Гөлназ Асаева: «Җаным тырналганда сиздермәдем» – Вильдан: «Арыдым, икеләндем, эзләдем»

Гөлназ Асаева белән Вильдан Шәсметдинов Казан тамашачысына үз концертларын тәкъдим иттеләр. Концерттан – «Интертат» репортажы.

«Хәзер җырлый белмәгән белемсез яшьләр дә сәхнәдә үз урынын булдыра», – диючеләр бар. Андыйлар да күренгәли, тик яшь җырчылар арасында сәхнәдә үз урынын үзенчәлекле тавыш һәм сәләт ярдәмендә булдыручылар да бар. Гөлназ Асаева – шуларның берсе. 

Бары тик Гөлназның кайбер җырлары аның сәләтен, төрле мелизмнарын күрсәтеп бетерми. Ул җырлар заман стиленә туры китерелеп иҗат ителгән. Гөлназның бу – өченче концерты. Вильдан белән исә беренче генә уртак концертлары әле. 

Гөлназ концертны үзе генә куймады. Афишаларда да аның ире – Вильдан Шәмсетдинов (Вилли) бар иде. Тик, күңелдә концерт барыбер Гөлназныкы кебек калган. Чөнки Вильдан, сәхнәдә үзе торса да, Гөлназ турында сөйләде. Уразова белән Хәкимов концерты кебек. Вильданның да тавышы бар, тик Гөлназ барыбер аннан өстенрәк кебек. Бәлки, киләчәктә алар икесе дә бер дәрәҗәдә популяр булыр, төгәл бернәрсә дә әйтеп булмый.

Вильдан артист буларак инде формалашкан. Сөйли, бии һәм, әлбәттә, җырлый да белә. Бию хәрәкәтләре башкаларныкына охшамаган, ничектер үзенчә. 

Гөлназ белән Вильданның җырлау стильләре бик үзгә. Гөлназ бу хакта бер аралашуыбызда да әйткән иде. Вильдан (Вилли дип әйтәсем килми шуны) күбрәк дискотека форматында җырлый, ә Гөлназ исә уртача ритмдагы җырлар башкара. Контраст бар, бу ике стиль бер-берсенә комачауламый. Тик минем Вильданның да берәр озын көйле җыр башкарганын ишетәсем килгән иде. 

Күптән түгел татар эстрадасы белән кызыксынучылар «Гөлназ белән Вильдан аерылганмы, юкмы» дип уйланды. Бу хакта җырчылар сәхнәдән бер сүз дә әйтмәде. Бергә алар, сәхнә артында да күрдем, сөендем. Кызлары Динә дә яннарында, Вильдан кызын чуп-чуп үбә. Идилия! Башка мондый яңалыклар белән халыкны куркытмасын яшь парлар. 

Гөлназ «Мәтрүшкәләр» һәм «Кошлар кебек» татар халык җырларын баянга кушылып җырлады. Баянда Рәзил Камалов уйнады. Бик урынлы һәм кирәкле номер булды бу. «Яшьләрнең халык җырларын җырламый» диючеләрнең авызын ябарлык. Мин Гөлназдан шушы җырларны студиядә яздыруын сорар идем. Әйе, тиз ритмлы җырлары да яхшы аның, тик миңа менә шушы җырлары якынрак булыр иде. Бу чыгышны тамашачы да башка төрле итеп кабул итте – җырчы үзе дә сизгәндер. Белмим, татар халык җырларын программага кертү идеясе беренче кемдә барлыкка килгәндер? Бәлки, Гөлназга кемдер бу идеяне тәкъдим иткәндер. Әнисе – җырчы Лилия Биктимерова, әтисе –  җырчы Рөстәм Асаева, икенче әтисе җырчы Фәдис Ганиев – бик сәләтле гаиләдә үскән бала бит Гөлназ. 

Баянда Рәзил Камалов

Концертта алып баручылар булмады. Алдан ук яздырылган текстлар гына пролог форматында яңгырады. 

Вильдан чыгар алдыннан яңгыраган сүзләр башкорт телендә булды. «Меңнәр арасында бары тик сине табарыма ышана идем. Өметемне армас-талмас Тулпар итеп юлга чыктым. Арыдым, икеләндем, тагын эзләдем. Ә син я якын, я ерак хыял булып, я каршымда балкыдың, я күз алдымнан югалдың», – диелде. Вильдан татарча яхшы сөйләшә, тик прологны үз телендә яздыруы мактауга лаек. 

Гөлназның да бер прологы исемдә калган. Гөлназ 1998 елгы. Шушы яшь кызны инде күпме «чәйнәделәр», аңа нинди генә сүзләр ишеттермәделәр. Шуларга җавап итеп, Гөлназ түбәндәге прологны яздырган. «Җанымның эчтән тырналып сызланган вакытларында да сиздермәдем, чөнки мин – көчле. Мәрмәр сыман көчле. Минем үз юлым, үз карашым, үз җырым. Шулар белән бергә үз юлымнан алга атлыйм», – диде ул. Мәрмәр кебек көчле булырга кирәк чакларың күп булмасын, Гөлназ. 

Бер сүзе истә калды җырчының. «Гаепкә бөкмәгез», – диде ул. Аннан соң: «Шул сүзне әйткәч, гел көләләр. Әйбәт сүзме ул?» – дип сорады. Әйбәтме ул?!

Импровизация сәләте икесендә дә бар. Югалып калмыйлар. Бераз программа буталу сәбәпле, музыка куючы урынына Гөлназ көйне үзе кушты. Музыка куючы Айтуган исемле егет, үз чыгышына әзерләнер өчен, сәхнә артына кереп киткән булган, ә Гөлназ, сценарийны хәтерләмичә, башка блоктагы җырын башкарды. Тиз генә ноутбуктан җырны табып, аны кушты. Айтуганны көтеп, югалып калмады. 

Иң ошамаганы – аккордеонда уйнаучы егетнең мимикасы иде. Ул үзенең концерт сәхнәсендә булуын аңламый иде дә бугай. «Утырттылар, шуңа утырам» дигән кеби, концерт дәвамында бер елмаймады. 

Әти-әниләр

Гөлназның әнисе Лилия Биктимерова бу концертта чыгыш ясамады. Дуэт буларак яздырылган «Болан баласы» җырын Гөлназ үзе генә башкарды. Бик уңышлы номер булмады ул. Гөлназ бер тональностьтан икенчесенә күчеп «сикергәләде». Дуэт форматындагы җыр, барыбер, дуэт булып калса, яхшырактыр. Мин дә һәм башкалар да Лилия апаның сәхнәгә чыгуын көттек. Ә ул сәхнә артында бәләкәч Динәне караган. Динә үзе дә әти-әнисе дуэт башкарганда сәхнәгә чыкты. Шушы чыгышның бер бизәге булды ул. Фотосын куям, күз тидермәгез! 

Гөлназ хитларының берсе булган «Китә кызлар» җырын башкаргач, Рөстәм Асаев белән Фәдис Ганиев икәүләп сәхнәгә чыктылар. Кодалар кебек, кызларына матур сүзләр сөйләде алар. Аннан соң, аймаклашып, сәхнәдән төшеп киттеләр. Безнең халыкта, «аерылгач, талашып-сугышып бетәргә кирәк» дигән бер ышану бар. Бу гаиләдә мондый хәл юк. Бер-берсе белән нинди мөнәсәбәттә булуларын сәхнә артында да күрдем. Туганнар җыелган кебек, билләһи.

Вильданның әти-әнисе дә бар иде концертта. Алар сәхнәгә чыкмады. 

Шушы гаиләдә үскән кыз кичә Казанның иң зур концерт залларының берсендә тамашачысы алдында чыгыш ясады. Мин әти-әниләр урынына үземне куйдым да, аларның башта никадәр борчылуларын, ә соңыннан зур горурлык хисе кичергәннәрен аңладым. Менә сабыегыз беренче адымнарын ясаганда, сез дә башта борчыласыз бит. Их, бәрелә күрмәсен, егылмасын, ялгыш имгәнмәсен, дисез. Ә тәпи киткәч, сөенеп туймыйча, горурланасыз. Мин (хәзер менә шушы сүзләрне язганда, хәтта күзләремнән яшьләр дә килә) Гөлназның әти-әнисенә рәхмәтле. Ул бит рус эстадасына китмәгән. Сәләте бар, тавышы да, чибәрлеге дә бар. Рәхәтләнеп, рус сәхнәсендә балкый алырлык «йолдыз» ул. Ә ул безнеке, әнә «Мәтрүшкәләр»не, «Мәк чәчәге»н җырлый.

Әле 10 килограммга ябыккан икән. Миңа сер итеп әйтте. «Ничек ябыктың?» – дигәч, «Ашамадым», – ди. Ашамас өчен максатчанлык, теләкнең нык булуы кирәк. Ә Гөлназда максатчанлык артыгы белән ул. Әйтсә – әйтә.

Киләсе очрашуларга кадәр

Без Гөлназ белән күптән таныш. Берзаман ул русча җырлый башлагач, ниндидер бер лейбл белән эшлим, дигәч, югалыр, дигән идем. Ә ул калды. 25е дә тулмаган Гөлназның УНИКСта концерт куюы өчен сөенәм. Киләчәктә Вильданга да «икенче пландагы» җырчыны кабул иткән кебек карамам. Әмма кичәге концертта шулайрак булды минем өчен. Истә калган җырларыннан «Ай, былбылым» гына булды. Калганнарының ни сүзен, ни көен хәтерләмим, бигайбә.

Әле концертлар тагын булсын. Зал тагы да тулылансын. Килегез инде, сез, яме? Бөтен кеше теге 3-4 җырчыга йөри дип, сез дә аларга гына йөрмәгез. «Ату» шул 3-4 җырчыга баруны күпләр гадәткә кертте, Гөлназ белән Вильданның концертына йөрүне дә планнарыгыз исемлегенә кертеп куегыз.