"Qaharman" қозғалысы полицияның 21 қыркүйектегі әрекетін сынады
3 қазанда Нұр-Сұлтанда "Qaharman" адам құқығын қорғау жөніндегі қозғалысының белсенділері баспасөз мәслихатын өткізіп, 21 қыркүйектегі "рұқсат етілмеген митингіге қатысқандарды" жазалау шарасының заңдылығын талқылып, сол күнгі полицияның әрекетін сынады. Жиында қозғалыс мүшелері Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың "бейбіт митингі өткізуге рұқсат беру жайлы уәдесі орындалмады" деді.
“Qaharman” қозғалысын мүшесі Әлия Ізбасарованың сөзінше, олар баспасөз мәслихатына құқық қорғау өкілдерімен қатар әкімдік қызметкерлерінде де шақырған.
- Мақсатымыз билік өкілдеріне платформа ұсынып, бейбіт шеруге қатысты пікірлерін тыңдау еді. Біздің қоғамды алда не күтіп тұр? Әлде осылайша жалғаса бере ме деп сұрағымыз келген, өкінішке орай ешкім келмеді, - дейді Әлия Ізбасарова.
Баспасөз мәслихатына 21 қыркүйектегі митинг алдында және сол күні ұсталғандар да қатысты. Жиында сөз алған заңгер Василий Садықов “құқық қорғау органы қызметкерлерінің 21 қыркүйектегі әрекетін заңсыз” деп санайды. Оның айтуынша, діни, әлеуметтік, ұлттық алауыздық тудыратын митингілер, пикеттер мен жиындарға ғана заңмен тыйым салынады.
Қазақстан ішкі істер министрлігінің дерегінше, 21 қыркүйек күні елде жүзге жуық адам ұсталған. Экстремистік деп танылып, елде қызметіне тыйым салынған “Қазақстанның демократиялық таңдауы” қозғалысының жетекшісі Мұхтар Әблязов жұртты 21 қыркүйекке митингіге шақырған. Ұсталғандардың біразы полиция әкетіп бара жатқанда билікке қарсы, “Қытайдың Қазақстандағы жобаларына” қарсы наразылықтарын айтып қалды. Осы күні ұсталған ондаған белсенді әкімшілік жауапқа тартылды.
Қазақстан заңына сәйкес азаматтар қандай да бір наразылық шарасына шығу үшін жергілікті биліктен арнайы рұқсат алуы тиіс. Билік рұқсат бермеген митингілердің бәрі "заңсыз" деп танылып, оның қатысушылары әкімшілік жауапқа тартылады. Ал Қазақстанның "Азаматтық және саяси құқықтары туралы" халықаралық пактіге қол қойғанын алға тартқан құқық қорғаушылар "бейбіт жиын өткізу үшін ескерту ғана жеткілікті, полиция тұрғындарды жазаламауы тиіс" деп санайды.
Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев наурыз айында президент қызметіне кіріскеннен кейін митинг өткізу туралы заңнаманы қайта қарау керек деп бірнеше рет мәлімдеген. Алайда осы уақытқа дейін қазіргі заңнама ережелерін өзгертетін заң жобасы парламентке түспеді.