Օպտիմալացումը կառավարության ծախսերը չի կրճատել, բայց դրա նպատակը նաև աշխատանքի արդյունավետության բարձրացումն էր. Խոսրով Հարությունյան

Tert.am-ը ԱԺ տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Խոսրով Հարությունյանի հետ զրուցել է կառավարության կատարած օպտիմալացումների, պետական ապարատի ծախսերի ավելացման ու սոցիալական ոլորտին տրամադրվող ծախսերի կրճատման մասին: Հարությունյանը համաձայնեց այն տեսակետի հետ, որ կառավարությունը, թեև հաստիքներ է կրճատել, միևնույն  է` կառավարության պահպանման ծախսերը չեն նվազել: Ավելին՝ Հարությունը սպասում է բյուջեի խորհրդարանական քննարկմանը, որպեսզի հասկան, թե ինչու է նվազել առողջապահության, կրթության, սոցիալական ոլորտին տրամադրվող ծախսերը: Ըստ Խոսրով Հարությունյանի՝ այսօր գլխավոր խնդիրը ներդրումների միջոցով աշխատատեղեր բացելն  է:

- Պարո՛ն Հարությունյան, դեռևս նախկին կառավարությունը սկսեց օպտիմալացումն, իսկ  հետո նշանակված վարչապետ Կարեն Կարապետյանն էլ հայտարարեց,  որ գոտիները ձգելու ժամանակն է: Իրականում հայտնի՞ է, թե կառավարությունը որքա՞ն գումար տնտեսեց, և որտե՞ղ ուղղվեցին տնտեսած գումարները:

- Ես Ձեզ հետ պետք է համաձայնեմ` իրոք,  հռչակվեց կառավարման ապարատի օպտիմալացման խնդիր: Այսինքն՝ նպատակն այն  էր, որ փորձեն հանել այն ծառայությունները, կառույցները, նույնիսկ այն պաշտոնները, որոնք կարող էին մեկը մյուսին կրկնել, որը կբերեր  կառավարման  գործառույթը  հասցեական պատասխանատվությամբ ավելի արդյունավետ դարձնելուն: Եթե չեմ սխալվում` ընթացիկ տարում 700 հաստիք կրճատվել է: Բայց Ձեզ հետ կհամաձայնեմ` սա կառավարության ապարատի  պաhպանման ծախսերը չի կրճատել: Միևնույն ժամանակ չեմ կարծում, որ նպատակը սա էր, այսինքն՝ նպատակը միայն պահպանման ծախսերը  կրճատելը չէր, այլ կառավարության աշխատանքի արդյունավետությունը բարձրացնելը՝ ի հաշիվ պատասխանատվության հիերարխիայի հասցեականության: Ինչ վերաբերում է մանրամասնություններին` կոմունալ կամ այլ ծախսերի բարձրացմանն, ասեմ, որ բյուջեի քննարկման ժամանակ մենք այդ մասին կհնչեցնենք:

- Ինքներդ նկատեցիք, որ ընթացիկ տարում 700 հաստիք կրճատվել է, սրան զուգահեռ 2018 թվականի բյուջեի համապատասխան՝ պետական համակարգի աշխատողներին կվճարվի 131.9 մլրդ դրամ աշխատավարձ՝ 2017 թվականի 131.7 մլրդ դրամի դիմաց։  Ինչպես նաև աճել են գործուղումների և շրջագայությունների ծախսերը՝ 3.8 մլրդ դրամից հասնելով 3.9 մլրդ դրամի։ Ավելին՝ 2018 թվականի բյուջեից նկատում ենք, որ մեքենաների և սարքավորումների ձեռքբերման ու պահպանման ծախսերի աճ կա ՝ 2018-ին նախատեսվում է 32.4 մլրդ դրամ, իսկ 2017 թվականի 17.4 մլրդ դրամ է եղել: Սա խոսքի ու գործի անհամաձայնություն չէ՞:

- Գնահատելու հարց է: Բայց տեսեք՝ Դուք ասում եք, թե աշխատավարձերի բարձրացում կարող է լինել, բայց ես կարող եմ ասել՝ ոչ: Պետական կառավարման համակարգի աշխատավարձերի բարձրացման մի տարբերակ կա՝ միջին աշխատավարձի բարձրացում, իսկ մենք նվազագույն աշխատավարձ չենք բարձրացրել: Հետևաբար, որևէ մեկի աշխատավարձը չի բարձացվելու, այլ հարց է, որ կարող է  խրախուսման ֆոնդեր լինեն, այսինքն՝ պարգևատրումներ և այլն: Ինչ վերաբերում է գոտիները ձգելուն, իրոք, հնչել է այդ գաղափարը, սակայն դա միայն կառավարության մասին չէր, խոսքը  պետության պարտավորությունները սոցիալական ոլորտում աշխուժացնելու, այսինքն՝ մնայուն եկամուտների ծավալը մեծացնելու մասին է: Այսպես թե այնպես, պետությունն ունի սոցիալական պարտավորություններ՝ կլինի դա թոշակների, նվազագույն աշխատավարձերի գծով բարձրացում, թե այլ բան, միևնույն է, որպեսզի կարողանան արդյունավետությունը բարձրացնել, պետք է ունենաք նաև  բյուջետային եկամուտների կայուն ավելացման հնարավորություններ: Խոսքը սրա մասին է, և սա վերաբերում է 2018 թվականին:

- Քաղաքացին  հարկ է վճարում պետությանն` իրեն հանրային ծառայություն մատուցելու համար, սակայն 2018 թվականին կրճատել են սոցիալական, կրթական ու առողջապահական ոլորտին տրամադրվող ծախսերը:

- Ես Ձեզ հետ կհամաձայնեմ, քանի որ մենք էլ ունենք այդ հարցադրումները: Օրինակ՝ առողջապահական ոլորտին հատկացվող գումարները նվազել են մոտավորապես  5.7 մլրդ դրամով, մի քիչ փոքր՝ 700 մլնով, նվազել է կրթության ոլորտի ծախսերը, փոխարենը մենք զգալի աճ ունենք այլ որոտներին տրամադրվող հատկացումներում, օրինակ՝ պաշտպանության ոլորտին: Ինքս այն կարծիքին եմ, որ սրանք դեռևս քննարկման հացեր են, այսինքն՝ ես էլ կցանկանամ լսել, օրինակ՝ առողջապահության նախարարին, որ հասկանամ, թե ինքն ի՞նչ քաղաքական նպատակ է հետապնդում, արդյո՞ք  5.7 մլրդ դրամ պակասեցնելով` առավել մատչելի կդարձնենք, ասենք, մեր թոշակառուների համար առողջապահական համակարգը: Առաջիկա խորհրդարանական քննարկումներին հենց սրա մասին էլ խոսելու ենք:

- Դուք ասում եք, որ խնդիրը կբարձրացնեք, բայց  որքան էլ ՀՀԿ-ն  X , Y խնդիրները բարձրացնում է, միևնույն է, տարիներ շարունակ լուծում չի լինում 2 կարևորագույն խնդրի՝ արտագաղթին ու աղքատության մակարդակի բարելավմանը: Այսօրվա կառավարության քաղաքականությունը համարժե՞ք է երկրի սոցիալական մարտահրավերներին:

- Ես պարզ ասացի`փաստորեն, կառավարությունը հռչակում է, որ 2018 թվականին հավելյալ սոցիալական պարտավորություն չենք ստանձնում, այն ակնկալիքով, որ 2018 թվականը կդառնա այն տարին, որ ապահովենք բյուջեի եկամտային կայուն աճ, որպեսզի ապահովենք մեր սոցիալական պարտավորությունները: Պատկերացնեք, որ հիմա սոցիալական պարտավորությունները բարձրացնենք, բայց բյուջեում կայուն եկամուտ չունենանք, ապա այդ պարտավորությունը պետք է իրականացնենք պարտքի միջոցով: Համաձայնեք՝ ոչ ոք պարտք չի վերցնի, որպեսզի սոցիալական պարտավորություններն ավելացնի, դրա համար քաղաքական հարցադրումը հասկանալի է: Ինչ վերաբերում է   հարցին՝ արդյո՞ք այս քաղաքականությունը կնպաստի արտագաղթի կասեցման, թե՝ոչ, ապա կարծում եմ՝ կհամաձայնեք, որ արտագաղթի կասեցումը 1-2 տարվա խնդիր չէ: Ինձ համար ամենամեծ խնդիրը  ներդրումներ ներգրավելու ճանապարհով աշխատատեղերի բացումն է: Ամենակարևոր, որովհետև ներդրումների և տնտեսական կարողությունների ուժեղացումը երաշխիքներ են ստեղծում բյուջեի եկամուտների աճը կայուն ավելացնելու համար: Եթե եկամտային աճը չկարողանանք կայուն ավելացնել, ապա սոցիալական ծախսերը հոգալու մասին չենք կարող խոսել:


Մանրամասները՝ տեսանյութում: