د طالبانو د بندیزونو زیاتوالی؛ نیومن: ډېری افغان نجونې او ښځې د ځان وژنې هڅه کوي
پژواک خبري اژانس ته د بدخشان امنیتي چارواکو تایید کړې چې د کورني تاوتریخوالي له امله د دغه ولایت په مرکز فیض اباد کې یوې مېرمنې د موږکانو د وژنې دوا خوړلې او خپل ژوند یې ختم کړی دی.
ازادي راډیو له هڅو سره سره ونهشول کولای چې د يادې مېرمنې د کورنۍ غړي پیدا او د موضوع د څرنګوالي په اړه ورسره خبرې وکړي.
د اروپا د پارلمان غړی هانا نیومن چې کابل ته یې سفر کړی پر خپل انسټګرام د یو هېواد لپاره دا وضعیت د اندېښنې او تاسف وړ بللی دی.
خو د طالبانو د حکومت ویاند ذبیحالله مجاهد دغه ادعا ردوي.
نوموړي ازادي راډيو ته وویل: "دا خبره ناسمه ده چې په افغانستان کې دې د ځان وژنې پېښې زیاتې شوي وي، ښايي وخت ناوخت یوه نیمه پېښه رامنځته شي خو په ټوله کې پېښې کمې شوي دي."
که څه هم په روان کال کې په افغانستان کې د ځانوژنو د پېښو دقیق شمېر نهدی معلوم خو تېر لمریز کال د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت ویلي وو چې په دې هېواد کې د ځان وژنې ۳۶۰ پېښې ثبت شوي دي.
په افغانستان کې د ښځو د ځان وژنې د پېښو تر څنګ د هلکانو ترمنځ هم د ځان وژنې د پېښو د زیاتېدو په اړه وخت ناوخت راپورونه ورکول کیږي چې ارواپوهان یې لامل فقر، بېوزلي او نامعلوم راتلونکی بولي.
د ښځو د حقونو یو شمېر فعالانې وايي، په افغانستان کې د ښځو په وړاندې د محدودیتونو د زیاتېدو له امله د ښځو او نجونو ترمنځ ناهیلي زیاته شوې او د دوی پر روحیو یې منفي اغېز کړی دی.
د ښځو د حقونو فعاله کریمه وايي: "په افغانستان کې پر ښځو د زدهکړو او کار د محدودیت له امله د ښځو ترمنځ د ځان وژنې پېښې زیاتي شوي دي. همدا نږدې ورځو کې په قلعه کاشف کې دوه نجونې چې د ښوونځي زدهکوونکې وې ځان وژنه کړې. له دې وړاندې په بدخشان کې یوه پېښه شوې وه. نو په ټوله کې د فقر له زیاتېدو سره دا پېښې زیاتې شوي دي."
سونیکا ارین چې د ښځو د حقونو بله فعاله ده وايي، طالبانو افغان مېرمنې له خپلو بنسټیزو حقونو بې برخې کړي او هېڅ ادارې ته حق نه ورکوي چې د ښځو له حقونو دفاع او د دوی ستونزو ته رسېدنه وکړي.
اغلې ارین ازادي راډيو ته وویل، پر ښځو د کار د محدودیت له امله ډېری کورنۍ اړې شوي چې خپلې کوچنۍ لوڼې د پیسو په بدل کې واده کړي.
اغلې ارين وايي: "د کار او زدهکړو محدودیت لامل شوی چې د افغان ښځو په وړاندې ستونزې زیاتې شي، ان تر دې چې ښځې د خپل بدن د غړو پلورولو ته اړې شوې دي. دوی د خپلو خېټو او اولادونو د مړولو لپاره اړې شوي چې خپل کوچني ماشومان وپلوري، دوی په کمعمر کې جبري ودونو ته اړې شوي چې ډېرې بېلګې یې موجودې دي."
له دې وړاندې د ملګرو ملتونو د ښځو د برخې مسوولې سیما باهوس له سيایناین سره په یوه مرکه کې په افغانستان کې د ښځو ترمنځ د ځان وژنې د پېښو د زیاتېدو خبر ورکړی و.
د طالبانو حکومت په افغانستان کې پر ښځو د کار او زدهکړو تر څنګ ګڼ نور محدودیتونه هم لګولي چې له امله یې د ښځو ترمنځ د فقر کچه لوړه شوې ده.
دا په داسې حال کې ده چې تېره ورځ د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویلي، امریکا او یو شمېر نور هېوادونه په افغانستان کې د بشري حقونو، د ښځو او د نجونو د حقونو د خرابېدو په اړه اندېښنه لري.
د امریکا د بهرنیو چارو د ویاند مرستیال ودانت پاټل په یوه مطبوعاتي ناستې کې وویل، نجونې له زدهکړو او اقتصاد څخه محرمول به د افغانستان راتلونکې لا ډېر له ستونزو سره مخ کړي.