Τέλος όλα τα πλαστικά προϊόντα σε δύο χρόνια - Δείτε τη λίστα των «απαγορευμένων»

Τέλος και με τη βούλα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) τα πλαστικά από το 2021. Ενέκρινε έναν καινούργιο νόμο σχετικά με την απαγόρευση των πλαστικών αντικειμένων μιας χρήσης, όπως είναι για παράδειγμα τα πιάτα, τα μαχαιροπίρουνα, τα καλαμάκια, οι μπατονέτες και οι αναδευτήρες ποτών από πλαστικό. Ειδικότερα, τα προϊόντα που πρόκειται να απαγορευτούν στην ΕΕ, σταδιακά μέχρι το 2021 είναι:

τα πλαστικά μαχαιροπίρουνα μιας χρήσης (πιρούνια, μαχαίρια, κουτάλια και ξυλάκια φαγητού).
τα πλαστικά πιάτα μιας χρήσης.
τα πλαστικά καλαμάκια.
οι μπατονέτες με πλαστικά μέρη.
οι πλαστικές βάσεις μπαλονιών.
τα οξειδιασπώμενα πλαστικά.
οι συσκευασίες φαγητού και ποτού από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ).

Νέοι στόχοι

Σύμφωνα με τα όσα αποφασίστηκαν (σ.σ. 560 μέλη του ΕΚ ψήφισαν υπέρ της συμφωνίας μαζί με τους υπουργούς της ΕΕ, 35 κατά, ενώ 28 απείχαν) τα κράτη μέλη πρέπει να πετύχουν τον στόχο για συλλογή 90% των πλαστικών μπουκαλιών μέχρι το 2029, ενώ τα πλαστικά μπουκάλια θα πρέπει να προέρχονται τουλάχιστον κατά 25% από το ανακυκλούμενο υλικό μέχρι το 2025 και 30% μέχρι το 2030. Την ίδια ώρα, η συμφωνία ενισχύει την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει». Ειδικότερα: για τα προϊόντα καπνού, εισάγεται καθεστώς αυξημένης ευθύνης από τους παραγωγούς. Αυτό το νέο καθεστώς θα ισχύει και για τα αλιευτικά εργαλεία, ώστε να εξασφαλιστεί πως οι παραγωγοί, και όχι οι αλιείς θα επιβαρύνονται με το κόστος συλλογής των απολεσθέντων στη θάλασσα εργαλείων. Παράλληλα, η νομοθεσία επιβάλλει την υποχρεωτική επισήμανση των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ρίψης τσιγάρων με πλαστικό φίλτρο στους δρόμους, καθώς επίσης και για αλλά αντικείμενα, όπως είναι για παράδειγμα τα πλαστικά ποτήρια, τα υγρά μαντιλάκια και τα προϊόντα γυναικείας υγιεινής.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή περισσότερο από το 80% των θαλάσσιων απορριμμάτων είναι πλαστικά. Τα προϊόντα που καλύπτονται από την καινούργια νομοθεσία αποτελούν το 70% των συνολικών θαλάσσιων απορριμμάτων. Κατά τους ειδικούς, εξαιτίας του αργού ρυθμού αποσύνθεσης, το πλαστικό συσσωρεύεται στις θάλασσες, ωκεανούς και παραλίες της ΕΕ και παγκοσμίως. Τα πλαστικά υπολείμματα εντοπίζονται σε θαλάσσια είδη, όπως είναι οι θαλάσσιες χελώνες, οι φώκιες, οι φάλαινες και τα πουλιά, αλλά επίσης και στα ψάρια και τα οστρακοειδή και ως εκ τούτου στην ανθρώπινη τροφική αλυσίδα. Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές θάλασσες, σύμφωνα με στοιχεία περιβαλλοντικών οργανώσεων, το 50% των απορριμμάτων στον βυθό είναι πλαστικές σακούλες.

«Αυτή η νομοθεσία θα μειώσει το κόστος της περιβαλλοντικής ζημιάς κατά 22 εκατ. ευρώ, το εκτιμώμενο δηλαδή κόστος που θα προκαλέσει η μόλυνση από πλαστικά προϊόντα στην Ευρώπη μέχρι το 2030», επεσήμανε ο εισηγητής Frederique Ries (Φιλελεύθεροι / Βέλγιο). Και συμπλήρωσε: «Η Ευρώπη πρέπει να έχει ένα νομοθετικό μοντέλο για να υπερασπιστεί και να προωθήσει σε διεθνές επίπεδο, δεδομένης της παγκόσμιας έκτασης του φαινομένου της θαλάσσιας ρύπανσης εξαιτίας των πλαστικών».

Στην Ελλάδα

Εκτιμάται ότι ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης θα εισπράξει 14 εκατ. ευρώ από το τέλος των τριών λεπτών που επιβλήθηκε στις πλαστικές σακούλες μεταφοράς από την 1η Ιανουαρίου 2018. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν (τον περασμένο Ιανουάριο) από το υπουργείο Περιβάλλοντος, η μείωση της πλαστικής σακούλας έφτασε το 2018 στα σουπερμάρκετ το 80% και το 60% στα υπόλοιπα καταστήματα. Σήμερα, με βάση τα όσα έγιναν γνωστά (κατά την παρουσίαση) από τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης, στην ΕΕ χρησιμοποιούνται 100 δισ. πλαστικές σακούλες.

Οπως προαναφέρθηκε, η μείωση της πλαστικής σακούλας δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Ηδη, ορισμένα από τα κράτη που έχουν λάβει μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης της πλαστικής σακούλας έχουν πετύχει εντυπωσιακά αποτελέσματα. Στη Ιρλανδία, από την εισαγωγή εισφοράς το 2002, η κατανάλωση σακούλας μιας χρήσης μειώθηκε από 328 ανά άτομο ετησίως σε μόλις 18 (μείωση σχεδόν 95%), ενώ σε Γαλλία και Ιταλία η χρήση πλαστικής σακούλας μεταφοράς έχει απαγορευτεί.