Новости за 20.12.2021

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Саратовта «Пушкин гарәп телендә һәм алай гына да түгел» дип исемләнгән әдәби кичә узды. «Яңарыш» мәдәни-агарту оешмасы чарасында Пушкинның танылган әсәрләре гарәп телендә яңгырады. Россия Мөфтиләр шурасы сайтында хәбәр ителгәнчә, чара 18 декабрьдә билгеләп үтелә торган Халыкара гарәп теле көне, шулай ук ил һәм дөнья әдәбияты классигы Александр Пушкинның тууына 222 ел тулу уңаеннан уздырылган. Александр Пушкинның мөселман цивилизациясе белән кызыксынуы, аның изге... Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»).Татарстанда коронавирус белән авыруның 99 яңа очрагы теркәлгән, шуларның дүртесе — читтән кертелгән, калганнары авырулар белән аралашу аша йоккан. Бу хакта ТР Сәламәтлек саклау министрлыгы матбугат хезмәте хәбәр итә. «44 кеше хастаханәгә салынган, 55 кеше өйдә дәвалана», — диелгән ведомство хәбәрендә. Казанда — 39, Чаллыда — 18, Түбән Кама районында — 6, Әлмәт, Баулы, Саба районында өчәр, Актаныш, Биектау, Алабуга, Яшел Үзән, Мөслим, Тукай, Чистайда икешәр... Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Дәүләт Думасы сәләтле балаларның югары уку йортлары каршындагы интернатларда бюджет хисабына яшәве турында закон проектын өченче укылышта кабул итте. Сүз югары уку йорты каршындагы интернатлар рәвешендә оештырылган махсус фәнни үзәкләрдә (СУНЦ) белем алучы балалар турында бара, дип хәбәр итә Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы матбугат хезмәте. Документта мондый үзәкләр төшенчәсе тәгаенләнә һәм бу үзәкләрдә балаларның яшәвен дәүләт тарафыннан финанслау механизмы билгеләнә. Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Россия Федерациясе Президентының Кремль резиденциясендәге Екатерина залында яшь мәдәният эшлеклеләренә һәм әдәбият һәм сәнгать өлкәсендә 2019 елда балалар һәм яшүсмерләр өчен язылган әсәрләр авторларына Россия Федерациясе Президенты премияләрен тапшыру тантанасы узды. «Әдәбият һәм сәнгать өлкәсендә РФ Президенты премиясе белән бүләкләнүчеләр арасында безнең якташыбыз, Уфа язучысы Камил Җиһаншин да бар. Аңа премия „Туган ил балалар әдәбиятының гуманистик традицияләрен үстерүгә керткән өлеше өчен“ бирелде»... Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ», Елена Сәлахова). Таиландта өстенә мәрмәр өстәл төшкән Казан кызы терелә башлаган. Шушы көннәрдә кызны комадан чыгарып, реанимациядән палатага күчергәннәр. Бу хакта социаль челтәрләрдә кызның әнисе сөйләде. «Бүген кызым күзләрен яхшырак йөртә башлады, кайвакыт кулын авызына кадәр суза, бармагын суырырга тырыша. Дөрес, әлегә барып чыкмый, барысына да яңадан өйрәнергә кирәк», — дип уртаклаша кызның әнисе. Сабый әлегә кадәр Бангкокта шәхси клиникада дәвалана. Социаль... Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Казахстанның Сәмәй шәһәре Татар сәнгать мәктәбендә хәситә ясау буенча мастер-класс узды. Осталык дәресен Диләнур Ахунҗанова үткәрде. Бөтендөнья татар конгрессы матбугат хезмәтендә хәбәр итүләренчә, чара Казахстан Республикасының бәйсезлегенә 30 ел тулуга, Сөембикә идарә итүнең 470 еллыгына багышланган иде. Мастер-класста балалар татар халкы, халык сәнгате, зәркән эше осталары иҗаты тарихы белән танышты, татар хатын-кызлар киеме үрнәкләрен өйрәнде. Шулай ук... Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов һәм Россия Спорт министрлыгы башлыгы Олег Матыцин республиканың биш шәһәрендә футбол манежларын ачуда видеоэлемтә буенча катнашты, дип хәбәр итә ТР Президенты матбугат хезмәте. Спорт объектлары республика программасы кысаларында Әлмәттә, Бөгелмәдә, Зәйдә, Чистайда һәм Әгерҗедә төзелде. Рөстәм Миңнеханов манежлар төзүнең сыйфатлылыгын һәм оперативлыкны билгеләп үтте һәм Татарстанда 11 меңнән артык спорт корылмасы эшләвен әйтте. Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ», Гөлүзә Ибраһимова). 21-24 декабрьдә мәдәният өлкәсендәге волонтерлар өчен «Идел» яшьләр үзәгендә «Яшьләр. Мәдәният. Менеджмент» республика форумы була. Форум кысаларында Казанның ветераннар йортында Яңа ел концерты оештырыла. Оештыручылар сүзләренчә, форум быел икенче тапкыр үткәрелә. Форум директоры Гөлфия Мотыйгуллина әйтүенчә, форумда төрле юнәлештәге мастер-класслар була. Мәскәү, Хакасия республикасыннан килгән белгечләр дә дәрес бирәчәк. Форумда катнашу өчен алтмыштан артык кешедән гариза килгән. Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Удмуртиянең «Яңарыш» сайтында Рилия Закированың «Рухи кыйммәтләрне онытмыйк» дигән язмасы чыкты. Ижау шәһәренең 6 нчы гимназиясендә «Укучыларга рухи әхлакый тәрбия коралы буларак этномәдәни традицияләрне өйрәтү» темасы буенча татар теле укы­тучыларының төбәкара семинары узды. Тәҗрибә уртаклашырга Удмуртиянең Юкамен, Балезино районнарыннан, Ижау шәһәренең 97 нче мәктәбеннән, Әгерҗе шәһәренең 1 нче гимназиясе һәм 4 нче мәктәп укытучылары килделәр. Укытучыларны 6... Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Коронавирус инфекциясе белән зарарланганнан соң кеше өч атнадан үләргә мөмкин. Мондый мәгълүматлар белән «URA.RU» агентлыгына вирусолог Анатолий Альтштейн уртаклашты. «Гадәттә коронавирус белән авырып киткән кешеләр өч-дүрт атнадан соң үлә башлый», — дип аңлатты белгеч. Коронавирусның «омикрон» штаммы өзлегүләрнең башка төрле билгеләрен яки үлем-китем санының күбрәк булуын күрсәтмәде, дип ачыклык кертте. «Авыруның төгәл аерым билгеләре юк. Ул салкын тию кебек бара», — дип белдерде Альтштейн.

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ», Зилә Мөбәрәкшина). Мәскәүдә Татар федераль милли-мәдәни автономиясе советының киңәйтелгән утырышы узган. «Уңыш» бәйгесе кысаларында алар өчен остаханәләр үткәрелгән. «Төбәкләрдә эшләүче җирле автономия рәисләре һәм андагы татар мәдәният үзәк җитәкчеләре өчен грантлар язу буенча дәрес, остаханәләр үткәрелде. Төбәкләрдән килгән вәкилләр алдында Мәскәү югары уку йорты укытучылары, Милләтләр эше буенча федераль агент хезмәткәрләре чыгыш ясады», — диде «Татар-информ»... Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Татарстан Урман хуҗалыгы министрлыгы 2021 елның 20 декабреннән 31 декабренә кадәр Татарстан Республикасында «Чыршы» оператив-профилактика чарасы узуы турында хәбәр итә. Чара барышында ылыслы агачларны законсыз кисүне булдырмый калу максатында урман кишәрлекләрендә даими рәвештә тикшерү уздырып торылачак, дип хәбәр итә Татарстан Урман хуҗалыгы министрлыгы матбугат хезмәте. Исегезгә төшерәбез, урман үсентеләрен законсыз кисү, аларга зыян китерү яки агачларны үз белдегең белән казып алу очраклары булганда... Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ», Павел Климчак). Республиканың Тукай районы Суровка авылы янында авария булган. Җиңел автомобиль һәм «Газель» машинасы капма-каршы бәрелешкән. «Газель» шоферы сүзләренә караганда, кайсыдыр бер мизгелдә Renault автомобиле каршы якка килеп чыккан һәм машиналар бәрелешкән. Юл-транспорт һәлакәтендә җиңел автомобиль йөртүче һәлак була. Бу хакта «Татар-информ»га автошәһәрдә яшәүче үз хәбәрчесеннән билгеле булды.

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Дәүләт Думасы депутаты Кравченко 31 декабрьне даими нигездә ял көне итәргә тәкъдим итте. Россия халкыр Яңа елны каршылауга әзерлек мөмкинлегенә ия булырга тиеш, шуңа күрә 31 декабрьне даими рәвештә ял көне итәргә кирәк. Бу хакта «URA.RU» агентлыгы белән әңгәмә вакытында Дәүләт Думасының икътисади сәясәт комитеты рәисенең беренче урынбасары Денис Кравченко белдерде, дип хәбәр итә РИА Новости Ул киләчәктә 31 декабрь ял көне булу ихтималын белдерде, әмма бу хакта төгәл мәгълүмат юк.

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Киләсе ике айда Россиянең Европа өлешендә төрле һава торышы көтелә. Бу хакта РФ Гидрометеорология үзәге фәнни җитәкчесе Роман Вильфандка сылтама белән «Парламентская газета» хәбәр итә. «Гыйнвар һәм февральгә килгәндә,<...> җылы көннәр шактый булачак. Әмма бер үк вакытта температура 20-25 градуска кадәр булган бик көчле салкыннар чоры да килә», — дип искәртте белгеч. Ул нәкъ менә хәзер салкыннар яки җылыну көтелә дип төгәл әйтеп булмый, дип өстәде.

Атаклы татар рәссамы Харис Якупов 1919 елның 23 декабрендә Казанның Яңа Татар бистәсендә ишле гаиләдә туа. Әтисе Габдрахман агай — 1нче сабын кайнату заводында, әнисе Маһикамал апа исә балалары укыган 13 нче мәктәптә җыештыручы булып эшли. Булачак сәнгать даһие 5нче — 7нче сыйныфларда укыганда ара-тирә үзе ясаган пейзажларны колхоз базарында сата — шул рәвешчә гаиләнең матди хәлен җиңеләйтергә тырыша. 1939 елда Казан сәнгать училищесын тәмамлагач та, яшь рәссам Казанда ТАССР рәссамнары әсәрләре күргәзмәсендә катнаша. Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Иминлек органнары - ул дәүләт идарәсе системасының мөһим өлеше. Алар һәрвакыт илнең милли мәнфәгатьләре, аның суверенитеты һәм территориаль бөтенлеге сагында торды, дип билгеләп үтте ТР Премьер-министры Алексей Песошин Татарстан халкын Россия Куркынычсызлык органнары хезмәткәрләре көне белән котлап. «Иминлек органнары һәрвакыт дәүләт идарәсе системасының мөһим өлеше булды. Илнең милли мәнфәгатьләрен яклау, конституцион корылыш, суверенитет һәм Россиянең территориаль бөтенлеген тәэмин итү... Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Балалар коронавирус белән бераз җиңелрәк авырый, әмма алар арасында да ковидның авыр формалары белән авыручылар бар. Бу хакта РФ Сәламәтлек саклау министры Михаил Мурашко Наилә Аскер-зада фильмында сөйләде. «Хәзер без 5 яшьтән алып 12 яшькә кадәрге балалар арасында тикшеренүләр үткәрергә әзерләнәбез. Балаларның әлеге авыруны бераз җиңелрәк кичерүен күрәбез, шулай да авыр формалар да очрый», — дип хәбәр итә РИА Новости министры.

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). 20 декабрь иртәсендә Казанда бик күп кар яву сәбәпле 9 балллы бөкелщр хасил булды. «Яндекс.Пробки» сервисы хәбәр итүенчә, иң авыр хәрәкәт Әмирхан, Чуйков, Гвардия, Ершов һәм Гадел Кутуй урамнарында, шулай ук шәһәр үзәгендә күзәтелә.

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Роспотребнадзор 17 ноябрьдән - Төркиядән борыч һәм гранатлар, 10 декабрьдән виноград кертүне туктатты. 27 октябрьдән 7 декабрьга кадәр Иран һәм Төркиядән кертелгән азык-төлек продукциясенең алты төрендә 12 төрле пестицид табылган, аларның унысы - Россиядә тыелган. Нәтиҗәдә, Россиягә 60 мең тоннага якын төрек винограды һәм 10 мең тоннадан артык гранат кертелмәгән.

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Татарстанда тагын биш кеше яңа коронавирус инфекциясеннән үлгән. Үлем сәбәпләре патологоанатомик экспертиза ярдәмендә билгеләнде.  «19 декабрьга 1 377 үлем очрагы теркәлгән», — диелә ТР Сәламәтлек саклау министрлыгы хәбәрендә.  Covid-19 корбаны 1935 һәм 1939 елларда туган ике ир-ат һәм 1940, 1949 һәм 1962 елларда туган өч хатын-кыз була.

(Әлмәт, 20 декбарь, «Татар-информ», «Әлмәт таңнары» ). Әлмәттә агымдагы иҗат елы нәтиҗәләре буенча язучыларга, журналистларга, сәнгать әһелләренә тапшырыла торган Рафаил Төхфәтуллин исемендәге премиягә эшләр кабул итү дәвам итә һәм ул 31 декабрьгә кадәр дәвам итәчәк. Премия район башкарма комитеты карары белән Әлмәт муниципаль районында яшәүчеләргә 4 номинация буенча бирелә. Номинацияләр түбәндәгечә: Әдәбият (китаплар дәүләт нәшриятларында яки «Татнефть» Хәйрия фонды тарафын-нан нәшер ителгән булырга... Читать дальше...

(Әлмәт, 20 декабрь, «Татар-информ», « Әлмәт таңнары »). 17 декабрьдә «Нефтьче» мәдәният сараенда район җитәкчеләре һәм муниципаль хезмәткәрләре өчен татар телендә халык алдында чыгыш ясау сәнгате буенча 43нче һәм соңгы мастер-класс булды. 100дән артык катнашучы ораторлык сәнгате нигезләрен өйрәнде. Татарстанда туган телләр һәм халыклар бердәмлеге елына багышланган масштаблы проект-республикада гына түгел, Россиядә дә уникаль тәҗрибә. Ул Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов инициативасы белән... Читать дальше...

(Казан, 20 декабрь, «Татар-информ»). Удмуртия башкаласында Татар иҗтимагый үзәгенең 30 еллыгына багышланган тантаналы чара узды. Юбилей чарасында Бөтендөнья татар конгрессы Башкарма комитеты җитәкчесенең Россия Федерациясе төбәкләрендәге татар иҗтимагый берләшмәләре белән эшләү буенча урынбасары Марс Тукаев катнашты. Бу хакта Бөтендөнья татар конгрессы матбугат хезмәте хәбәр итә. Шәрәфле кунак Татарстан Премьер-министры урынбасары, Бөтендөнья татар конгрессының Милли Шура рәисе Васил Шәйхразиевның... Читать дальше...