Новости за 05.08.2019

Оьрсийчуьра 20 гергга вахархо дIалаьцна Полшехь меттигерчу футболан хулиганашца хиллачу тасадаларшкахь. Оршотдийнахь бина цунах хаам RMF FM радионо. Церан хаамашца, инцидент иккхина Краковн йохка-эцаран центран паркингехь. Доккхачу декъанна полисхоша лецнарш бу, меттигерчу "Краковия" фанатийн клубан декъашхошца летта  "Нохчийчуьра схьабевлларш". Ишта дIалаьцна масех полшхо а. Билгалдоккху, Оьрсийчуьрчу бахархошкахь герз а, ишта кхиболу кхераме гIирс а, наркотикаш а хилла хилар а. ГIалин базарахь йохка-эцарна тIехула даьлла дов ду бохуш... Читать дальше...

Петарбухахь нохчочо йоI йийна боху, Халачу хьолехь ву Мисарахь лаьцна 5 гIалгIа, "Яц Нохчийчоь кхераме!"

Европан адамийн бакъонашкахула йолчу кхело (ЕСПЧ) чуэцна Нохчийчуьрчу вахархочо Эдигов Сулеймана кховдийна арз. 2012-чу шарахь полисхоша 1, 5 баттахь цхьана а кепара кечдина процессуалан кехаташ а доцуш, лаьцна латтийна хилла иза, тIехь Iазап а латтош. Эдиговс дагалецарца, шайн белхан накъост айхьа вийна а ала, айхьа герз лелийна а ала бохуш, ток еттийтина хилла цунна ницкъахоша. Йоьдучу кхелан кхеташонашкахь Эдиговс дIагайтина шен пIелгаш тIехь дисина таммагIаш. ХIетте а, кхел йира цунна 317-чу а... Читать дальше...

Оьрсийчухула Гуьржийчу дуьненаюкъара туристаш эхар 6, 4 проценте лахделла догIу кху шеран байначу баттахь дуьйна. Оршотдийнахь статистикан зераш дуьйцучу презентацехь бина и хаам Къоман туризман администрацин хьалханчас Квривишвили Мариама. Цо дIахьедарехь, стохка аьхка Оьрсийчуьра Гуьржийчу 169, 8 эзар стаг веана, ткъа кху шеран Товбеца-баттахь 159 эзаре охьадаьлла и терахь. Оцу юкъанна байначу баттахь кеманца Гуьржийчу баьхкинчийн терахь а жимделла хаало (48, 8 %), амма 7 проценте даьлла лаьттахула баьхкинчийн. Читать дальше...

Алиханова Алина Ши шо ду Къилбаседа ХIирийчуьра Шапранов Вадим, да воцу дийнаташ а лоьхуш, уьш дезачарна дIалуш хьийза. Оцу юкъанна цо "хIусамашка дерзийна" 200 са. СинпаргIато "Оцо сан дагна там бо", - боху 45 шо долчу, БуьритIехь цхьана чоьнах лаьттачу петарахь вехачу машенлелорхочо. 18 цициг деха шен Вадиман цIахь. Беран хенахь дуьйна деза цунна дийнаташ: ша волчохь мел хилла "акхаро" охьаягарйо цо, ткъа хилаза ю, гарехь, еккъа цхьа вок (крокодил)! Дийнаташна гIодан волавелла иза ши шо хьалха. Читать дальше...

1970-чу шеран чакхенера 1980-чу шаре кхаччалц хиллачу заманан Iедал таханалерачул а гIоле а дара аьлла хета Оьрсийчоьнан бахархошна. Оршотдийнахь зорбане даьхна "Левада-центро" дIабаьхьначу хаттамца нисделла жамIаш. ТIаьххьарчу шерашкахь а, Брежнев Леонидан куьйгалла дечу заманчохь а хиллачух йа цхьаъ, йа масех башхало билгалъяккха езаш хиллера респондентийн. 29 процентна хетарехь, Советан Iедал "шен халкъана герга дара". 25 % дIахьедина, хIетахь Iедал "ницкъе а, чIагIо йолуш а" дара аьлла. Ткъа 22 проценто "нийсо лелаен" Iедал дара аьлла... Читать дальше...

Нохчийчохь масийттазза тIекIелдинчу цIийнан петаран корах ара а ваьлла, гIишлон пена юкъарчу дукъох тасавелла 8-10 шо долу жима кIант шина стага кIелхьарвоккхуш видео Iораяьккхина Интернет машанехь. Шиннах цхьаъ ву полисхо. Хууш дац, муха нисвелла и кIант оцу кхерамечу зил тIехь. Карарчу хенахь чоьхьарчу гIуллакхийн министралло лоьхуш бу шайггара лерина операци дIаяьхьна турпалхой.

Стохка аьхка дуьйна Мисарахь лецна латточу ГIалгIайчуьрчу студентийн могушалла цIеххьана эшна аьлла, "Кавказ.Реалии" портале хаамбина, цхьахволчу кIентан хIусамнанас Пугоева Хадижата. "Могушаллица проблемаш ю сан цIийнден, кхетамчуьра а волу иза, дог лазадаьлла цуьнан", - аьлла зудчо. Цо бахарехь, цуьнан цIийнден а, вукху лецначийн а могушалла талхар уьш ледарчу хьелашкахь латторца доьзна ду. "Уьш тесна буьтуш бу цу чохь, набахтен куьйгалле дехарш дарх а, уьш хезаш стаг а вац. Юучуьнца бала хьоьгуш а бу цара"... Читать дальше...

Цхьана шерачохь Нохчийчохь хилла Израилера 3600 турист аьлла, хааме даьккхина республикерчу туризман министро Байтазиев Муслима. Махкахь туризм кхиош жигара бен болх бахьана долуш дахначу шарахь Нохчийчухула чекхваьлла 78 пачхьалкхера 150 эзар турист боху хьаькамо. "Туристашна дина цхьа тIелатар дац тIаьххарчу шерашкахь. Йа къола дина меттиг а бац, тIелетарш стенна дуьйцура", - аьлла Байтазиевс. Хаттар хIутту аьлла министро, мича бух тIехь ду, Нохчийчоь кхерамечу регионашлахь ю аьлла, иза цIенчу... Читать дальше...

Саламова Елена Свердловск махкарчу № 46 набахтехь 10 де хьалха таIзаран изоляторехь ШИЗО) шина тутмакхо мацалла кхайкхийна – нохчочо Саюпов Рустама а, оьрсийчо Ленивых Юрийс а. Шайн цамгаршна дарба ца до, боху цара. "Аьрзнаш цаяздар дехна цо" Цамгаршна дарба цадарал сов, набахтерчу хьаькамаша шайгара ахча доьху, аьлла бу шиннан леткъамаш. Цара арздина оцу хьокъехь – цул тIаьхьа хьажийна итт денна таIзар дечу изоляторе. Саюповн нанас Батырова Розас шена хууш дацара кIантанна таIзар динийла... Читать дальше...

Къаьркъа дукха меларна психикаца лазарш гучудовларца билгалъевллачу регионашлахь ю Москва. RT агенталло бина и хаам, Оьрсийчоьнан могушаллин министраллан зерех пайда а эцна. Дахначу шарахь Москвахь чоьте ваьккхина 2, 8 эзар стаг, оццул ву Москван кIоштахь а. Ишта билгалбаьккхинчу пхеа мехкашлахь ю Пермскан а, Челябинскан а кIошташ (2, 4 эзар), Башкортостан (2, 3 эзар) а. Жимма терахьлахара хиларца къастийна Свердловскан (2, 1 эзар) а, Алтайскан (2 эзар) а кIошташ.   Къаьркъа бахьанехь цамгарш йолу наз уггар а кIезиг бу ГIалгIайчохь. Читать дальше...

Санкт-Петербургехь петар лаьцна еха Омск гIалара яхархо йийна урс диттина кху беттан 2-чохь. Оцу дийннехь тIекхиъна зуламхочунна. Омскан хаамийн гIирсаша дийцарехь, Нохчийчуьра жимстаг ву бехке. Дийцарехь, йоI йолчу хьошалгIа веана хилла кIант. ЦIеххьана цу шинна юкъахь дов иккхина, оьгIазвахначу жимчу стага 13-зза урс тоьхна хилла йоIана. Йинчу чевнех елла карийна иза Санкт-Петербургерчу Космонавтийн урамерчу цIа чохь, яздо гIалин Талламан комитето.