Новости за 24.11.2020

د امریکا ولسمشر ډونالد ټرمپ بالاخره ومنله چې د منتخب ولسمشر جوبایډن ټیم ته د لېږد رسمي پروسه پیل کړي. د امریکا د ولسمشر ډونالد ټرمپ ادارې تر انتخاباتو نږدې درې اوونۍ وروسته پرون دوشنبه ومنله چې د امریکا د منتخب ولسمشر جوبایډن ټیم ته به د انتقال پروسه پیل کړي. ټرمپ چې تر اوسه‌یې د ولسمشرۍ د نومبر د درېیمې په انتخاباتو کې خپله ماتې نه‌ده منلې وویل چې د انتقال د پروسې د پیلولو لپاره د فدرالي ادارې له پرېکړې سره موافقه کوي. له دې مخکې د عمومي خدمتونو د ادارې مشرې ایمیلي مورفې بایډن ته خبر ورکړی... Читать дальше...

پاکستانيو رسنيو د لاهور د سينټ انتوني کالج غونډې ته د اشرفي وينا راخيستي چې ويلي يې دي، د اسلام دين د يو چا په زوره مذهب بدلولو ته د اړ کولو اجازه نه ورکوي او دا چې حکومت به پوره کوښښ کوي چې په دې لړ کې د هېواد د غير مسلمه وګړو اندېښنې ليرې کړي.

افغانستان سره د جنیوا په کنفرانس کې د کېدونکو مرستو په راڼه ډول نه‌لګښت د یو شمېر کابل ښاریانو اندېښنې پارولې دي. د دوی له ډلې جمعه جان اڅکزی په دې اند دی چې د نړیوالې ټولنې مرستې باید په پوره روڼتیا ولګول شي. ښاغلي اڅکزي زیاته کړه: "فساد باید ونه‌شي، زموږ هېواد په ځان بسیا هېواد نه‌دی او که دا مرستې په سمه توګه ولګول شي ډاډه یو چې نړیوال به راتلونکو کلونو کې هم خپلې مرستې وکړې." فرهان غفوري بیا په دې نظر دی چې تېرو کلونو کې افغانستان له نړیوالو مرستو سمه ګټه وانه‌خیسته، خو دی بیا هم هیله‌من دی. Читать дальше...

د افغانستان د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت وایي، په ننګرهار ولایت کې١٠٠ یې مېرمنې د سبو او مېوو د پروسس او بسته بندي په برخه کې روزلې دي. د دغه وزارت په اعلامیه کې راغلي، چې دغو مېرمنو ته عملي او نظري زده کړې ورکړل شوې دي. په اعلامیه کې وړاندې ویل شوي، دغه ښځې د سبو او مېوو د پروسس برخه کې کار وکړي او له اقتصادي پلوه به په ځان بسیاینې ته ورسېږي. مخکې تر دې بیا د افغانستان د کرنې او مالدارۍ وزارت په بېلابېلو ولایتونو کې یو شمېر ښځو ته د دوی د اقتصاد پیاوړتیا په هدف کورنۍ باغچې او د چرګانو د ساتنې پروګرامونه پلي کړې دي.

د افغانستان د مالیې وزیر وایي، بېکاري، بېوزلۍ، روغتیايي خدمتونو ته د خلکو نه لاس رسی او د زیربناو د کمښت ترڅنګ د کرونا ویروس خپرېدو د هېواد اقتصادي پراختیا ټکنۍ کړې ده. د مالیې وزارت په اعلامیه کې د مالیې وزیر عبد الهادي ارغندیوال له قوله ویل شوي، له همدې امله افغانستان د نړیوالې ټولنې مالي او تخنیکي ملاتړ ته اړتیا لري، څو د ملي چوکاټ په عملي کولو سره تر ٢٠٢٥ کال له اقتصادي پلوه په ځان بسیا شي. په اعلامیه کې ویل شوي ښاغلي ارغندیوال د جنیوا کنفرانس په لومړۍ ورځ د کنفرانس ګډونوالو ته ویلي، افغان... Читать дальше...

په کندز کې وروستیو جګړو څه باندې لس زره کورنۍ له خپلو مېنو بې ځایه کړي دي. دا بې ځایه شوي کورنۍ وايي، د ژمي سړې هوا له سختو ستونزو سره مخ کړي چې په ټکو یې نه د سون توکي لري او نه هم د خوړو لپاره څه لري. د دوی له ډلې ۴۵ کلن امیرخان خروټې دی چې د دې ولایت د خان اباد ولسوالۍ نواباد له سیمې کندز ښار ته راکډه شوی. نوموړی وايي، د ژمي سړه هوا او د امکاناتو نشتوالی یې د کورنۍ ژوند ګواښي: "هوا سړه شوه، موږ له ډېرو ستونزو سره مخ یوو. ډېر کم څه مو له خپلو کورونو څخه له ځانونو سره راوړي. پر کورونو مو مرمۍ... Читать дальше...

د فرانسې پولیسو د پلازمېنې پاریس په مرکزي برخه کې د پناه غوښتونکو د یوه کمپ د تشولو لپاره اوښکې بهوونکی ګاز وکاراوه. دغه سلګونه پناه غوښتونکي چې ډېری یې افغانان دي، مخکې د پاریس له یوې بلې برخې وایستل شول، خو بل ځای ورته مشخص نه شو. رضاکارانو پرون دوشنبه د پاریس په مرکزي برخه کې دغو پناه غوښتونکو ته شا و خوا ۵۰۰ شنې خېمې برابرې کړې او ډېر ژر په پناه غوښتونکو ډکې شوې. خو پرون د خیمو تر ډکېدو یو ساعت وروسته پولیس د کمپ د تشولو لپاره لاس په کار شول. ۳۴ کلن افغان پناه غوښتونکي شهاب الدین وویل، پولیسو ډېر زورزیاتی وکړ. Читать дальше...

کابل چاپ نننیو ورځپاڼو تر ډېره د جینوا کنفرانس په اړه لیکنې او تبصرې کړې دي. مسیر  مسیر ورځپاڼې لیکلي، پخوا هم د افغانستان په اړه دېته ورته کنفرانسونه جوړ شوي، خو د جینوا اوسنی کنفرانس له پخوانیو هغو سره درې اساسي توپیرونه لري. په سرمقاله کې راغلي، پخوانۍ مرستې به څلور کلنې وې، اوسنۍ به یو کلنې وي، پخوا به مرستې زیاتې وي اوس به را کمې شي، بل دا چې اوسنۍ مرستې به د سولې د راتګ او اوربند په ګډون نور سخت شرایط هم ولري. د لیکوال په اند دا شرطونه د دې پیغام ورکوي، چې نړیوال ټولنه به د سولې له... Читать дальше...

د اسټرالیا هوايي شرکت کنتاس وايي، کله چې د کرونا-ضد واکسین هر چا ته د موندلو وړ وي، له نړیوالو مسافرو به وغواړي چې باید د سفر پر مهال واکسین شوي وي. د دغه شرکت اجرائیه رئیس الن جویس پرون وویل، د اسټرالیا هوايي شرکت په پام کې لري، چې دغه پالیسي عملي کړي او دا مقررات به په دغه شرکت کې عادي بڼه خپله کړي. دغه زیاته کړه، په بازار کې د کرونا ضد واکسین د موجودیت شرایطو ته په کتو به په کورنیو الوتنو کې د دې واکسین اړتیا په پام کې ونیول شي، خو په نړیوالو الوتنو کې به دغه واکسین ضروري وي. که څه هم... Читать дальше...

د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ ادارې پرون د منتخب ولسمشر جو بایډن ډلې ته تر ټاکنو نږدې درې اوونۍ وروسته د قدرت د لېږد پیل تصویب کړ. که څه هم ټرمپ د ټاکنو د پایلو له منلو ډډه کړې، خو ویلي یې دي، چې ده د قدرت د انتقال لپاره د فډرال ادارې پرېکړه ومنله. تر دې مخکې د عمومي خدماتو ادارې مشرې ایملي مورفي د جنورۍ میاشتې پر شلمه تر لوړې مخکې د قدرت د انتقال په اړه بایډن ته اطلاع ورکړې وه.

د سره صلیب نړیوال سازمان ویب پاڼه د سره صلیب نړیوال سازمان پر خپله ویب پاڼه لیکل، چې په افغانستان کې د سولې په اړه خبرې کېږي خو شخړې تراوسه په دې هېواد کې د خلکو ژوند اخلي، معلولوي او بې کوره کوي یې. په دې مطلب کې په جینوا کې د افغانستان په اړه د نړیوال کنفرانس د پیل په اړه د دغې کمېټې د رییس پیتر ماوریر څرګندونو ته اشاره شوې چې وایي، د پرمختیا په اړه خبرې کوو خو تراوسه خلکو ته ان لومړني خدمتونه هم په سمه توګه نه وړاندې کېږي. په دوام کې د سره صلیب د کمېټې د رییس له قوله ویل شوي چې وایي، د راتلونکې... Читать дальше...

د خوست د ښځو د چارو رييسه وايي، په دغه ولایت کې له ښځو سره د تاوتریخوالي پېښې کمې شوي دي.  د خوست د ښځو چارو رییسې شافعې نورزۍ ازادۍ راډیو ته وویل، تېر کال یې د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي ۸۵ پيښې ثبت کړې وې، خو سږ کال تر اوسه د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي ۵۵ پيښې ثبت شوي دي.  دې د تاوتریخوالي د پېښو د څرنګوالي په اړه وویل: "په دې قضیو کې وهل – ټکول، د نفقې نه ورکول شامل دي، خو لا هم کال لا پاتې دی او ښايي ګراف یو څه لوړ شي." اغلې نورزۍ همداراز وویل، چې د پخوا په پرتله د ښځو ژوند ښه شوی او... Читать дальше...

په نورستان کې حکومتي چارواکو او قومي شوراګانو د ځنګلونو د ساتلو لپاره په ګډه پرېکړه وکړه.   د نورستان د والي ویاند محمد سعید مومند ازادي راډیو ته وویل، دا پرېکړه د دوشنبې په ورځ د حکومتي چارواکو او قومي شورا ګانو په شریکه غونډه کې وشوه. هغه زیاته کړه: "د نورستان له ولسي شوراګانو سره په دې پرېکړه وشوه چې د نورستان په مرکز پارون او ولسوالیو کې هیڅوک په خپل سر ولو د ځنګل وچه ونه هم نه شي وهلی."  ښاغلي مومند زیاته کړه، چې پخوا هم د نورستان خلکو په خپل ولایت کې د ځنګلونو ساتنه کړې او بیا يي هم ژمنه... Читать дальше...

د ناټو سرمنشي وايي، سره له دې چې ناټو په افغانستان کې د خپلو ځواکونو د کمولو پرېکړه کړې، خو د دې تړون ماموریت به دوام وکړي.  ینس سټولټنبرګ پرون (دوشنبه) د ناټو په ۶۶ کالنۍ پارلماني غونډه کې وویل، د ناټو هیڅ متحد دا خطر منلی نه شي چې افغانستان د بېلابېلو هیوادونو لپاره په خطر بدل شي.  هغه زیاته کړه: "لکه څرنګه چې پوهېږئ، د امریکا متحدو ایالتونو اعلان کړی چې په افغانستان کې د خپلو پوځیانو شمېر کموي خو د ناټو ماموریت دوام کوي، موږ به د افغان امنیتي خواکونو ملاتړ ته دوام ورکړو، زموږ هیڅ متحد نه غواړي... Читать дальше...

د پاکستان د کرکټ بورډ اجرايي رييس وايي، د دغه هېواد صدراعظم عمران خان د افغانستان د کرکټ لوبډلې ته د پاکستان د سفر بلنه ورکړې ده.  وسیم خان پرون (دوشنبه) وویل چې د افغانستان له کرکټ بورډ سره به ژر تماس ونیسي چې پاکستان ته د افغان لوبډلې د سفر پر امکاناتو ورسره خبرې وکړي.  ده همداراز ویلي چې د دواړو هېوادونو کرکټ بورډونه به په ګډه د کرکټ سیالۍ تنظیم کړي.  د پاکستان صدراعظم تېره اوونۍ د افغانستان د ولسمشر اشرف غني په بلنه کابل ته راغی.

چین له سپوږمۍ څخه د خاورو او ډبرو د نمونو ټولولو او راوړلو لپاره نن یوه بې چلوونکې ستوربېړۍ وتوغوله. دغه پېچلی ماموریت په فضايي برخه کې د چین د پراختیاغوښتنې بېلګه ګڼل کېږي. د چانګ-پنځه په نوم دغه ستوربېړۍ نن سهار وختي د لانګ مارچ پنځه په نوم توغندي په وسیله د هینان ولایت په جنوب کې له فضايي مرکزه وتوغول شوه. سپوږمۍ ته د دې ستوربېړۍ د لېږلو او له دې سیارې د خاورو او ډبرو د نمونو د راوړلو هدف دا دی، چې د سپوږمۍ د اصلیت، جوړښت او هلته اورشیندنې د فعالیت په اړه په معلوماتو کې له ساینسپوهانو سره مرسته وشي. Читать дальше...

پکتیاوالې ښځې له افغان حکومته غواړي چې د سولې په بین الافغاني خبرو کې د سمبولیک ګډون پر ځای د تصمیم نیونې رول ورکړل شي.  دوی له طالبانو هم وغوښتل چې د نړۍ د نورو اسلامي هېوادونو په شان چې هلته ښځو ته  د زده کړو او کار حقونه ورکړل شوي، د افغان ښځو حقوقو ته احترام وکړي.  پکتیاوالو ښځو دا څرګندونې پرون (دوشنبه) په ګردیز کې د سولې د بین الافغاني خبرو د ملاتړ او دایمي اوربند د غوښتنې په پار د جوړې شوې غونډې په څنډه کې ازادۍ راډیو ته وکړې.  په دې غونډه کې مدني فعالې نازدانې پکتیاوال وویل، سوله باید... Читать дальше...

د فرانسې د پخواني ولسمشر نیکولای سرکوزي محاکمه پیل شوه.  سرکوزي، چې له ۲۰۰۷ څخه تر ۲۰۱۲ پورې د فرانسې ولسمشر و، په دې تورن دی چې هڅه یې کړې وه چې یوه قاضي ته د دې لپاره رشوت ورکړي چې د خپل ګوند د مالي وضعیت په اړه د تحقیقاتو معلومات ورڅخه واخلي.  ۶۵ کلن سرکوزي ویلي چې هیڅ ناوړه کار یې نه دی کړی.  پر سرکوزي له ډېره وخته تور دی چې د ۲۰۰۷ کال په انتخاباتو کې یې له پټو بسپنو څخه کار اخیستی دی.

د هنګري د بهرنیو چارو وزیر وايي، لومړنی اروپايي هېواد دی چې تېره اوونۍ یې د روسیې د کرونا ضد واکسین نمونه ترلاسه کړه.  پیتر ژیارتو پرون (دوشنبه) د خپل هېواد پارلمان ته وویل، لومړني لس ډوزه واکسین به، چې په اګست میاشت کې د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د نړۍ د لومړني کرونا ضد واکسین په توګه وراستولي وو، په هنګري کې وازمویل شي.  د روسیې له لوري دا واکسین له ضروري اسنادو سره د هنګري چارواکو ته وسپارل شو چې ټیست یې کړي او معلومه کړي چې ایا دا واکسین خوندي، اغېزمن او د دې وړ دي چې د هنګري خلکو ته ورکړل شي. Читать дальше...

افغان امنیتي چارواکي وايي، طالبان اوس په جګړه کې له ډرون یا بې پېلوټه الوتکو څخه کار اخلي.  د افغانستان د ملي امنیت د ادراې رييس وايي، وسله والو طالبانو په وروستیو بریدونو کې له کوچنیو بې پېلوټه الوتکو پر حکومتي ځواکونو د بم غورځولو لپاره کار اخیستی دی.  د افغانستان د ملي امنیت ريیس احمد ضیا سراج د دوشنبې په ورځ د افغانستان ولسي جرګې ته د طالبانو له لوري په جګړه کې د دې نوي میتود د کارولو په اړه وویل: "هغه بې پېلوټه الوتکې چې دوی یعنې طالبان یې کاروي په ازاد بازار کې موندل کېږي، دا بې پېلوټه... Читать дальше...

د ایران د اټومي تړون اروپايي غړیو له دغه هېواده وغوښتل چې د اټومي تړون له سرغړونې لاس واخلي.  د بریتانیا، جرمني او فرانسې د بهرنیو چارو وزیران په برلین کې د ایران د اټومي تړون په اړه د جنجالونو د حل کولو لپاره بېړنۍ غونډه کوي.  د جرمني د باندنیو چارو وزارت ویندویې اندریس ساسې پرون (دوشنبه) وویل، له خپلو متحدانو سره په ګډه له ایرانه غواړي چې له اټومي موافقې سرغړونه ودروي او خپلې اټومي ژمنې په بشپړ ‌ډول عملي کړي.  دې همداراز وویل: "زموږ په نظر ایران په منظم ډول د عمل د ګډ هراړخیز پلان سرغړونه... Читать дальше...

د افغانستان د بهرنیو چارو وزیر محمد حنیف اتمر وايي، نړیواله ټولنه دې له افغانستان سره د اقتصادي مرستې په پرتله د سولې په راوستلو کې زیاته هڅه وکړي. نن د جینیوا د نړیوال کنفرانس دوهمه او وروستۍ ورځ ده. تمه کېږي چې په دې کنفرانس کې له ۲۰۲۱ څخه تر ۲۰۲۵ پورې له افغانستان سره د نړیوالې ټولنې د مرستو اندازه اعلان شي. د افغانستان د بهرنیو چارو وزیر محمدحنیف اتمر تېر ماښام له جینیوا څخه ازادي راډیو ته وویل، د افغانستان د دولت له لوري دوه سندونه چمتو شوي او د کنفرانس له برخوالو سره شریک شوي دي. ښاغلي اتمر د دغو سندونو د څرنګوالي په اړه وویل... Читать дальше...