შეიძლება თუ არა საქართველოში სასამართლო მოუგო ყოფილ მთავარ პროკურორს - ინტერვიუ ლაშა თორდიასთან
თითქმის ერთწლიანი განხილვის შემდეგ თბილისის საქალაქო სასამართლომ ერთ-ერთი ყველაზე გახმაურებული საქმის განხილვა დაასრულა და ყოფილი პროკურორი ოთარ ფარცხალაძე უდანაშაულოდ სცნო. მას და მის თანმხლებ პირებს ცემაში ადანაშაულებს აუდიტის სამსახურის ყოფილი უფროსი ლაშა თორდია. სასამართლომ გადაწყვეტილება თითქმის 10 დღის წინ მიიღო, თუმცა ინფორმაცია საჯარო მხოლოდ გუშინ გახდა.
საქმე ეხება 2017 წლის მაისში რესტორან "ელ ცენტროში" მომხდარ ამბავს. ლაშა თორდია ამბობს, რომ ოთარ ფარცხალაძე მას ათობით ადამიანის თვალწინ დაესხა თავს. რადგან იმ პერიოდში აუდიტის სამსახური ყოფილი მთავარი პროკურორის კომპანიასა და თბილისის მერიას შორის გარიგების დეტალებს იკვლევდა, თორდია მასზე თავდასხმის მოტივად სწორედ ამას მიიჩნევს. ფარცხალაძე მაშინ აცხადებდა, რომ თორდია "მთვრალი" იყო და მისი "აგრესიული ქმედებების" გამო დაიწყო კონფლიქტი.
იმის მიუხედავად, რომ თორდია სამსახურეობრივ მოვალეობასთან კავშირში ჯგუფურ ძალადობაზე, მათ შორის ოთარ ფარცხალაძის მხრიდან ფიზიკურ ანგარიშსწორებაზე საუბრობდა, გამოძიება საქმიანობის გამო თავდასხმის კვალიფიკაციის ნაცვლად "ცემის მუხლით" დაიწყო.
გამოძიებისა და სასამართლო პროცესების შესახებ რადიო თავისუფლება ლაშა თორდიას ესაუბრა.
რადიო თავისუფლება: თქვენი სასამართლო პროცესის შესახებ მედიისთვის რამდენიმე დღის დაგვიანებით გახდა ცნობილი. თქვენ როგორ გაიგეთ ოთარ ფარცხალაძის გამართლების შესახებ?
არ ვიცოდით არც მე და არც ჩემმა ადვოკატმა. როგორც თქვენ გაიგეთ, ასე გავიგეთ ჩვენც, რომ სხდომა ჩატარდა... ჩემი ადვოკატი ხშირად რეკავდა სასამართლოში და პროკურატურაში, ამოწმებდა, რადგან მანამდე 12-ჯერ თუ 15-ჯერ გადაიდო სხდომა. ბოლოს დარეკა და უთხრეს, რომ სასამართლო დისტანციურად ჩატარდა და გამამართლებელი განაჩენი დადგა.
რადიო თავისუფლება: ეს გადაწყვეტილება რას ნიშნავს თქვენთვის?
ლაშა თორდია: არსებობენ ქვეყანაში ადამიანები, რომლებსაც შეუძლიათ გადაუარონ ყველაფერს, ყველა ინსტიტუციას, სახელმწიფოს იმისთვის, რომ საკუთარი კორუფციული მიზნები დაიკმაყოფილონ, [მათ] ხელს უწყობენ ძალოვანი უწყებებიც. ყველა გადაერთვება ერთი პირის დაცვაზე, თუ არის პრივილეგირებული.
წარმოიდგინეთ იმ აუდიტორების განწყობა, ვინც დაწერა [დასკვნა] და კიდევ ის ადამიანები, ვინც ამაში არ მონაწილეობდა, მაგრამ ამ პროცესს უყურებს. ვინც მუშაობს საჯარო სამსახურში მათ ვეუბნებით, რომ კორუფციას უნდა ებრძოლოს და თან ვინც თავის მოვალეობას ასრულებს სახელმწიფო “გადაუვლის”.
რადიო თავისუფლება: თუ ზუსტად გავიგე, ეს გადაწყვეტილება საჯარო მოხელეებისთვის შეიძლება ითარგმნოს ისე, რომ იცოდნენ "ზღვარი"?
ლაშა თორდია: ითარგმნოს არა, ეგ არის. შეიძლება სადღაც, ქვედა დონეზე საჯარო სამსახურში 500-1000 ლარზე დააკავონ, მაგრამ მსხვილ კორუფციაში ჩართულ ადამიანებს, რომლებიც დაკავშირებული არიან ხელისუფლებასთან, ხელს ვერავინ ახლებს.
რადიო თავისუფლება: სასამართლოს გადაწყვეტილება მოულოდნელი იყო თქვენთვის?
ლაშა თორდია: მოულოდნელი რა უნდა ყოფილიყო. ისეთი საქმე მიიტანეს, მოსამართლეს ძალიან რომ სდომებოდა გამამტყუვნებელი განაჩენის გამოტანა, რაზე დაყრდნობით გამოიტანდა?!
რადიო თავისუფლება: გამოძიება რომ დაიწყო, მაშინ გქონდათ სამართლიანობის იმედი?
ლაშა თორდია: არანაირი იმედი არ მქონია, არანაირი მოლოდინი არ შემიქმნია. ამ ადამიანს ამდენს რომ ბედავს აქვს მას გარკვეული ზურგი. ვაკვირდებოდი და დავინახე ეს ყველაფერი ორ-სამ კვირაში. რა მოლოდინი უნდა მქონოდა?! თავიდან წარმოიდგინეთ შსს-მ ბრალდებულადაც კი გამომიყვანა.
რადიო თავისუფლება: რა ფაქტორები გიჩენთ ეჭვს, რომ გამოძიება არ წარიმართა საფუძვლიანად?
ლაშა თორდია: კვალიფიკაცია არ მისცეს სწორი, არ ამოიღეს ვიდეოჩანაწერები, არ დაჰკითხეს მოწმეები, არ აღმოაჩინეს სხვა პირები, ვინც კონფლიქტში მონაწილეობდნენ. ჯგუფური ძალადობითაც არ აღძრეს საქმე.
საკვირველებაც მანდ იწყება. ჯერ ხო ცემის მუხლით არის კვალიფიკაცია. დაივიწყეს სამსახურეობრივი საქმიანობის გამო თავდასხმა. [მიხეილ] ჩოხელიც (ყოფილი ფინანსთა სამინისტროს მაღალჩინოსანი - რ.თ.) მე ამოვიცანი, გამოძიებას არ დაუდგენია. დანარჩენი 10-მდე ადამიანი [არ დაადგინეს]...
რადიო თავისუფლება: გამოძიებას შეეძლო ყველას იდენტიფიცირება?
ლაშა თორდია: “ელ-ცენტროში” 500-მდე კაცი იყო, ბარმენები, სტუმრები... კამერები აყენია ყველგან, 15-მდე კამერა. როგორც ვიცი, რა დალია ადამიანმა და რამდენი აქვს გადასახდელი ამ დონეზეა ინფორმაციის მიღება შესაძლებელი. უბრალოდ, ეს ადამიანები მივიდნენ და მთლიანად წაშალეს ჩანაწერები და მეორე ქუჩის სახურავზე რომ ეყენა ვიდეოკამერა, იმის ჩანაწერია მარტო ამოღებული, რომ კარგად არ ჩანდეს, რა ხდებოდა იქ, მაგრამ მანდაც ჩანს როგორ მხვდება ხელი.
რადიო თავისუფლება: ახლა თქვენ აშშ ხართ. თქვენი მანდ ყოფნა საქართველოში მომხდარ ინციდენტს უკავშირდება?
ლაშა თორდია: დაახლოებით 1 წელი დავრჩი მანდ. გახსოვთ ალბათ ხელისუფლებისა და პარლამენტის წევრების განცხადებები - "ჩვენ ამ საქმეს ბოლომდე მივიყვანთ". ოთარ ფარცხალაძე არის კრიმინალი, ყველაფერზე წამსვლელი. მას ჰყავს დაჯგუფება. მე მანდ ვიყავი, რომ არავის ეთქვა, რომ კითხვებს ავერიდე, მათ შორის ჟურნალისტების. როცა შევხედე, გავიდა 1 წელი და აქტუალური აღარ იყო საქმე, იყო საშიშროება, რომ ოთარ ფარცხალაძე და მის გვერდით მყოფი ადამიანები ამას გამოიყენებდნენ...
ოთარ ფარცხალაძე შუამავალია კრიმინალსა და ძალოვან სტრუქტურებს შორის. ყველაზე საშიში ადამიანია, კრიმინალურადაც მოქმედებს და სამართლებრივადაც. კანონიერი ქურდია - შეიძლება ასე დავახასაითოთ.
რადიო თავისუფლება: პირადი ანგარიშსწორების საფრთხე დაინახეთ?
ლაშა თორდია: რა თქმა უნდა. მანდ დარჩენა იქნებოდა ის, რომ პროვოკაციას მომიწყობდნენ. ხო გახსოვთ, თეორიას ავითარებდნენ, რომ ვსვამ, აგრესიული ვარ, პირველი მე დავესხი თავს. ამ ყველაფერს გამოვერიდე.
რადიო თავისუფლება: ამ საქმესთან დაკავშირებით ახლა რა გეგმა გაქვთ?
ლაშა თორდია: ალბათ, ფორმალურად გადავა სააპელაციოში პროცესი - ანუ ოთარ ფარცხალაძე თავის თავს გასაჩივრებს. როცა დასრულდება პროცესები, შემდეგ გვაქვს საშუალება წავიდეთ სტრასბურგში და ყველა პროცედურა გავასაჩივროთ და გამოძიება თავიდან უნდა დაიწყოს. მაგრამ [ხელახალი გამოძიება] ამ ხელისუფლების პირობებში ვერ მოხდება.
ოთარ ფარცხალაძის პოზიციაზე რადიო თავისუფლებასთან მისმა ადვოკატმა, გაგი მოსიაშვილმა ისაუბრა. ყოფილი მთავარი აუდიტის მოსაზრებაზე, რომ გამოძიებამ მიზანმიმართულად არ შეკრიბა მტკიცებულებები მთავარი პროკურორის წინააღმდეგ, ადვოკატი ამბობს, რომ პროკურატურის მასალები სამ ტომს შეადგენდა, რომელიც 10-ეულობით მოწმის დაკითხვის მასალას შეიცავდა, თავად ლაშა თორდიას კი გამოძიებისთვის მიწოდებულ ჩვენებაში ინციდენტსა და საქმიანობის კავშირზე არ უსაუბრია. რაც შეეხება ჯგუფურად ცემის მუხლს, გაგი მოსიაშვილი მიუთითებს, რომ ინციდენტის მომენტისთვის კანონმდებლობაში მსგავსი ჩანაწერი არ არსებობდა.