Новости за 12.06.2020

Кыргызстандын экс-президенти Роза Отунбаева Кытай, Орусия, Түштүк Африка, Европа жана Латын Америка өлкөлөрүнүн аналитикалык борборлорунун онлайн форумуна катышты. Форум "COVID-19га каршы күрөшүү боюнча эл аралык кызматташтык" деген тема менен өттү. Иш-чараны "Кытай жана глобалдашуу борбору" (CCG), Кытайдын Социалдык илимдер академиясы (CASS) жана башка бир катар кытайлык мекемелер уюштурду. Англис тилинде сүйлөгөн сөзүндө Роза Отунбаева кыргыздын “Өлбөгөн жанга жаз келет” деген сөзүн келтирип... Читать дальше...

"Human Rights Watch" укук коргоо уюму (HRW) Казакстандын бийлигин "полицияга зомбулук көрсөткөн" деп айыпталган белгилүү активист Асия Тулесованы дароо бошотууга чакырды. Уюм активист чектен ашкан айыптар менен камалганын, бул полиция менен соттордун кызматынан кыянат пайдаланып жатканын күбөлөй турганын белгиледи. "Тынч митингдерди чектөө жана Тулесованы кылмыш жообуна тартуу аракети Казакстандын репрессивдүү жүзүн көрсөтөт", - деп билдирди баш кеңсеси Нью-Йоркто жайгашкан укук коргоо уюмунун Борбор Азия боюнча улук изилдөөчүсү Мира Ритман.

2010-жылы июнь окуясында криминалды, жалданма көзгө атарларды, реваншчыл жана жикчил топторду кагылышка тарткан чет элдик атайын кызматтар тууралуу уламыштарга чекит коюлбай келет.

Акыркы он жылда көп улуттуу Ош шаарында бир топ өзгөрүүлөр болду. Жаштардын айтымында, алардын арасында бөлүнүү жокко эсе. Бирок аймактарда түшүнбөстүктөр такыр жоюлду деп айтууга болбойт. "Азаттык плюс" бул жолу Ош шаарынын жаштары менен акыркы өзгөрүүлөр, жаштар арасындагы жаңы тренддер жана түрдүү маданияттын өкүлдөрү менен чогуу жашоонун артыкчылыктары туурасында баарлашты.

Президент Дональд Трамп АКШдагы бардык полициячылар шектүүнү колго түшүрүү үчурунда кандай кесиптик стандарттарга ылайык иш алып барышы керектигин көрсөткөн атайын буйрук чыгарганы жатат. Бул тууралуу Трамп 11-июнда Далластагы тегерек үстөлдө билдирди. Анын айтымында, бул буйрукта полициячылар колдоно турган тактикалар да камтылат. Ошондой эле социалдык кызматкерлерди тартип коргоо органдарынын катарына кошуу тууралуу да сөз болот. АКШ президенти полициянын зомбулугуна жана расалык теңсиздикке... Читать дальше...

Орусияда COVID-19дан өлгөн дарыгерлердин жакындары өкмөт убада кылган кенемте берилбей жатканын айтышат. Ал арада орус жергесинде коронавирусту жугузуп алгандардын саны жарым миллиондон ашты. Казакстандын Арыс шаарындагы аскердик кампада болгон жарылуу боюнча сот башталды. Түндүк Кореянын тышкы иштер министри Вашингтон тараптан жаралган коркунучка каршы туруу үчүн өлкө аскердик күчтөрүн өнүктүрө берерин белгиледи.

Кошмо Штаттар Ирактагы аскерлерин чыгарып кетүүнү улантат. Бул тууралуу эки өлкөнүн 11-июндагы биргелешкен билдирүүсүндө айтылды. АКШ менен Ирактын расмий өкүлдөрүнүн стратегиялык диалогу бейшембиде телебайланыш аркылуу уюштурулду. Жыл башында Ирандын жогорку даражалуу генералы Касем Сулеймани Багдаддын жанындагы аэропортто америкалык дрондун соккусунан каза тапкандан кийин ирактык депутаттар АКШнын контингентин чыгарууну талап кылышкан. Билдирүүдө жоокерлерди алып кетүү жараяны "Ислам мамлекети"... Читать дальше...

Бишкек-Ош автожолу боюнча мамлекеттик дирекциянын жетекчиси баш болгон ондон ашуун адам «масштабдуу коррупциялык схемага» шек саналып кармалды.

Украинанын президенти Владимир Зеленскийдин жубайы Елена Зеленская коронавируска чалдыкты. Бул тууралуу ал 12-июнда "Фейсбуктагы" баракчасына жазды. Ал өзүнөн коронавирус табылганы күтүүсүз болгонун, жолдошу менен балдарынын анализи таза чыкканын билдирди. Украин президентинин кеңсеси Елена Зеленская үй-бүлөсүнөн обочодо дарылана баштаганын, маал-маалы менен коронавируска тесттен өтүп келгенин, июнь айынын башындагы анализинен вирус табылганын маалымдады. Украинанын Саламаттык сактоо министрлиги билдиргендей... Читать дальше...

Элмирбек Иманалиев төрт жашында эле тамга таанып, мектепте окуп жүргөндө ыр жазып, комуз чертип, төкмөлүк өнөргө кызыккан. 6-класста окуп жүргөн кезинде Нооруз майрамында колуна комуз алып, калың элдин алдына чыккан. Бул өнөрү төкмө акын Тууганбай Абдиевге жетип, жаш талантты шакирт катары өзү издеп барып, борборго чакырган. Төкмө акын, манасчы, обончу, ырчы Элмирбек Иманалиев 1978-жылы 17-январда Токтогул районунун Өзгөрүш айылындагы Чоңко кыштагында туулган. Тасмада ушул жылдын 21-апрелинде мезгилсиз... Читать дальше...

“Онлайн университет” платформасы 13-июнда “Тынчтыкты орнотуу үй-бүлөдөн башталат” деген темада вебинар өткөрөт. Платформанын Балдар жана ата-эне лабораториясында изилдөөчү Аксана Исмаилбекова Кыргызстандын түштүгүндө аялдар 2010-жылдагы Июнь окуясынан кийин тынчтыкты орнотууга кандайча салым кошуп жатканы тууралуу айтып берет. Исмаилбекова 2016-жылы этнографиялык изилдөө жүргүзүп, Ош шаарында жаңжалдан кийин тынчтык курууда аялдардын ролу кандай болгону жөнүндө макала даярдаган. Анда аялдардын... Читать дальше...

Жалал-Абаддын Сузак районундагы айылдардын биринде аялына зомбулук көрсөткөн 51 жаштагы тургун кармалды. Облустук милициянын басма сөз кызматы Жазык кодексинин “Уруп-согуп кыйноо” беренеси менен катталган иштин алкагында 11-июнда кармалган шектүү убактылуу кармоочу жайга киргизилгенин маалымдады. Учурда териштирүү жүрүп жатат. Социалдык тармактарда тараган видеодо эркек киши мойнуна эки дөңгөлөк байланган, колу таңылган аялга башынан ылдый чакалап суу куюп, бетине чаап жатканы көрсөтүлгөн. Окуя... Читать дальше...

Бишкектин Свердлов райондук соту быйыл 8-мартта Жеңиш аянтында «Аялдардын шериктештик маршын» уюштурууга аракет кылгандар боюнча ишти карап, маршка чыккандарды күнөөлү деп тапты. Бул тууралуу “Азаттыкка” маршта кармалгандардын бири, адвокат Евгения Крапивина билдирди:  “Сот Свердлов райондук ички иштер башкармалыгынын чечимин күчүндө калтырып, бизди күнөөлүү деп таап, 3 миң сом өлчөмүндө айып төлөөгө милдеттендирди. Бүгүн милиция марш мыйзамсыз экенин жана катышуучулар тарап кетиши керектигин эскерткени тууралуу видео далилин алып келди. Читать дальше...

Бишкектин Биринчи май райондук сотунда ички иштер министринин мурдагы орун басары Курсан Асановдун жана аны менен кошо айыпталып жаткан эки адамдын соту уланды. 12-июндагы отурумда Асанов тергөөнүн айыптоосу менен таанышып чыкканын, бирок ага таптакыр макул эместигин, себеби өзүн күнөөлүү деп эсептебей турганын айтты. Соттолуучулардын бири Турсунбек Бейшенбековдун жактоочусу ишти судья Адылбек Эсенбаев карап жатканына каршылык билдирди. Сот адвокаттын бул өтүнүчүн канааттандырган жок. Курсан... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин Конституциялык мыйзамдар, мамлекеттик түзүлүш, сот-укуктук маселелер жана регламент комитети 12-июнда “Саясий партиялар жөнүндө” мыйзам долбоорун талкуулоо үчүн парламенттик угуу өткөрдү. Парламенттин басма сөз кызматы кабарлагандай, депутаттар Айнуру Алтыбаева, Нурбек Алимбеков жана Мирлан Бакиров иштеп чыккан долбоор боюнча саясий партиялардын киреше булактарын көзөмөлдөө механизмдери, салыктардын жана социалдык төлөмдөрдүн төлөнүшү талкууланды, мыйзамдарды сактабаган учурда... Читать дальше...

Бишкектеги "Кайнар" ресторанына конокторду кабыл алып иштөөгө 12-июндан тартып убактылуу тыюу салынды. Бул тууралуу борбор калаанын мэриясы кабарлап, ресторанды жабуу учурун “Фейсбуктагы” расмий баракчасынан түз көрсөттү. Мындай чаранын кабыл алынышына ресторандын администрациясы коронавируска байланыштуу карантин эрежесин  сактабаганы себеп болгону айтылды. Мэриянын адистеринин айтымында, соңку үч күндө бул жай жалпысынан 470тен ашуун адам катышкан иш-чараларды өткөрдү. Ошол адамдардын баарын... Читать дальше...

Ооганстандын баш калаасы Кабулдагы мечиттердин биринде жума намаз маалында жардыруу болуп, андан кеминде төрт адамдын өмүрү кыйылды. Дагы бир топ адам жараат алганын Ооганстандын Ички иштер министрлиги 12-июнда билдирди. "Шир Шах-и-Сури мечитинин ичине коюлган жардыруучу заттар жума намазы маалында жарылып кетти", - деп айтылат министрликтин билдирүүсүндө. Жардыруудан Кабулдун батышындагы бул мечиттин имамы да каза тапканы белгилүү болду. Азырынча чабуулга жоопкерчиликти эч бир куралдуу топ моюнуна ала элек. Читать дальше...

"Твиттер" социалдык түйүнү он миңдеген баракчаларды, алардын ичинде Кытай, Орусия жана Түркиянын пропагандалык аракеттерине байланышы бар аккаунттарды жапканын билдирди. Компаниянын 11-июндагы маалыматына ылайык, мамлекетке байланышы бар кытайлык пропаганда түйүнү башкарган 23 750 баракча жана алардын жазгандарын жайылткан 150 миңдей аккаунт жок кылынды. Бул баракчалар Гонконгдогу демонстрациялар жана коронавирус тууралуу бөлүшкөн маалыматтар Кытай өкмөтүнүн кызыкчылыктарына иштеп  жатканы кабарланды. Читать дальше...

Латын Америкада коронавируска чалдыккандардын саны 1,5 миллиондон ашты. Жон Хопкинс университетинин маалыматына ылайык, алардын 803 миңдейи 210 миллиондой калкы бар Бразилияга туура келет. Бул өлкө COVID-19 илдетинен кайтыш болгондордун саны боюнча  Британиядан ашып өтүп, АКШдан кийинки экинчи орунга чыкты. 11-июндагы маалыматка ылайык, Бразилияда соңку бир күн ичинде коронавирустан көз жумгандар 1239 кишиге көбөйүп, жалпы саны 41 миңге чукулдады. Бир суткада 30 миңдей адамдан вирус табылды. ... Читать дальше...

Жогорку Кеңештин “Ата Мекен” фракциясы 12-июндагы жыйынында Жалал-Абад облусунун Маданият айылынан Жалал-Абад шаарына чейинки автомобиль жолунун курулушу боюнча маселени талкуулады. Парламенттин басма сөз кызматы кабарлагандай, жолдун 67 чакырым тилкесин куруу долбоорун ишке ашыруу тууралуу маалымат угулду. Жолдун курулушу кечеңдеп жатканы айтылды. Транспорт жана жолдор министрлигинин өкүлү ал жакта куруу иштери беш айдан бери токтоп турганын айтып, буга кыш келип, андан соң коронавируска байланыштуу... Читать дальше...

Арменияда коронавируска байланыштуу өзгөчө абал режими дагы бир айга узартылды. Мындай чечимди армян өкмөтү 12-июндагы чукул жыйынында кабыл алды. Өкмөт өлкөдө COVID-19 эпидемиясы жөнгө салына электигин жүйө келтирди. "Эпидемиологиялык абал чыңалган бойдон кала берүүдө. Эгер эч кандай каршылык жок болсо, өлкөдөгү өзгөчө абал дагы бир айга - 13-июлга чейин узартылат", - деп билдирди премьер-министр Никол Пашинян. Арменияда март айынын ортосунан бери өзгөчө абал тартиби өкүм сүрүүдө. Бирок апрель... Читать дальше...

Кыргызстандагы жайыт талаш 11-июнда Жогорку Кеңештин жалпы жыйынында көтөрүлдү. Эл өкүлдөрү бул маселеге байланыштуу атайын комиссия түзүүнү өкмөттөн талап кылышты.

13-июнда түнкүсүн Ысык-Көл, Нарын облустарынын кээ бир райондорунда өткүн өтүп, күн күркүрөшү, бийик тоолуу райондорунда кар жаашы ыктымал, калган аймактарда жаан-чачын жаабайт. Күндүз Ысык-Көл, Нарын облустарынын кээ бир райондорунда, Баткен, Ош облустарынын тоо этектеринде жана тоолорунда, Чүй, Жалал-Абад облустарынын тоолорунда өткүн өтүп, күн күркүрөшү, бийик тоолуу райондордо кар жаашы мүмкүн.  Талас облусунда, Ош, Баткен облустарынын өрөөндөрүндө жана Чүй, Жалал-Абад облустарынын дыйканчылык аймактарында жаан-чачын жаабайт. Читать дальше...

Президенттик аппарат коммерциялык эмес уюмдардын парламентте алар жөнүндө  талкууланып жаткан мыйзам долбоору боюнча кайрылуусуна жооп берди. Бул тууралуу кайрылууну жөнөткөн “Смарт жаран” ассоциациясы кабарлап, “Фейсбуктагы” расмий баракчасына президенттик аппараттын укуктук жактан камсыз кылуу бөлүмүнүн башчысы Улан Абилов кол койгон жооптун толук текстин жарыялады. Президенттик аппараттын маалымат кызматы "Азаттык" радиосуна ал жооптун аныктыгын тастыктады. Жоопто Кыргызстан Бириккен Улуттар... Читать дальше...

Казакстанда соңку бир сутка ичинде 944 адамдан коронавирус табылды. Алардын 630унун симптому жок экенин өлкөнүн Саламаттык сактоо министрлиги билдирди. COVID-19 эпидемиясы башталгандан бери Казакстанда биринчи жолу бир күн ичинде миңге чукул адам коронавируска чалдыгып жатат.  Өлкөдө март айында эпидемия башталгандан бери өпкөнү сезгенткен бул вирусту жугузуп алгандардын жалпы саны 17 031 адамга жетти. 67 киши COVID-19 илдетинен кайтыш болду. Казак өкмөтү коронавирус аныкталып, бирок өлүмүнө... Читать дальше...