Ο κόσμος όπως τον φτιάχνεις
«Μια κοµψή γυναίκα περπατάει στους δρόµους του Τόκιο. Είναι νύχτα και τα φώτα από νέον δίνουν µια ζεστή λάµψη στο πρόσωπό της. Φοράει µαύρο τζάκετ, κόκκινο φόρεµα και µαύρες µπότες. Κρατάει µαύρη τσάντα. Περπατάει µε σιγουριά. Ο δρόµος είναι βρεγµένος και τα φώτα αντανακλώνται στην επιφάνειά του. Στην περιοχή υπάρχουν αρκετοί διαβάτες». Αυτό που θα διαβάσετε έπρεπε να είναι ρεπορτάζ για τηλεόραση. Αλλά ακόµα δεν παίζουν τέτοια θέµατα στις ειδήσεις. Για αυτό σας ζητώ να αφήσετε την εφηµερίδα στο πλάι, να πιάσετε τον υπολογιστή ή το κινητό και να επισκεφτείτε τη διεύθυνση openai.com/sora. Εκεί θα δείτε σε βίντεο αυτό που µόλις σας περιέγραψα. Το βίντεο δηµιουργήθηκε από τη Sora, µια εφαρµογή τεχνητής νοηµοσύνης που παρουσιάστηκε πριν από λίγες µέρες από τους δηµιουργούς του ChatGPT. Η εφαρµογή χρειάζεται απλώς την περιγραφή του βίντεο που θέλεις να σου φτιάξει. Και θα σ’ το φτιάξει. Τεχνικά είναι άψογο. Θα βελτιωθεί περισσότερο. Και σε κάνει να αναρωτιέσαι αν κάποια στιγµή ακόµα και οι κινηµατογραφικές κάµερες θα καταλήξουν στην αποθήκη. Το επόµενο βίντεο κατασκευάστηκε µε οδηγίες λίγων λέξεων. «Ιστορικό βίντεο από την Καλιφόρνια κατά τον πυρετό του χρυσού». Η λήψη έγινε µέσω drone και, πράγµατι, βλέπεις µια µικρή αµερικανική πόλη, σχεδόν χωριό, του 19ου αιώνα, χτισµένη στις όχθες µικρού ποταµού. Οι άνθρωποι περπατούν στους χωµάτινους δρόµους, υπάρχουν αρκετοί έφιπποι, µε δυο λόγια είσαι εκεί. Τώρα υποθέτω ότι έχουµε µείνει λιγότεροι εδώ, στην εφηµερίδα, καθώς όσοι επισκέφθηκαν τη σελίδα της εφαρµογής παρέµειναν εκεί και χαζεύουν τα βίντεο. Ας πρόσεχα. Προσέξτε, δεν µιλάµε για οπτικά εφέ. Μιλάµε για πραγµατικότητα. Ας πούµε το µηχάνηµα κατασκεύασε µια δικιά του εκδοχή για την καλντέρα της Σαντορίνης. Υπάρχει επίσης ένας σκύλος που βγάζει selfies, παρακολουθούµε την κίνηση και το βλέµµα µιας γάτας, το ατµοκίνητο τρένο πάνω στην παλιά γέφυρα. Και όλα αυτά δηµιουργούνται µε κείµενο λίγων λέξεων. Πώς είπε ο Θεός το «γενηθήτω φως;» Ακριβώς αυτό.
Πριν από λίγες εβδομάδες η Apple διέθεσε στις ΗΠΑ περίπου 200.000 κομμάτια από το Vision Pro που, τυπικά, περιγράφεται ως «χωρικός υπολογιστής». Κάπου θα το έχετε πετύχει. Είναι αυτό που φοράει ο τύπος στη φωτογραφία. Το προσαρμόζεις στο κεφάλι και πλέον βλέπεις τον κόσμο μέσα από τις κάμερες της συσκευής. Ετσι μπορείς να μεταφέρεις όλες τις εφαρμογές του υπολογιστή στον χώρο. Να πας το mail στην κουζίνα και τον browser στο καθιστικό. Ανοίγεις και κλείνεις τις εφαρμογές με κινήσεις των χεριών (στον αέρα φυσικά), ενώ τα παιχνίδια και η παρακολούθηση θεαμάτων αποκτούν εντελώς νέες διαστάσεις επειδή, απλώς, βρίσκεσαι και εσύ μέσα τους. Το ξέρουμε από τώρα: τα πιο ακριβά εισιτήρια για τα αθλητικά θεάματα θα είναι αυτά που επιτρέπουν παρακολούθηση μέσα από αντίστοιχες συσκευές απολαμβάνοντας την απόλυτη εμπειρία. Εννοείται ότι αλλάζει και η έννοια του εργασιακού χώρου. Οπως μας τα έλεγε και ο Ζάκεμπεργκ πριν από τρία χρόνια, όταν μας έπρηξε με το Metaverse.
Μέσα σε λίγες µέρες, λοιπόν, είχαµε δύο σηµαντικές εξελίξεις. Αποκτήσαµε τη δυνατότητα να επεκτείνουµε τον υπολογιστή µας στον χώρο, αλλά και το εργαλείο για να δηµιουργούµε βίντεο περιγράφοντας, µε κείµενο, τη σκέψη µας σε µια εφαρµογή τεχνητής νοηµοσύνης. Είναι τόσο πολλά αυτά που θα αλλάξουν στην καθηµερινή ζωή, στην τέχνη, στην παιδεία, ακόµα και στις ανθρώπινες αισθήσεις, ώστε δηµιουργούν ένα υπέρλαµπρο Big Bang του καινούργιου κόσµου. Αλλάζουν όλα. Ο τρόπος που εκπαιδευόµαστε, δουλεύουµε, διασκεδάζουµε και επικοινωνούµε. Το κυριότερο: θα αλλάξει εντελώς ο ορισµός της πραγµατικότητας και η σχέση που διατηρούµε µαζί της. Φαντάσου ότι κατασκευάζεις έναν κόσµο και µετά βυθίζεσαι µέσα του ζώντας, αγγίζοντας τη ψευδαίσθηση. Ναι, σας τροµάζει αυτό που βλέπετε στη φωτογραφία. Και όµως, κάπως έτσι θα σκιαζόταν ένας άνθρωπος του 1980 αν µας έβλεπε όλους σκυµµένους στα κινητά. Στο εγγύς µέλλον θα είµαστε µε το Vision Pro στο κεφάλι και θα κουνάµε τα χέρια µας σαν να σταυροκοπιόµαστε µπροστά σε αυτό που µόλις ήρθε.