Գեորգի Ֆայվուշ. Տեղեկությունը, թե տարածքում աճում է Կարմիր գրքում գրանցված մեխակ, չի համապատասպանում իրականությանը
Արմինֆո. Տեղեկությունը, որ <Ամուլսար> հանքավայրի տարածքում գտնվել <Ոզնաթուփ մեխակ>, համապատասխանում է իրականությանը, սակայն այդ մեխակները գրանցված չեն Կարմիր գրքում: Այդ մասին ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում հայտարարել է կենսաբանական գիտութունների դոկտոր, <Հայաստանի կարմիր գրքի> համահեղինակ Գեորգի Ֆայվուշը:
Նա նշել է, որ Ամուլսարից բացի, <Ոզնաթուփ մեխակ> հանդիպում է նաև Տավուշում, Սյունիքում և Հայաստանի այլ մարզերում: <Ուզում եմ նշել, որ տվյալ դեպքում խոսքը երկնագույն մեխակի մասին է, որն, իրոք, գրանցված է Կարմիր գրքում: <Ամուլսարի> հանքավայրի տարածքում այդ բույսի առկայությունը պարզելու նպատակով Բնապահպանության նախարարությունն մասնագիտական աշխատանքային խումբ է ստեղծել: Աշխատանքային խմբի անդամները ուսումնասիրություն են անցկացրել և պարզել, որ նման բույս հանքավայրի տարածքում չկա: Այսպիսով՝ տեղեկությունները, թե հանքավայրի տարածքում աճում է Կարմիր գրքում գրանցված մեխակի այդ տեսակը, և որ վերջինիս ինչ-որ բան է սպառնում, չի համապատասխանում իրականությանը>,- հայտարարել է Ֆայվուշը:
Ինչ վերաբերում է <Ապոլո> թիթեռին, գիտնականի խոսքով, հանքավայրի տարածքը վերջինիս բնակավայր չի հանդիսանում: Դրան չի նպաստում խոնավությունը և ձվադրման համար վայրի բացակայությունը>,- ընդգծել է Ֆայվուշը:
Հիշեցնենք, որ Ամուլսարի հանքավայրի տարածքում ուսումնասիրություններով զբաղվող աշխատանքային խումբը բացասական եզրակացություն է տվել Ամուլսարի տարածքում Կարմիր գրքում գրանցված <Ապոլո> տեսակի թիթեռ <Ոզնաթուփ մեխակ> բույսի առկայության մասին: Աշխատանքների արդյունքում պարզվել է, որ Կարմիր գրքում գրանցված <Ոզնաթուփ մեխակ>-ը այդ տարածքում բացակայում է ավելի քան 70 տարի, իսկ <Ապոլո> թիթեռի համար այդ տարածքը բնակավայր չի կարող լինել:
Ավելի վաղ «Լիդիան Արմենիաե ՓԲԸ-ին հանձնարարվել էր ձեռնպահ մնալ Ամուլսարի հանքավայրում ընդերքօգտագործման հետ կապված որևէ գործողություն կատարելուց մինչև ՀՀ բնապահպանության և ընդերքի տեսչական մարմնի առաջարկության հիման վրա լիազոր մարմնի կողմից նոր փորձաքննության իրականացումն ու դրա արդյունքներով փորձաքննական եզրակացության ընդունումը: Որպես նոր ի հայտ եկած էկոլոգիական գործոն՝ նշվել է այն հանգամանքը, որ Ամուլսարի տարածքում հայտնաբերել են Կարմիր գրքում գրանցված «Ապոլոե տեսակի թիթեռ և «Ոզնաթուփ մեխակե տեսակի բույս:
Այդ առնչությամբ բնապահպանության նախարար Էրիկ Գրիգորյանն ընդգծել է, որ տեսչական մարմինը գործել է իր լիազորությունների շրջանակներում: Նա հիշեցրել է, որ <Լիդիան Արմենիա> ընկերությունը բազմիցս իր ուսումնասիրություններն է անցկացրել՝շրջակա միջավայրի վրա ներգործության գնահատման նպատակով: Ընկերությունում աշխատում է 5-6 հոգուց բաղկացած աշխատանքային խումբ, որի պրոֆեսիոնալիզմի հարցում կասկած չի կարող լինել: Էրիկ Գրիգորյանը հայտնել է, որ ներկայումս մշակվել և կառավարությանն է ներկայացվել շրջակա միջավայրի վրա ազդեցությնա գնահատման մասին օրինագիծ, որի համաձայն՝ լեռնահանքային ընկերությունները պետության պատվերով պարտավորվում են իրենց հաշվին միջազգային փորձագետներ հրավիրել՝ շրջակա միջավայրի վրա այս կամ այն ծրագրի ներգործության գնահատման նպատակով: Նա նշել է, որ ՀՀ կառավարության հրավերով սեպտեմբերի 17-ին Հայաստան կժամանի միջազգային փորձագետների ևս մեկ խումբ, որը կգնահատի մի շարք ծրագրերի ազդեցությունը ջրային ռեսուրսների վրա:
Հիշեցնենք, որ Lydian Armenia-ն բրիտանական Lydian International-ի դուստր ընկերությունն է, որի բաժնետերերն են նաև ԱՄՆ, Մեծ Բրիտանիայի, մի շարք եվրոպական երկրների միջազգային ինստիտուցիենալ ներրդողներ, այդ թվում` IFC և EBRD: Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի շահագործման նախագիծն այսօր Հայաստանում արդյունաբերական ամենախոշոր նախագիծն է, որի ընդհանուր արժեքը կազմում է 370 մլն դոլար: 2016 թվականի օգոստոսին տեղի ունեցավ նախագծի մեկնարկի պաշտոնական արարողությունը, որը նախատեսում է շինարարության և հանքավայրի իրացման սկիզբը: Ամուլսարի հանքավայրի շահագործման ժամկետը կկազմի 10 տարի և 4 ամիս, նախատեսվում է տարեկան արդյունահանել 200 հազար ունցիա ոսկի (մոտ 10 մլն. տոննա հանքանյութ): Ընկերության բաժնետոմսերը ցուցակված են Տորոնտոյի ֆոնդային բորսայում: Ամուլսարի հանքավայրն իր պաշարնորով երկրորդն է Հայաստանում: