‌ايم) څخه ووتله. د دې ګوند مرکزي مرستيال مشر، امیرحیدر خان هوتي د اپرېل په شپږمه باچا خان مرکز پیښور کې يوې خبري غونډې ته وويل چې د سينيټ د مشر د ټاکلو لپاره د رايو ورکولو پر سر رامنځته شوی اختلاف بايد د خبرو له لارې حل شوی وای خو داسې ونه شول نو ځکه نور په دې تحريک کې نه پاتې کېږي. هغه زیاته کړه: ((د دې پر ځای چې مونږ او ټولو ګوندونه ته د بحث موقع راکړل شوی وای چې اختلاف حل کړو، دوی شو کاز نوټس راکړ. Читать дальше...

دا اوونۍ په خپرونه کې پرلیکه یا ان لاین مشاعره لرو. په دې راډیويي مشاعره کې د بلال څاروان، اباسین یوسفزي، لونګین اپریدي، خالد اورکزي، ساجد بهار، عزت الله ځواب، سلیم قرار، سیال محمد سیال او د ودان اتمانخېل شعرونه اورېدلی شئ. د پسرلي ورځې شپې دي، په دې ورځو کې طبیعت د ښېرازۍ پل اخلي، ځمکه نوې ګلابي او شین بخن لباس اغوندي او د شاعرانو خو الوت ته زړه کېږي. د مارچ پر ۳۰مه د افغانستان د ننګرهار ولایت په مرکز جلال اباد کې د نارنج ګل کلیزه دودیزه مشاعره د باچاخان په کمپلېکس کې جوړه شوې وه. موږ د نارنج... Читать дальше...

په پکتیا کې د ځنګل وهنې د مخنیوي او د بیا ژوندي کولو په هدف د سلګونه زره نیالګیو د کېنولو پروژې عملي کېږي. دغه پروژې د پکتیا په احمدابا او سیدکرم ولسوالیو کې پلي کېږي چې پر مهال به یې ۶۵ زره نیالګي پر کروند ګرو وویشل شي، څو یې په خپلو سیمو کې کینوي. چارواکي وایي، پر دغو پروژو ۷۵ مېلیونه افغانۍ لګښت راځي. د پکتیا د کرنې او مالدارۍ ریاست رئیس محمد دین مومند رسنیو ته وویل: "نن موږ سیدکرم ولسوالۍ ته سفر لرلو او غواړو چې د ځنګلونو د بیا احیا په موخه دلته پر خلکو ۶۵ زره د چهارمغزو او نور نیالګي کینوو،... Читать дальше...

د افغانستان ولسمشر محمد اشرف غني د پروستات عملیاتو له کبله په روغتون کې بستر شوی دی.  نومړي پرون ماښام پر خپله ټویټرپاڼه ولیکل چې د سردار محمد داودخان په روغتون کې یې دا عملیات په کامیابۍ سره ترسره شوي.  د ارګ سرچینو د ښاغلي غني د بستر انځور خپور کړی چې په ظاهره له عملیاتو وروسته د همدې روغتون په کټ ناست دی او مطالعه کوي.  محمد اشرف غني د دغه روغتون چې په څلور سوه بستریز هم مشهور دی، د ډاکټرانو وړتیا ستایلې ده.

د افغانستان دفاع وزارت ادعا کوي چې له پرون سې شنبې (د وري ۱۷مه) راهیسې یې څو ولایتونو کې ۶۸ طالبان وژلي او نژدې همدومره نور یې ژوبل کړي دي.  دغه وزارت نن چهارشنبه (د وري ۱۸مه) په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې دا کسان په فراه، فاریاب، بدخشان، کندز او کندهار کې د دوی په ټکو د امنیتي ځواکونو په ځوابي بریدونو او نښتو کې وژل شوي دي.  خبرپاڼه زیاتوي چې امنیتي ځواکونو تېرو څلوریشتو ساعتونو کې څه باندې دوه سوه ماینونه هم شنډ کړي دي.  طالبانو تازه په دې اړه څه نه دي ویلي، خو څو ورځې وړاندې یې وویل چې د دفاع... Читать дальше...

روسیه کې د ازادي راډیو د تړل کېدو له ګواښ سره هم مهاله د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انتوني‌ بلېنکن د خپل هېواد له نړیوالو رسنیو ملاتړ څرګند کړی.  بلېنکن پرون سې شنبه (د وري ۱۷مه) د نړیوالو رسنیو لپاره د امریکایي ادارې له مشرې کېلو چاو سره وکتل او د ازادو رسنیو د رول او حیاتي اهمیت په اړه یې خبرې وکړې.  روسیې د "بهرني ایجنټ" په نوم د خپل یوه لانجمن قانون له مخې هلته پر ازادي راډیو فضا تنګه کړې او هڅه کوي چې بنده یې کړي.  د روسیې د رسنیو ادارې د ازادي راډیو روسي څانګه نژدې یو میلیون ډالره جریمه کړې ده. Читать дальше...

روسي پولیسو د زنداني شوي سیاسي مخالف الکسي ناوالنۍ ډاکټره توقیف کړې ده.  اناستاسیا واسیلویا 'Anastasia Vasilyeva' او د ډاکټرانو د یوې ټولنې څو نورو غړو پرون هڅه کوله چې زندان ته ولاړ شي او ناوالنۍ معاینه کړي، خو دوی وویل، د زندان مسولینو اجازه ورنه کړه.  پولیسو د ناوالنۍ له ډاکټرې سره لږ تر لږه ۹ هغه کسان هم توقیف کړي چې له زندانه بهر ټول شوي وو.  توقیف شوېو کسانو کې د امریکا د 'سي.اېن.اېن' ټلوېزیون د خبریال په ګډون درې ژورنالېستان شامل دي.  دا په داسې حال کې ده چې ناوالنۍ شدید ټوخی او تبه... Читать дальше...

هشت صبح هشت صبح ورځپاڼې د سولې طرحې په تړاو دوو جنجالي موضوعاتو ته اشاره کړې او لیکلي یې دي چې د جمهوریت په ډګر کې دوه مسئلې د نورو پرتله ډېرې جنجالي دي چې ممکن د استانبول په ناسته کې د جمهوریت حوزه په دوو برخو سره وویشي. ورځپاڼې لیکلي، د سولې تر هوکړې وروسته د سیاسي نظام جوړښت او د اوسني دولت برخلیک هغه دوه مهم مسایل دي چې په اړه یې بېلابېل نظرونه موجود دي. ورځپاڼې همدارنګه ټینګار کړی چې د جمهوریت په حوزه کې باید د نظرونو اختلاف تر استانبول ناستې وړاندې حل شي که نه سنونزې به لا پراخې شي. ... Читать дальше...

ارزګان کې له میاشتو راهېسې د ځینو مهمو لارو تړل کېدو د دې ولایت یو شمېر اوسیدونکي اړ کړي چې خپل ناروغان په غرنیو فرعي لارو مرکز ترینکوټ کې ډاکټرانو ته ور ولي چې ډیر یې د دې سختو لارو د سفر توان نه لري. د دې ولایت د مرکز او ولسوالیو یو شمېر اوسیدونکي وايي، طالبانو او حکومت دواړو یې پر مخ لویې لارې تړلي چې د دوی ژوند یې لا پسې سخت کړی دی. د چینارتو-ترینکوټ لار له ۷ میاشتو راهیسې تړلې په دې ولایت کې د چینارتو او ترینکوټ ترمنځ لویه لاره له تېرو اوو میاشتو راهېسې تړلې ده. د چینارتو یو اوسیدونکی... Читать дальше...

د افغانستان د ملي دفاع وزارت په هرات کې د اتلس طالبانو د وژلو ادعا کوي. دفاع وزارت په یوې اعلامیه کې څرګندوي چې پرون سې شنبه (د وري ۱۷مه) مازدېګر الوتکو د شینډنډ په بخت اباد سیمه کې پر طالبانو برید وکړچې د دوی د درې قوماندانانو، مدثر، اسماعیل او حافظ زبیر په ګډون د دوی اتلس تنه ووژل شول او ۲۷ تنه نور ټپيان شول. دفاع وزارت د دې هوایي بریدونو پر مهال د طالبانو د یو شمېر وسلو او وسایطو د تخریب ادعا هم کړې ده، خو تراوسه طالبانو په دې اړه څه نه دي ویلي.

د کندهار په میوند ولسوالۍ کې په دوو جلا پېښو کې شپږ تنه وژل شوي او یولس تنه ټپيان شوي دي. د کندهار د امنیه قومانداني ویاند جمال ناصر بارکزي تېر ماښام ازادي راډيو ته وویل چې پر یوه مسافر وړونکي بس مازدېګر مهال د خاک چوپان په سیمه کې چاودنه وشوه. دی وايي: "په میوند ولسوالۍ کې د مسافر وړونکو پر غټ موټر د وسله والو ترهګرو ښخ شوی ماین چاودلی چې د لومړنیو معلوماتو له مخې څلور ملکیان وژل شوي او پنځه تنه یې ټپیان شوي دي." د پېښې پړه تر اوسه کومې وسله والې ډلې نه ده منلې. دی وايي، تر دې چاودنې نژدې... Читать дальше...

د افغانستان فواېد عامې وزارت په لسګونو مامورین برطرفه کړي دي. د د وزارت مرستیال ویاند اشرف حق شناس پرون سې شنبه (د وري ۱۷مه) ازادي راډیو ته وویل: "د ټرانسپورټي، بار وړونکو او موټر چلوونکو اتحادیو د بیا-بیا شکایتونو له امله، د اصلاحاتو د راوړلو او له فساد سره د مبارزې په خاطر فواید عامې وزارت د حقیقت موندنې یو پلاوی وګماره چې د دې پلاوي له ارزونې وروسته یوسل او اته شپیته کسان له دندو ګوښه شول." دا برطرفه شوي کسان په رشوت تورن شوي، همدا راز پر دوی تور پورې شوی دی چې هغو موټرو ته به یې اجازه ورکوله... Читать дальше...

د نړۍ د پنځو پیاوړیو هېوادونو استازیو له ایراني چارواکو سره د ۲۰۱۵میلادي کال د اټمي تړون د بیا را ژوندي کېدو په نیت په ویانا کې غونډه وکړه. د امریکا متحد ایالاتونه له دې تړونه په ۲۰۱۸ میلادي کال کې بهر شول او پر ایران یې نور سخت بندیزونه ولګول. د ایران د اټمي پروګرام مرکچي عباس عراقچي د ایران دولتي ټلوېزیون ته د سې شنبې (د وري ۱۷مه) په ورځ وویل چې د اټمي تړون د نورو غړیو هېوادونو، بریتانیا، چین، فرانسې، جرمني او روسیې له استازیو سره خبرې ګټورې وې. په ویانا کې د اټمي انرژۍ په نړیوال سازمان... Читать дальше...

د روسیې د بهرنیو چارو وزیر په اسلام اباد کې له پاکستاني پوځي او ملکي چارواکو سره پر افغان سوله خبرې کوي. سرګي لاوروف تر دې مخکې له هندي چارواکو سره پر افغان سوله خبرې وکړې او هند د افغانستان امنیتي وضعیت ته ژوره اندېښنه ښکاره کړه. د روسیې د بهرنیو چارو وزیر وروسته تردې له نوي ډیلي، اسلام اباد ته مخه کړه چې د هند د بهرنیو چارو وزیر وویل، د افغانستان وضعیت په مستقیم ډول د هند پرامنیت اغیز کوي. سرګي لاوروف د یوه دیارلس کسیز پلاوي په مشرۍ پرون له هنده پاکستان ته ولاړ. دا په تېرو نهو کلونو کې... Читать дальше...