CUM’A  SOHBETİ  ( 5 /44 )

(  Abdullah ) İbn-i  Ömer  radiya’llâhu  anhüma’dan  ( Sened-i  Sahih-i  muttasil   ile)  rivayet  olunduğuna  göre, (  bir  def’â)  Nebiyy-i  Ekrem  salla’llâhu  aleyhi  ve  sellem:  “  İlâhî Şamımızda, Yemenimizde  bize  bereket  ihsan  et”  diye  du’â  buyurdu.  Ba’zı  kimseler: “ Necidimizde  de”  diye  niyazda  bulundular.  (  Resûlu’llâh  salla’llâhu  aleyhi  ve  sellem  tekrar” “ Şamımızda, Yemenimizde  bize  bereket  ihsan  et,”  buyurdu.  Onlar (  yine:) “ Necidimizde  de”  deyince,  “  Zelzeleler,  fitneler  işte  oıradadır.  Şeytanın  karni ( yânî  hizbi  ve  ümmeti  de  orada  çıkacaktır,”  buyurdu.

“ Nazartü   Yemeneten  ve   Şameten,”  ta’biri  “ sağıma  soluma  baktım,”  ma’nasına  geldiğine  ve   “Yemen”  arkasını  ka’be’nin  kapısına  veren  bir  kimsenin  sağ  cihetine  düştüğü  gibi, “ Şam  da”  sol  tarafına  düştüğüne  göre,  burada  Hicaz’ın  cenup  ve  şimalindeki  bütün  diyâr-ı  İslâmiye  kasdolabileceği  gibi,  hassaten  “ Yemen”  ve  “ Şam”  namlarıyla  anılan  iki  kıt’a  da  kasd  buyrulmuş  olabilir . Bununla  beraber, Yemen  ile  Şam’ın  faziletlerine  dair,  hadisler  varid  olduğuna  göre,  ikinci  ihtimal  daha  kuvvetlidir.

Hicaz  ile  Yemen’in  sahil  tarafları “ Tihâme”  dir  ki, Mekke-i  Mükerreme’ye  “ Tihâme”  denilmesi  bundandır.  Hicaz’ın  şarkından  i’tibaren,  Irak’a  kadar uzanan  ekserisi  bataklık  olan  yaylaya  da 2Necid”  denilir.

“ karn”  muâsır  olarak  yaşayan  insanların  tabakası  ma’na’sına  geldiği  gibi,  içinde  bir  nebi  zuhur  eden  bir  müddette  yaşamış   olanlara  da ehl-i  ilimden  bir  tabakaya  da  ıtlak  olunabilir.  Nitekim,  “Hayru’l-kurûn  Karnî”  =  kurunun( karinlerin)  en  hayırlısı  benim  karnim,”  hadisinden  murad, Aziz  Peygamber’in  yüzünü  görmüş  ve  ona  inanmış   Ashâb-ı  Kiram  tabakasıdır.Binâenaleyh   “ Karn-i  Şeytan”  Şeytanın  hizbi  ve  ümmeti  demek  olur. Nitekim  Deccâl  o  havâliden, Ka’bül- Ahbar’dan  naklolunduğuna  göre,  Irak  cihetinden  zuhur  edecektir  denilmiştir.

Müslim’in  rivayetine  nazaran  İbn-i  Ömer  radiya’llâhu  anhüma’nın  da  işittiği  ve  şahid  olduğu  bu  haberden  dolayı  Irak  ehline  teveccühü  çok  az  imiş.  Nitekim  onlara  bir  kerre: “ EY  Iraklı’lar! Küçük  günahları  ince  eleyip  sıkı  dokuyorsunuz!  Sonra  büyüklerini  irtikaba  da  amma  pervâsızsınız!”  demiştir. Hazreti  Hüseyin’in  fecî’  şehadetinden  sonra  hacca  gelmiş  ba’zı  Iraklı’lar, “ İhramda  iken  pire  öldürene  fidye  lazım  gelip-  gelmeyeceğini  sual  etmeleri  münasebetiyle  söylenmiştir.

Sevgili  Peygamber’imizin  du’a’sında,  Yemen  ile  Şam’ın  tahsisen  ziknedilmesi  bu  iki  iklimin  mübarek  olduğuna  delalet  eder. Necid’in  daha  doğrusu  ehl-i  Maşrık’ın  du’a’dan  hariç  bırakılmasındaki  hikmet  de  Hadis’in  metninde  beyan  buyrulmuştur. Orası  gadab-ı  İlâhî  âsârından  olan  şiddetli  zelzeleler  yatağı,  fitne  ocağı, şeytanın  hizbinin  yuvası  olduğu  Peygamber’imizin  ma’lumu  olduğu,  alemlere   rahmet  olarak  gönderildiği  halde  orsı  için  du’a  buyurmaya  dilleri  varmamıştır. Çünkü  sebkeden  kader-i  İlâhî’yi  bilip  dururken  onun  hilafına      du’a  etmemek  gibi  âlî    ve  ince  bir  edep  gözetmişlerdir. Necid  tarafında  târih’in  zabt  ve  kayd  ettiği  mühim  zelzelelerden  ma’lumatımız  yok  ise  de,  her  halde  Muhbir-i  Sâdık  salla’llâhu  aleyhi  ve  sellem’in  bu  mu’cizevî   haberi  de  diğer  pekçok  haberlleri  gibi  günün  birinde  tahakkuk  edeceği  şüphesizdir. Nitekim,  Asrımızda,  İran’ın  Güney  Eyalet’lerinde  zaman  zaman, 6,5  ve  daha  yüksek  yıkıcı  zelzeleler  meydana  gelmiştir.  Hicaz’ın  Maşrık  cihetinden( Necid’den)  zuhur  eden  kopan  fitnelere  gelince  pek  çoktur. Asr-ı  Saâdet’de  Mütenebbiler,  Hazreti  Ebû  Bekr  es-Sıddîk  radiya’llâhu  anh  Efendimizin  hilafeti  zamanında  Mürteddin  muharebelerie,  daüha  sonraları  Ashâb-ı  Güzin  arasında  kıtaller  ve  daha  sonraki  yılarda Karâmita  ve  diğerleri  hep  Muhbiri  Sâdık  Hazret’lerinin  haberlerini  te’yid  eden  tarihΠ vak’a’lardandır.

Bu  hadisin  şahidi,  Ebû  Hüreyre  radiya’llâhu  anh’in  Buhârî de  rivayet  edilen, “ İman  Yemen’dendir. Fitne  ise  işte  şuracıktadır. Karn-ı  şeytan  işte  şuradan  çıkar,”  hadisi  sahih  hadislerdendir. İmanın  Yemen’e  mensup  olmasında  iman  ve  İslâmı  mal  ve  canlarıyla  te’yid  eden  Ensâr-ı  Kirâm’ın  neseben  Yemen’li  olmalarına  işaret  vardır.  Yemen’den  gelen  Eş’arî’ler Hey’eti’nin  Medine’ye  ulaşmaları  münasebetiyle  varid  olmuştur.

“Muvatta’”  ile  Sahîhayn’de  rivayet  olunan  Ebû  Hüreyre  radiya’llâhu  anh’den  daha  mufassal  diğer  bir  hadis-i  Şerif ‘de : “ İşte  size  ehl-i  Yemen  geldi. Yemen’li’ler  yüreği  en  yufka,  kalbi  en  yumuşak  kimselerdir. İman  Yemen’den’dir,  hikmet  de  Yemen’den’dir.  Küfrün  başı  Maşrık  tarafındadır.  Öğünme  ile  kendini  beğenme  deve  sahiplerinde,  sükûnet  ile  vakar  ise  davar  sahiplerinhdedir.”( Tecrid-i  Sarih/ Cild/3/ Sahife/3055,306)

Şam’a  hicret  ve  orada  ikametin  faziletleri  hakkında da  Abdu’r-Rahman  İbn-i  Amr  İbn-i  As,  Zeyd  bin  Sabit,  Abdullah  İbn-i  Havale, Ebû’d-Derda’dan  rivayet  edilmiş  bir  takım  hadislere  Sünen-i  Ebû   Davud  ile  Sünen-i  Tirmizî’ de  görülebilir.

Buharî’nin  bu  hadisi  yağmur  duasıyla  alakalı  hadislerin  hemen  akabinde  rivayet  etmesi,  kıtlık,  şiddetli  yağmur  ve  diğer  âfât’ın  geçmiş  ümmetlere  bir  ceza  ve  azab  olarak  vuku’  bulduğu, Ümmeti  Muhammed’in  de  azap  emareleri  görüldüğünde,  tevbe  ve  istiğfar  ile  Hakka  yönelmeleri  gerekmektedir.

Hazreti  Ömer  radiya’llâhu  anh  hilafeti  günlerinde  vuku’a  gelen  bir  zelseleden  pek  ziyade  canı  sıkılıp,” Asr-ı  Saâdet’den  henüz  uzaklaşılmamışken  bu  hadisenin  zuhuru  dini  işlerimizde  münasebetsiz  şeyleri  ihdas  ettiğimizin  delilidir.. Ya  kendinizi  ıslah  edersiniz,  yâhut  ben  içinizden  çıkar  giderim,”  gibi  sözlerle  ümmeti  ikaz  etmişti.