Հրվ. Օսիայով դեպի ՌԴ անցնող ճանապարհն ավելի լեռնային է, եղանակային պայմաններն ավելի վատն են, քան՝ Լարսում, այն չի կարող ՀՀ  համար դառնալ այլընտրանք. Գ. Վասաձե

Օրերս Հարավային Օսիայի արտաքին գործերի նախարարությունը, խոսելով դեպի Ռուսաստան իրենց տարածքով բեռնափոխադրումներ իրականացնելու հնարավորության մասին, հայտարարել էր, թե ռուս-վրացական համապատասխան պայմանագրում իրենք ներգրավված չեն ու քանի որ իրենք չկան, պայմանագիրը չի կարող ունենալ հաջողություն:

Խոսքը 2011թ.-ին շվեյցարական կողմի վերահսկողությամբ Ռուսաստանի ու Վրաստանի միջև ստորագրած համաձայնագրի մասին է, որտեղ ներգրավված չեն ո՛չ Հարավային Օսիան, ո՛չ Աբխազիան, որոնք դիտարկվում են որպես Վերին Լարսին այլընտրանքային ճանապարհներ:

Արդյո՞ք այսպիսով խաչ է քաշվում Վերին Լարսին այլընտրանք ունենալու Հայաստանի սպասումների վրա: Tert.am-ի հետ զրույցում վրացի ռազմական փորձագետ Գելա Վասաձեն նշեց, որ այս հայտարարությունը որևէ ազդեցություն չի կարող ունենալ ռուս-վրացական գործընթացի վրա, որովհետև Հարավային Օսիայի պետություն որպես այդպիսին գոյություն չունի, այն Վրաստանի տարածքն է, որը օկուպացվել է Ռուսաստանի կողմից:

«Հարավային Օսիայի արտաքին գործերի նախարարություն, Հարավային Օսիա պետություն գոյություն չունեն: Նման նախարարություն ու նման երկիր բնության մեջ գոյություն չունի: Դա Վրաստանի տարածքն է, այն օկուպացված է: Մտածել, որ օկուպացված տարածքը պետք է մասնակցի կամ չմասնակցի մի գործընթացի, առնվազն տարօրինակ է».- ասաց Գելա Վասաձեն:

Քաղաքագետը նշեց, որ դեպի Ռուսաստան Հվ. Օսիայով և Աբխազիայով արտահանումներ իրականացնելու հարցը գերքաղաքականացված է: Վասաձեն շեշտեց, որ Հայաստանի համար Վերին Լարսով դեպի Ռուսաստան տանող ճանապարհն ավելի ձեռնտու է, քան օրինակ Հվ. Օսիայով, որովհետև ճանապարհը ոչ միայն կարճ է, այլև՝ բարենպաստ եղանակային տեսանկյունից:

«Հվ. Օսիայում լեռնանցքները ավելի մեծ են, եղանակային պայմանները ավելի վատն են, քան՝ Լարսում, իսկ ճանապարհը ավելի երկար է: Չեմ հասկանում, թե ինչու… Սա ավելի վատ ճանապարհ է, քան Լարսը»,- նշեց Գելա Վասաձեն:

Դիտարկմանը, թե Վրաստանի վարչապետ Գեորգի Կվիրիկաշվիլին էր հայտարարել, որ ֆորսմաժորային իրավիճակներում, երբ Վերին Լարսը փակ լինի, Հայաստանը կարող է օգտվել Հվ. Օսիայի և Աբխազիայի ճանապարհներից, քաղաքագետն այսպես արձագանքեց. «Կվիրկաշվիլին, հավանաբար, տեղյակ չի եղել, որ եթե Լարսը փակվի, Հվ. Օսիայի լեռնանցքները ևս փակ են լինելու, դրանք էլ անանցանելի են լինելու: Կրկնում եմ, այն ավելի լեռնային է, ավելի մեծ է փակվելու հավանականությունը: Սա աշխարհագրություն է, օդերևութաբանություն: Քարտեզը վերցրեք, նայեք, թե ինչ լեռներով է անցնում դեպի Ռուսաստան Հվ. Օսիայով, ինչ եղանակ է այնտեղ պարբերաբար լինում»:

Հարցին՝ չե՞ք կարծում, որ Հվ. Օսիայի այս հայտարարությունն արտահայտում է Ռուսաստանի դիրքորոշումը, Վասաձեն պատասխանեց, որ գործընթաց է ընթանում, բանակցություններ են ծավալվում Ռուսաստանի ու Վրաստանի միջև և ժամանակը ցույց կտա, թե ինչ արդյունք կտան դրանք:

«Ռուսաստանի համար այս ճանապարհը ձեռնտու է քաղաքական տեսանկյունից և Ռուսաստանն ուզում է, որ Վրաստանը ստորագրի համաձայնագիրն իրենց պայմաններով, բայց դա չի լինի»,- հավելեց նա:

Իսկ այն հարցին, թե Հայաստանը, որպես երրորդ երկիր, ամեն դեպքում կկարողանա՞ օգտվել այդ ճանապարհներից, Վասաձեն մեջբերեց Վրաստանի ԱԳ նախկին նախարար Գրիգոր Վաշաձեի հայտարարությունը, ով մասնակցել է փաստաթղթի մշակմանը, ասել է, թե համաձայնագրով նախատեսված չէ նման հնարավորություն: