Վրաստանի խորհրդարանում ադրբեջանցի պատգամավորների շատ լինելը ոչ մի բացասական հետևանք չի ունենա հայ համայնքի համար. Վան Բայբուրդ

Վրաստանի իններորդ գումարման խորհրդարանը ձևավորվել է, իշխող «Վրացական երազանքն» էլ 115 մանդատով խորհրդարանում մեծամասնություն է: Վրաստանի խորհրդարանում ազգությամբ երեք հայ պատգամավոր կա, և ազգությամբ չորս ադրբեջանցի պատգամավոր, որոնցից մեկն ընդդիմադիր «Միացյալ ազգային շարժման» անդամ է, մյուս հայ և ադրբեջանցի պատգամավորներն ընտրվել են իշխող «Վրացական երազանքից»:

Վրաստանի խորհրդարանում հայ պատգամավորների գործունեության, իշխանությանը և ընդդիմությանը հատկացված տեղերի և այլ հարցերի շուրջ Tert.am-ը զրուցեց հայտնի քաղաքական և հասարակական գործիչ, Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի նախկին խորհրդական Վան Բայբուրդի հետ:

-Պարո՛ն Բայբուրդ, իշխող «Վրացական երազանքում» ազգությամբ երեք հայ և երեք ադրբեջանցի պատգամավոր կա, ընդդիմության շարքերում հայ պատգամավոր չկա, սակայն կա մեկ ազգությամբ ադրբեջանցի պատգամավոր: Հավասարությունը խախտվե՞լ է:

-Հավասարության հարց չկա: 1999 թվականին ձևավորված խորհրդարանում ազգությամբ 6 հայ և 5 ադրբեջանցի պատգամավոր կար: Սակայն հիմա, մարդահամարի վերջին տվյալներով, Վրաստանում ադրբեջանցիներն ավելի մեծ թիվ են կազմում, քան հայերը:

Առաջին անգամ նորանկախ Վրաստանի պատմության մեջ իշխանության համամասնական ցուցակի քսանյակում ազգությամբ հայ թեկնածու է ընդգրկվել: Սկսած Շևարդնաձեի ժամանակներից առաջինը, որպես կանոն, ներկայացվում էր էթնիկ ադրբեջանցին և հինգ հորիզոնականից հետո հայ թեկնածուն:

Ընդդիմադիր «Միացյալ ազգային շարժումն» իր ավանդույթը շարունակեց՝ 26 համարի տակ ներկայացնելով Սուլեյմանովին, իսկ հինգ համար հետո՝ 31-րդ հորիզոնականում  Արսեն Կարապետյանն էր, ով չընտրվեց, որովհետև կուսակցությունը խորհրդարանում ստացավ 27 մանդատ: Եթե ընդդիմությունը փոքրամասնությունների մասին ավելի շատ մտածեր, էթնիկ փոքրամասնություններից թեկնածուներ կառաջադրեր առավել անցողիկ հորիզոնականում, չառաջադրեց և այդ բալանսը խախտվեց:

Չգիտես ինչու հայկական մամուլն աղմուկ չի բարձրացնում, որ ԱՄՆ-ում 1 միլիոնից ավելի հայ կա ու հայ կոնգրեսական չկա, կամ Ռուսաստանում, որտեղ 2 մլն-ից ավել հայ է ապրում, դումայում հայ պատգամավոր չկա: Սա արդար է, թե արդար չէ, չգիտեմ, բայց եթե հոգում են, ապա հավասարապես պետք է հոգալ բոլոր համայնքների մասին:

-Ի՞նչ  բացասական հետևանք կարող է ունենալ հայ և ադրբեջանցի պատգամավորների անհավասարաչափ ներկայացվածությունը, և արդյո՞ք Վրաստանի խորհրդարանում առավել հաճախ կբարձրաձայնվեն ադրբեջանցիների, քան հայերի խնդիրները:

-Հետևանք չի ունենա: Ես համարում եմ, որ այն պատգամավորը, ով ինչ-որ հարցերի հրապարակավ լուրջ հնչեղություն է ուզում տալ, ապա պետք է լավ, ազատ տիրապետի պետական լեզվին: Իսկ եթե ոչ, հարցերի լուծման ու համագործակցության այլ ձևաչափ պետք է ունենալ, որից և օգտվում են պատգամավորներն իրենց գործունեության ընթացքում և իրենց աշխատանքները միայն խորհրդարանով չեն սահմանափակում: Եթե ելույթը հրապարակավ չի ստացվում, ապա կա աշխատելու այլ ձևաչափ:

-Դուք ասացիք,  որ 1999-ին Վրաստանի խորհրդարանում վեց հայ պատգամավոր կար, այժմ՝ երեք: Այստեղից կարո՞ղ ենք հետևություն անել , որ բնակչության թվի նվազմանը զուգահեռ նվազում է նաև հայ պատգամավորների թիվը:

- Ես չեմ կարծում, որ դա այդպես է։ Եթե քաղաքականության մեջ ազգությամբ հայ լինի, ով ոչ միայն նեղ շրջանակներում կզբաղվի հայկական հարցով, այլ կլինի վրաց քաղաքականության կրողը, ով ճանաչված կլինի ոչ միայն հայերի կողմից,այլև նաև վրացի ընտրողների կողմից,  նա կմնա մեծ քաղաքականության մեջ: Իսկ մենք նեղ շրջանակներով ենք փորձում առաջ գնալ և չենք մտածում, որ ազգությամբ հայերը նույնպես  լիարժեք լինեն մեծ քաղաքականության մեջ և առաջ տանեն պետական և, իհարկե,  նաև հայ համայնքին հուզող հարցերը:

-Բացի պատգամավորներից, ի՞նչ է անում քաղաքացիական հասարակությունը Վրաստանի քաղաքական կյանքում ակտիվ լինելու համար: Տարվո՞ւմ են աշխատանքներ:

-Վրաստանի արդարադատության նախարարությունում 100-120 գրանցված հայկական հասարակական կազմակերպություն կա, սակայն հասարակությունը ճանաչում է միայն մի քանի կազմակերպության ղեկավարների:  Այդ ՀԿ-ները միայն ու միայն զբաղված են չգիտեմ ինչով, որովհետև երբեք չի եղել, որ կա՛մ հաշվետու, կա՛մ մեկ այլ ժողով անցկացնեն, նման բան չկա: Սա նշանակում է, որ այդ կազմակերպությունները կազմված են մեկ-երկու մարդուց և դա էլ կարող է պատճառ լինել, որ չկան հայ քաղաքական գործիչներ, որոնք բացի ազգային հարցերից, զբաղվեն նաև երկրի հոգսերով: