Νέα ελπίδα για τους ασθενείς με Αλτσχάιμερ
Ως ένα θεμελιώδες βήμα στην επιστημονική έρευνα προς τη θεραπεία της νόσου χαρακτηρίζει την έγκριση από τον FDA του Αducanumab - το νέο φάρμακο της Biogen - η νευρολόγος-ψυχίατρος και πρόεδρος της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών Παρασκευή Σακκά
Η περασμένη Δευτέρα περνά στην ιστορία ως ημέρα-ορόσημο, καθώς ο FDA, o αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων, ενέκρινε την κυκλοφορία του Αducanumab. Πρόκειται για ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που σηματοδοτεί την πρώτη αιτιολογική θεραπεία για την αντιμετώπιση της εξέλιξης της νόσου Alzheimer, αυξάνοντας τις προσδοκίες των ασθενών ανά τον κόσμο. Σημειώνεται ότι έχουν προηγηθεί δεκαετίες προσπαθειών από επιστήμονες και ερευνητές ανά τον κόσμο - σημειώνεται ότι η πρώτη περιγραφή της νόσου έγινε το 1906 από τον γερμανό ψυχίατρο Αλόις Αλτσχάιμερ -, παρ' όλα αυτά η λύση του προβλήματος φαίνεται ότι... ξεπερνά τις επιστημονικές ικανότητες.
Υπό τα δεδομένα αυτά και όπως εξηγεί στο «Ενθετο Υγεία» η νευρολόγος-ψυχίατρος και πρόεδρος της Εταιρείας Alzheimer Αθηνών, Παρασκευή Σακκά, «η καινοτομία του Αducanumab εντοπίζεται στο γεγονός πως στοχεύει στις αλλοιώσεις του εγκεφάλου (πλάκες της πρωτεΐνης του β-αμυλοειδούς) των ασθενών και όχι μόνο στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Ως γνωστόν, μέχρι τώρα οι μόνες θεραπείες που είχαν εγκριθεί για τους ασθενείς με Alzheimer αντιμετώπιζαν μόνο ορισμένα συμπτώματα και δεν στόχευαν στην υποκείμενη εκφυλιστική διεργασία».
Επιλεγμένους πληθυσμούς
Η ίδια δε προσθέτει ότι «είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η νέα θεραπεία απευθύνεται σε επιλεγμένους πληθυσμούς και επιβραδύνει την εξέλιξη της Ηπιας Νοητικής Διαταραχής που οφείλεται στη νόσο Alzheimer και της πρώιμης νόσου Alzheimer. Παρ' όλα αυτά συνεχίζεται η έντονη συζήτηση σχετικά με το εάν το φάρμακο ωφελεί πραγματικά την καθημερινή ζωή των ασθενών με νόσο Alzheimer. Τόσο οι επικριτές όσο και οι υποστηρικτές της έγκρισης συμφωνούν ότι το φάρμακο μειώνει σημαντικά τα επίπεδα β-αμυλοειδούς, ωστόσο είναι υπό συζήτηση αν η μείωση αυτή επηρεάζει ουσιαστικά και τα νοητικά συμπτώματα της άνοιας».
Σε κάθε περίπτωση και παρότι οι παραπάνω κρίσιμες απαντήσεις εκκρεμούν, η κυρία Σακκά υπογραμμίζει ότι η Εταιρεία Alzheimer Αθηνών, όπως και οι οργανώσεις Alzheimer ανά τον κόσμο που αγωνίζονται για την καταπολέμηση όλων των μορφών άνοιας, χαιρετίζουν την έγκριση του Αducanumab ως μια ιστορική στιγμή κι ένα θεμελιώδες βήμα στην επιστημονική έρευνα προς τη θεραπεία της νόσου».
«Πιστεύουμε ότι η νέα θεραπεία θα εγκριθεί σύντομα στην Ευρώπη και στη χώρα μας. Οι φαρμακευτικές θεραπείες όμως αποτελούν ένα μόνο κομμάτι της αντιμετώπισης της άνοιας και της νόσου Alzheimer» εκτιμά η ίδια.
Υπηρεσίες Φροντίδας
Στο πλαίσιο αυτό, επισημαίνει ότι οι πάσχοντες και οι οικογένειές τους, η κατάσταση των οποίων επιδεινώθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19, όπως έδειξαν πρόσφατες δημοσιευμένες μελέτες της Εταιρείας, έχουν άμεση ανάγκη υπηρεσιών και φροντίδας όπως Κέντρα Ημέρας στις πόλεις της Ελλάδος, υπηρεσίες Φροντίδας κατ' οίκον, στεγαστικές δομές, οικονομικά βοηθήματα στα τελικά στάδια της άνοιας. «Ολα αυτά προβλέπονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την άνοια που εγκρίθηκε από την Ελληνική Βουλή το 2015 αλλά η πρόοδος ως προς την εφαρμογή του είναι απογοητευτική. Στην Ελλάδα η άνοια εξακολουθεί να μην αποτελεί προτεραιότητα στη δημόσια υγεία».
Είναι σημαντικό δε να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα πάσχουν από άνοια περίπου 160.000 άτομα και από ήπια νοητική διαταραχή περίπου 280.000 ασθενείς. Συνολικά ο πληθυσμός των ανθρώπων με ήπια ή σοβαρά νοητικά προβλήματα πλησιάζει το μισό εκατομμύριο. «Αν συνυπολογίσουμε ότι για κάθε ασθενή με άνοια επηρεάζεται σημαντικότατα η ζωή συνήθως 2-3 φροντιστών, καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται μια πάθηση που αφορά άμεσα κοντά στο 1 εκατομμύριο έλληνες πολίτες. Το ετήσιο δε κόστος της πάθησης αυτής εκτιμάται σε 3 δισεκατομμύρια ευρώ» καταλήγει η κυρία Σακκά.
Πώς λειτουργεί το φάρμακο
Το Αducanumab είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που χορηγείται ενδοφλεβίως σε ασθενείς με ήπιο Αλτσχάιμερ. Η Biogen υποστηρίζει ότι το νέο φάρμακο συμβάλλει στην εκκαθάριση της πρωτεΐνης β-αμυλοειδούς από τον εγκέφαλο των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ. Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τις κλινικές μελέτες οι ασθενείς που έλαβαν το Αducanumab είχαν κατά 22% βραδύτερη νοητική έκπτωση από τους ασθενείς που δεν πήραν το φάρμακο.
Σημειώνεται ωστόσο ότι ο FDA απαιτεί από την Biogen να συνεχίσει τις μελέτες για να επιβεβαιώσει τα οφέλη του φαρμάκου στους ασθενείς. Συνεπώς εάν τα μελλοντικά δεδομένα δεν «κλειδώσουν» την αποτελεσματικότητά του, ο FDA μπορεί να αποσύρει το Aducanumab από την αγορά.