Ուսադիրների պատիվը, երկրի կեղտն ու սրիկաների խրախճանքը
Մի քանի օր առաջ գիշերը Երեւանի կենտրոնում ահավոր ավտովթար տեղի ունեցավ, որի հետեւանքով զոհվեց Ճանապարհային ոստիկանության երկու սպա: Նրանց ավտոմեքենային բախվել էր մի թանկարժեք մեքենա, որը վարում էր տհաճ մականուն ունեցող անձի որդին, որը ձերբակալված է:
Կարելի է երկար քննարկել, թե ո՞վ էր պատահարի մեղավորը, բայց փաստն այն է, որ ամեն օր մեր երկրի փողոցներ ու մայրուղիներ դուրս են գալիս տասնյակ պոտենցիալ մարդասպան-մեքենաներ, որոնց ղեկին նստած են տարբեր տարիքի, վզի հաստություն եւ մականուն ունեցող սրիկաներ, որոնք համոզված են, թե ամենակարող ու անպատիժ են: Ճանապարհային ոստիկանները, «հասարակ» մեքենաներ վարողները ու հետիոտները նրանց համար ընդամենը անցանկալի խոչընդոտներ են, որոնց պատճառով պետք է, երբեմն, ոտքը սեղմել արգելակման ոտնակին:
Այն մասին, որ իշխանությունները շարունակ խոսում են ոստիկանությունում բարեփոխումներ անելու վերաբերյալ, իսկ իրականում շատ բան չի փոխվում, ես գրել էի դեռեւս 7 (!!!) տարի առաջ՝ «Ինչո՞ւ ազդակները տեղ չեն հասնում» սյունակում:
Ճշմարտության դեմ չմեղանչելու համար ասեմ, որ 7 տարիների ընթացքում որոշ բաներ փոխվել են: Եթե դուք նորմալ վարորդ եք, ապա ՃՈ տեսուչները գրեթե երբեք ձեզ «հենց այնպես» չեն կանգնեցնի: Բայց «արտոնյալների» համար բան չի փոխվել: Նրանք կրկին երթեւեկում են ինչպես ցանկանում են, ոստիկանների հետ, լավագույն դեպքում, խոսում են հեգնանքով:
Երեկ մտածում էի այս սյունակը գրելու/չգրելու մասին. այս թեմայով շատ եմ գրել, բան չի փոխվում, երեւի չարժե կրկնվել եւ այլն: Բայց այսօր առավոտյան միջադեպի համացանցային հերթական քննարկման մեկնաբանություններից մեկում կարդացի.
«Հարգելիս, կարծում եմ, այդքան միամիտ չես ու գիտես, թե իրականում որտեղ են սահմանափակվում շարքային ոստիկանների լիազորությունները»:
Քանի դեռ այսպես ենք մտածում, բան չի փոխվելու: «Շարքային» ոստիկանի լիազորությունները սահմանափակվում են այն պահին, երբ նա ստորադասում է իր մարդկային արժանապատվությունը: Վստահ եմ, որ մեր ոստիկանների մեծ մասը լավ մարդիկ են, սիրված են իրենց ընտանիքների, ընկերների, շրջապատի կողմից: Ի՞նչ է պատահում այդ մարդկանց հետ, երբ իրենք կանգնեցնում են տարբեր մեծ ու փոքր սրիկաներին, որոնք իրականում այս երկրի կեղտն են:
Ներքին ոստիկանական «հեղափոխության» կոչ չեմ անում, բայց վստահ եմ, որ եթե գտնվի մեկ կամ երկու ոստիկան, որոնք անկախ ամեն ինչից կպատժեն կարգազանց սրիկային՝ անգամ աշխատանքը կորցնելու գնով, վաղը այդ մեկ-երկուսը կդառնան տասն ու քսանը: Այդ դեպքում սրիկաների թիվը կսկսի պակասել, իսկ «վերեւները» ստիպված կլինեն հաշտվել այդ նոր իրականության հետ:
Պարոնայք սպանե՛ր, ժամանակն է հիշել, որ «սպայի պատիվը» սոսկ խոսքեր չեն: Ժամանակն է հասկանալ, որ եթե այսօր «լավություն եք անում» եւ ներում եք մականունավորին, վաղը նա կարող է խլել ձեր գործընկերոջ կամ մեր բարեկամի կյանքը: Միթե՞ այս վերջին ողբերգությունից հետո շարունակելու եք ձեւացնել, թե ոչինչ չի եղել:
Պարոնայք սպանե՛ր, հավատացեք, որ մենք իսկապես անկեղծ ուրախանում ենք, երբ տեսնում ենք, որ օգնում եք դժվար կացության մեջ հայտնված վարորդին կամ ուղեկցում եք մարդկանց, որոնց պետք է շտապ որեւէ տեղ հասնել: Բայց մենք ցանկանում ենք, որ դրանք եզակի դեպքեր չլինեն, այլ օրինաչափություն դառնան: Ցավոք, այսօր ավելի շատ են դեպքերը, երբ մենք ձեր փոխարեն ամաչում ենք, երբ ակնհայտ խախտում եք տեսնում, որի հեղինակն իրեն անձեռնմխելի հռչակածներից մեկն է, բայց չնկատելու տեղ եք տալիս ու քշում-գնում եք:
Ամեն փոփոխություն սկսվում է մարդուց: Մեկ մարդուց, երեք մարդուց, տասը մարդուց: Որեւէ իշխանություն, որեւէ «օլիգարխ» կամ «հեղինակություն» չի կարողանա կանգնեցնել ձեզ, եթե դուք ապրեք ու գործեք այնպես, որ չամաչեք նայել ձեր զավակների աչքերին:
Արա Թադեւոսյանը Մեդիամաքսի տնօրենն է: