Nesli tehlike altındaki küçük akbabalar 67 bin kilometre göç yolculuğu yaptı
Eskişehir'de 2022 yılında uydu vericisi takılan, dünyada nesli tükenme tehlikesi altında bulunan 2 küçük akbaba, 2 kez yaptıkları göç yolculuklarında 67 bin kilometreden fazla mesafe katetti.
Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, KuzeyDoğa Derneği, Koç Üniversitesi, Iğdır Üniversitesi ve ABD'den Utah Üniversitesinin işbirliğiyle küçük akbaba neslinin korunması ve popülasyonunun uydu vericisiyle takibi için başlatılan çalışma devam ediyor.
Çalışmanın ilk yılında uydu vericisi takılıp "Midas" ve "Doğa" adı verilen küçük akbabalar, 2 sene boyunca izlendi.
Benzer güzergahları takip ederek 2022'nin sonbaharında Adana üzerinden Afrika kıtasına giren yırtıcı kuşlar, kış mevsimini Güney Sudan'da geçirdi.
Havaların ısınmasıyla önce Çad'a geçen kuşlar, nisan ayında Mısır ve Ürdün üzerinden Türkiye'ye girip Eskişehir'e ulaştı.
Küçük akbabalar, aynı yolu geçen yılın sonbaharından itibaren bu sene nisana kadar takip ederek turlarını tamamladı.
Saatte 129 kilometre hıza ulaştı
Afrika'ya her gidiş gelişlerinde 10 ülkeden geçen kuşlardan "Midas"ın en hızlı uçuşu saatte 129 kilometre olarak ölçüldü. "Midas", en uzun süreli duraksız uçuşunu ise 143 kilometreyle Türkiye ile Suriye arasında gerçekleştirdi.
En hızlı uçuşunu saatte 121 kilometreye ulaşarak yapan "Doğa", deniz seviyesinden 7 bin 842 kilometreye kadar yükseldi.
Verici takıldıktan sonra her biri 2 yılda 67 bin kilometreden fazla kanat çırpan küçük akbabaların yolculuğu anbean izleniyor.
Derneğin Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, dünyada nesli tükenme tehlikesi altında olan küçük akbabanın önemli bir tür olduğunu söyledi.
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Hayvanat Bahçesi ile 2022 yılında protokol imzalayarak yerinde doğa koruma projelerine destek vermeye başladıklarını belirten Çoban, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Protokolle Sarıkamış'ta vaşaklara uydu vericisi takarken, Eskişehir'de de küçük akbabaları araştırmaya başladık. 2022'de 2 küçük akbabaya uydu vericisi takıp onları takip etmeye başladık. Amacımız Eskişehir'deki küçük akbaba yuvaları ve beslenme alanlarının izlenmesiydi. Bu yıl 5 küçük akbabaya daha uydu vericisi taktık. Şu anda elimizde 7 uydu vericili küçük akbaba var. Onların beslenme ve üreme alanlarıyla, yuvalarının tipi ve seçimi gibi birçok kriteri kontrol ediyoruz. Küçük akbabanın Türkiye'deki son durumunu anlayacağız. Popülasyonla ilgili bir azalma söz konusuysa DKMP Genel Müdürlüğü ile görüşüp bu durumu tersine çevirmek için çalışma yapacağız. Bir nesli kurtarmak için tüm kurumlar elini taşın altına soktu."
"Daha çok alanda hayvan takip etmeye başlayacağız"
Çoban, verici taktıkları "Doğa"nın gezgin özellikte olduğunu, 2 yıldır kendine yeni bir eş ve yuva aradığını ancak bunu başaramadığını dile getirdi.
Yuva yapan "Midas"ın ise her yıl aynı yeri kullanıp kullanmadığını anlamaya çalıştıklarını söyleyen Çoban, şu bilgileri verdi:
"Eskişehir Hayvanat Bahçesi ekipleri yuvaları takip ediyor. Kentteki küçük akbabanın üreme başarısını ortaya çıkarmaya çalışıyoruz. Verici taktığımız Midas ile Doğa, aynı rotaları takip ediyor. Sonbaharda havalar soğumaya başladığından Adana üzerinden Afrika kıtasına giriş yapıyorlar, Güney Sudan'da kışlıyorlar. Havalar ısınmaya başladığında Çad'a geçip orada göçe hazırlandıktan sonra yaklaşık bir haftada Türkiye'ye giriş yapıyorlar."
Çoban, bu 2 akbabanın her yıl 33 bin ila 35 bin kilometre katettiğini sözlerine ekledi.
Avrupa Hayvanat Bahçeleri ve Akvaryumlar Birliği üyesi Eskişehir Hayvanat Bahçesinin Müdürü Nurben Koptekin de 2022'den bu yana yerinde doğa koruma çalışmaları yaptıklarını ifade etti.
Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Ünlüce'nin de genel sekreterlik döneminden itibaren projeye destek verdiğini belirten Koptekin, "Ekibimiz de tecrübe kazandı. Daha çok alanda hayvan takip etmeye başlayacağız. Anbean takip yapabiliyoruz. Genç bireylerin gezinme ve beslenme alanlarını, yuva yapanların ise yuvalarını gözlemliyoruz. Yerelde yaptığımız tür koruma faaliyetini, bahçemizi ziyaret edenlere ve sosyal medya üzerinden aktararak farkındalık oluşturmayı hedefliyoruz." diye konuştu.