Döviz stokçusuna kredi vermek ülkeye ihanet: Piyasayı bozuyorlar
Bankalardaki döviz stoku bir türlü erimiyor. Turizm ve ihracat gelirleri ile yabancı yatırımcıların getirdiği dövizi toplayan stokçuların bankalardaki döviz hesapları, alınan tedbirlere rağmen kayda değer bir azalma olmadı. Piyasaların dengesini bozan 400-500 sermayedar, bankalardaki mevduatın %70’ine karşılık gelen 180 milyar dolarlık dövize hükmetmeyi sürdürüyor.
Ellerinin altındaki dövizi bozmak yerine yeni kredi peşinde koşan bu stokçular; yatırım, üretim ve istihdama gitmesi gereken parayı da kapmaktan geri durmuyor. Bunun önüne geçmenin yolu bankaların, stokta dövizi olana TL cinsi kredi vermemesinden gerekiyor. Yatırım için paraya bu kadar ihtiyaç duyulan bir dönemde bankada dövizi olana kredi vermek, Türkiye’nin büyümesinin ve milletin refahının karşısında durmak anlamına gelir. Dahası bankada dövizi olana kredi vermek “ülkeye ihanet” olarak değerlendiriliyor.
BANKALARDAKİ DÖVİZ STOĞU AZALMADI ARTTI
- BDDK, 24 Haziran’da döviz varlıkları 15 milyon TL’nin üstünde ya da cirolarının %10’undan büyük olan şirketlere TL kredi verilmemesi kararı almıştı. Bu düzenlemenin en önemli amaçlarından biri, yüksek sermaye gruplarının bankalardan TL cinsi kredi almalarını engellemek ve ellerindeki dövizi bozdurmaya zorlamaktı. Ancak aradan geçen altı haftalık sürede bankalardaki döviz miktarı azalmak yerine arttı.
BANKALAR BDDK KARARINA UYMUYOR MU?
Merkez Bankası verilerine göre; düzenlemenin yayımlandığı 24 Haziran’da bankalarda 243,4 milyar dolarlık döviz stoku varken, 12 Ağustos itibariyle bu rakam 250,2 milyar dolara çıktı. Rakamlar, BDDK düzenlemesinin yürürlüğe girdiği tarihten bu yana bankalardaki döviz stokunun 7,2 milyar dolar arttığını gösteriyor. Bu tablonun iki nedeni olabilir. Ya bankalar BDDK’nın koyduğu mali kuralı uygulamıyor ya da BDDK’nın koyduğu kural yetersiz kalıyor. BDDK, aldığı kararının arkasında durmaması halinde bankalardaki döviz stoklarının daha da artacağı görülüyor.
DÖVİZ STOKÇULARI TL’NİN ALTINI OYUYOR
- Türkiye Ekonomi Modeli ile yürütülen liralaşma politikalarına bireysel yatırımcılar destek verirken, döviz stoku olan 400-500 şirketin karşı duruşu dikkat çekiyor. 5 Ağustos ile biten haftada şirketler 4,1 milyar dolar, bankalar ise 2,1 milyar dolarlık döviz alımı yaptı. Şirketlerin ve bankaların döviz stoklamayı sürdürdüğü bir ortamda, TL cinsi mevduatların büyüklüğü “Kur Korumalı Mevduat”ın da etkisiyle 500 milyar lira arttı. 24 Haziran ile biten haftada bankalardaki TL cinsi mevduat 2 trilyon 936 milyar liraydı. Tasarruflarını TL’de tutmayı tercih eden bireysel yatırımcılar sayesinde bankalardaki TL mevduatı 12 Ağustos itibariyle 3,4 trilyon liraya yükseldi.