Սկսվել է նախընտրական գործընթացի նախապատրաստական փուլը` քաղաքական դաշտում տեղավորվելը.Վ. Հակոբյան

Tert.am-ի հետ զրույցում քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանը հայտարարեց, որ Հայաստանում արդեն իսկ սկսվել է նախընտրական շրջան` 2017-ի խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ: Ըստ նրա` հիմա նախապատրաստական` քաղաքական դաշտում տեղավորվելու փուլ է.  «Նույն իշխանությանը շատ ավելի հարմար է, որ աշխարհաքաղաքական վեկտորները, կենտրոնները ներկայացնող քաղաքական ուժերը ներկայացրած լինեն խորհրդարանում, որպեսզի կարողանան հեշտ աշխատել այդ կենտրոնների հետ»:

 

-Պարո՛ն Հակոբյան, ԱԺ  քառօրյայի ակնհայտորեն նախընտրական տրամադրություններն էին տիրում, ինչը առավել զգացվում էր քաղաքական ուժերի ելույթներում: Ավելին` ՀԱԿ-ն այսօր հրապարակել է 2017-ի ընտրությունների իր կարգախոսը: Համաձա՞յն եք, որ սա արդեն նախընտրական գործընթաց է:
 

- Անկասկած, այդպես է: Եթե հիշում եք` դեռևս սահմանադրական հանրաքվեի քարոզչության ժամանակ ասացի, որ հենց սահմանադրական հանրաքվեի քարոզչությամբ սկսվում է 2017-ի խորհրդարանական ընտրությունների նախընտրական փուլը: Իսկ երբ Սահմանադրությունն ընդունվեց և խաղի նոր կանոններ սահմանվեցին, այսինք` բոլոր կուսակցությունները հասկացան, թե դեպի ուր են գնում և իրենց նպատակները սկսեցին հստակեցնել, ապա պարզ էր, որ սկսվում է այդ նախընտրականի չեմ ուզում ասել` վճռորոշ, բայց կարևոր փուլերից մեկը` նախապատրաստականը, տեղավորվելը քաղաքական դաշտում. ոմանք ընդդիմադիր, ոմանք` իշխանական: Միայն այն, որ ՀՅԴ-ն Հանրապետական կուսակցության հետ համաձայնագիր ստորագրեց, արդեն  իսկ վկայում է, որ դա նախընտրական տիրույթում է:  Մանավանդ, որ այդ երկու կուսակցությունները բաց տեքստով ասում են, որ իրենք հետագայում պետք է կայուն մեծամասնություն ձևավորեն: Բա էլ նախընտրական շրջանը ո՞նց է լինում: Նույնը` ընդդիմադիր դաշտում: Իսկ ի՞նչ ենք մենք այստեղ տեսնում: Կատաղի պայքար ու անողոք պայքար, գուցե առայժմ` ավելի լուրջ, քան իշխանության համար պայքարը: Մենք տեսնում ենք, որ ընդդիմադիր կուսակցություններն իրար չեն զիջում հաձնաժողովներում` տարբեր պատրվակներով, մենք տեսնում ենք, որ ընդդիմադիրներն իրար ավելի շատ են քննադատում: Այսինքն`այս փուլում, ըստ իմ տպավորության,  ավելի շատ պայքարը գնում է իշխանության մեջ` իշխանությունը իշխանության դեմ, նույն ՀՀԿ-ում տեսնում ենք  ապագա  իշխանությունում տեղ գրավելու պայքար, նույնը` ընդդիմադիր ճամբարում: Սա բնական է, որովհետև ԱԺ ընտրություններին 1 տարի ժամանակ է մնացել, որոնք այս անգամ առավել քան վճռորոշ են լինելու: Ըստ այս Սահմանադրության` վճռորոշ են իշխանության համակարգը ձևավորելու հարցում:
 

-Այս համատեքստում, Վարդան Օսկանյանի` նոր կուսակցություն բացելը, ենթադրելի է, որ ևս կապում եք այդ նախընտրական տրամադրությունների հետ: Բայց ի՞նչ եք կարծում, Վարդան Օսկանյանն այդ 1 տարվա ընթացքում կհասցնի՞ այդ ընտրություններին գնալ:
 

- Բավական բարդ խնդիր է` ընդամենը 1 տարվա ընթացքում  և՛ կուսակցություն ստեղծել, և՛ այդ կուսակցության ապրանքային  բրենդը ճանաչելի դարձնել ընտրողների համար: Սա ամենաբարդ խնդիրներից է, որպեսզի բազմազան կուսակցությունների շարքում ընտրողները անվանումը, թեկուզ, ճանաչեն: Բայց անլուծելի չէ, եթե ասենք` այս կուսակցությունը համալրվի հանրությանը հայտնի մարդկանցով: Կամ ինչ-որ մի փուլում այլ քաղաքական դաշինք ստեղծի համախոհ ուժերի հետ`թե՛  աշխարհաքաղաքական հարցերում գաղափարական հենքի, թե՛ ներքին: Այլապես չեմ կարծում, որ միայն Վարդան Օսկանյան անուն-ազգանունը կարող է հաջողություն բերել: Ուստի կարծում եմ, որ այդ քաղաքական ուժը միմիայն իր վրա հույսը չի դնում, այլ ապագայում փորձելու է համագործակցել իր համախոհ ուժերի հետ, ընդհուպ մինչև դաշինքային ֆորմատներով:

 

- Ասում եք` ընդդիմության կողմից ընդդիմադիր դաշտում արևի տակ տեղ գտնելու համար կատաղի պայքար է գնում, հայտնի է, որ ինչ-ինչ ուժեր բանակցում են, բայց, օրինակ, նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանն ասում է` «եթե նախագահի պոստը հանվել է, ուրեմն, ի՞նչ ն է  չմիավորման պատճառը»: Չէ՞ որ հիմնականում  նախագահ լինելու հավակնություններն են կուսակիցներին ու համախոհներին տարանջատում, իսկ հիմա ի՞նչ ունեն կորցնելու քաղաքական ուժերը:
 

- Ընդդիմադիր դաշտի պրոբլեմը, կարծում եմ,  հիմնականում նրանում է, որ յուրաքանչյուր միավոր ինքն իրենից ոչ մի բան չի ներկայացնում, այսինքն` ինքնաբավ համակարգ չէ: Բայց բացի դրանից, որպես քաղաքական ուժ մեծ վերապահումներ ու  կասկածանքով է վերաբերվում մյուսի նկատմամբ: Քանի որ իրար հետ աշխատելով` նաև իրար ամենից լավ գիտեն, թե փոխադարձաբար ինչի են ընդունակ: Ու այդ անվստահությունն է, որ նրանց հետ է պահում իրար հետ ճանապարհ անցնելուց:  Մանավանդ, որ իրենց իսկ փորձը իրենց բազմիցս ցույց է տվել, որ մյուս ուժը վստահելի պարտնյոր չէ, նրա հետ երկարատև ճանապարհ չես կարող գնալ: Դրա համար, առայժմ ոչ ոք նպատակ էլ չունի նման ռեալ շարասյուն ստեղծել: Իսկ այդ միավորման հայտարարություններն ավելի շատ քարոզչական բնույթի են, բայց իրականում այդ կոչերի տակ այլ բաներ են թաքնված: Հիմա նույն ՀԱԿ-ը, որ տեղերը չի տալիս Քաղաքացիական պայմանագրին, թեպետ մամուլով քաղաքակիրթ հայտարարություններ է անում, բայց պատճառն այն է, որ նույն ակունքից սկզբնավորվելով, իրար չեն վստահում: Ես վստահ եմ, որ այնքան հակասություններ կան ու դրանք այնքան լուրջ են, որ նման փոքր հարցերում իրենք իրար չեն զիջում: Եթե մենք նայենք բոլոր ընդդիմադիրներին, ապա նրանց 60-70 տոկոսը ընդամենը 6-7 տարի առաջ մի թիմում էր: Իսկ սովորաբար, նախկին համակիրները  բաժանվելուց  հետո դառնում են ամենակատաղի հակառակորդները:

 

-Բայց պրակտիկ տեսանկյունից կուսակցությունների համար ավելի հարմար է միավորվե՞լը, դաշինքով 7 տոկո՞ս, թե առանձին-առանձին գնալը` 5 տոկոս հաղթահարե՞ն: Բայց դաշինքի դեպքում այն թերությունը կա, որ ամեն մի կուսակցությունից հազիվ 1-2 մարդ կանցնի` ԱԺ-ում ներկայացված լինելու դեպքում:
 

-Բնականաբար, եթե խոսում ենք լուրջ քաղաքականության մասին, ապագա քաղաքական համակարգում լուրջ քաղաքական դերակատարում ունենալու մասին, ապա շատ ավելի նպատակահարմար է քաղաքական տեսանկյունից, որպեսզի այդ ցաքուցրիվ ու թույլ քաղաքական ուժերը գոնե ինչ-որ  գաղափարախոսության կամ գոնե աշխարհաքաղաքական իրենց նախասիրությունների շուրջ դաշինքներ ստեղծեն: Ես ասեմ, որ նման տենդենց կարծեք թե երևում է. վերջին շրջանում շատ է խոսվում  լիբերալ այդ շարասյան մասին: Նման նախադրյալներ կան, դրա մասին գոնե մտածում են: Եվ կարծում եմ, որ նույն իշխանությանն էլ է ավելի շատ ձեռնտու, որ ընդդիմադիրները հանդես գան ընդհանուր ցուցակում: Մեկ, թե երկուս, դա արդեն տեխնոլոգիայի հարց է: Եվ ավելին` կարծում եմ` իշխանությունը ոչ պակաս շահագրգիռ է դրանում, քան ողջամիտ ընդդիմադիրները: Նույն իշխանությանն էլ  պետք է, որ ապագա խորհրդարանում ապահովեն ներկապնակում, առնվազն, աշխարհաքաղաքական: Նույն իշխանությանը շատ ավելի հարմար է, որ աշխարհաքաղաքական վեկտորները, կենտրոնները ներկայացնող քաղաքական  ուժերը ներկայացրած լինեն խորհրդարանում, որպեսզի կարողանան հեշտ աշխատել այդ կենտրոնների հետ: Այս առումով, ինչպես  միշտ ներկայացված կլինի և՛ արևմտյան թևը, և՛ ռուսական ինչ-որ չափով, և՛ ամերիկյան` առանձին: Եթե նույնիսկ ընդդիմադիր ուժերը շատ դեպքերում իրար հետ համախմբելու ցանկություն էլ չունենան, կլինեն ավելի ազդեցիկ կենտրոններ` թե՛ ներսում, թե՛ դրսում, որոնք պրոյեկտների շրջանակներում նրանց կստիպեն ինչ-որ ֆորմատում հանդես գալ:
 

-Իսկ Արա Աբրահամյանի  ֆենոմե՞նը։ Այդքան հայտարարեց` կուսակցություն, կուսակցություն, բայց դեռ որևէ բան չկա:  Նույնիսկ Օսկանյանը ձայն հանեց: Այսինքն` Արա Աբրահամյանի նախագիծը չի՞ կայանում:
 

- Արա Աբրահամյանը, ինչպես գիտենք` ինչ-որ ժամկետ էր սահմանել, մարտ ամիսը, հիմա  դեռ մարտի կեսն է ու դժվար է ասել` վերջնականապես ինքն ինչ է որոշել:  Այսինքն` այստեղ պետք է հստակ հասկանանք, որ դա միմիայն Արա Աբրահամյանի որոշելիքը չէ: Սա հենց այն դեպքն է, որ եթե Արա Աբրահամյանը իրոք մտնում է խաղի մեջ, ապա ես, երևի թե, սխալված չեմ լինի, որ կարծեմ, որ, ըստ էության, փորձում են  ձևավորել երկրորդ ռուսամետ բևեռը: Եթե նկատի ունենանք, որ իշխանությունն է իրեն  ներկայացնում, այնուամենայնիվ, որպես պրոռուսական բևեռ: Եվ այդ դեպքում դա չի սահմանափակվի միայն Արա Աբրահամյանով, դա կարող է լինել և նույն Օսկանյան Վարդանի կուսակցությունը, և նորից ռուսամետ դարձած  Արթուր Բաղդասարյանի:  Դեռևս ժամանակ կա և կապրենք, կտեսնենք:

 

- Այսինքն` Վարդան Օսկանյանի կուսակցությունը ռուսակա՞ն եք համարում:

 

- Այստեղ խնդիրն այն է, որ Վարդան Օսկանյանն իր ողջ քաղաքական կենսագրության ընթացքում  լինելով արտգործնախարար ու անընդհատ կոմպլեմենտարիզմի մասին  խոսելով, այնուամենայնիվ,  իր օրոք  Հայաստանը բավականին ռուսամետ քաղաքական գիծ ուներ: Այսինքն` կապ չունի, թե ինքը ինչ էր ասում, ավելի կարևորը, թե ինչ է արվել: