Եթե չլիներ ապրիլյան պատերազմը, «Պանամական փաթեթի» աղմուկը շատ ավելին էր լինելու. Էդիկ Բաղդասարյան

Tert.am-ի հետ զրույցում «Հետաքննող լրագրողների ընկերակցության» ՀԿ նախագահ Էդիկ Բաղդասարյանը Tert.am–ի հետ զրույցում անդրադառնում է «Հետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիումի (ICIJ) հրապարակած, այսպես կոչված, «Պանամական փաթեթի» հետևանքներին:

 

-Մամուլում տնտեսագետներից մեկը, անդրադառնալով օֆշորային սկանդալին, կարծիք էր հայտնել, թե Հայաստանում գործում է «Սև կարապների տեսությունը», որ եթե Հայաստանում տեղի են ունենում չծրագրված, անակնկալ իրադարձություններ, ապա կարելի է ակնկալել, որ նման բացահայտումներ կլինեն: Եթե սա համադրում ենք նրա հետ, որ ապրիլյան պատերազմի հետ համընկավ այս «Պանամական փաթեթի» հրապարակումը…

 

- Այս պատմությունը մենք սկսել ենք 6 ամիս առաջ։ Չեմ կարծում, որ 6 ամիս առաջ մենք կանխատեսել էինք ապրիլյան պատերազմը: 6 ամիս առաջ մեր թիմը՝ մոտ 400 լրագրող, սկսել է այդ գործը: Եվ կրկնում եմ` չեմ կարծում, որ այն ժամանակ գիտեին, որ ապրիլին պատերազմ է լինելու: Մենք այն ժամանակ արդեն որոշել էինք, թե որ օրը պետք է տպվի բոլոր երկրներում: Հրապարակումը պետք է նույն օրը լիներ:

 

-Իսկ ի՞նչ եք կարծում՝ «Պանամական փաստաթղթերի» աղմուկը կարո՞ղ էր ավելի թեթև լինել, եթե չլիներ պատերազմը:

 

-Հակառակը, կարծում եմ՝ չլիներ պատերազմը, աղմուկը ավելի մեծ էր լինելու, որովհետև իրականում այս պատմությունը կորավ այդ պատերազմական նյութերի մեջ: Կրկնում եմ, եթե պատերազմը չլիներ, ամեն ինչ շատ ավելի ակնառու կլիներ, հնարավոր է՝ Իսլանդիայի նման բան լիներ... Քանի որ հասարակության մեջ հաճախ է հարցադրում լինում, որ օֆշորը արգելված է, ապա ասեմ, որ մենք չենք ասում, որ սա աննորմալ երևույթ է, սովորական մարդիկ անում են բիզնես, և որևէ մեկը չի հարձակվել ասել, թե ինչո՞ւ օֆշորում բիզնես ունես։ Խոսքը պաշտոնյայի մասին է, եթե պաշտոնյաները բիզնեսով են զբաղվել և թաքցրել են իրենց եկամուտները, հարկեր չեն վճարել, այդ դեպքում արդեն լրիվ ուրիշ է: Բայց սովորական բիզնեսմենները կարող են հանգիստ օֆշորում լինել և անում են:

 

Ֆեյսբուքում տեսա, որ բոլորը հարձակվել են այդ անունների վրա։ Մենք ի՞նչ գիտենք այդ անունների մասին, հնարավոր է՝ այդ անունների հետևում ինչ-որ մարդիկ են կանգնած, բայց պետք է ուսումնասիրել, պարզել, թե նրանց հետևում պետական պաշտոնյաներ չկա՞ն:

 

-Ունե՞ք վերլուծություն, որ այդ գումարները լինեին Հայաստանում, ի՞նչ ազդեցություն կունենային մեր տնտեսության վրա։

 

-Չէ, նման վերլուծություն չկա, բայց եթե այս գումարները Հայաստանում լինեին, լրիվ այլ իրավիճակ կլիներ: Բնականաբար, Հայաստանից այս տարիների ընթացքում անընդհատ ֆինանսների մեծ արտահոսք է լինում, և ոչ մեկը չգիտենք: Մենք գիտենք՝ որ օլիգարխը դրսերում ինչ ունի, ինչ-որ բաներ դեռ չեն հրապարակել... Սովորական գործարարներին չենք կարող մեղադրել` որտեղ կարող է շահույթ ստանալ, փողերը տանում է այնտեղ, բայց երբ նրանք պաշտոնյաներ են, դա լրիվ ուրիշ է:

 

-Այս ընթացքում սպառնալիքներ ու ճնշումներ ստացե՞լ եք:

 

-Սովորական բաներ են, լրագրողները միշտ ինչ-որ բաների պետք է ենթարկվեն իրենց աշխատանքի համար, բայց դե դա սովորական լրագրողական աշխատանք է: Մի քիչ հոգեբանական ճնշումներն են շատ...

 

-Մյուս կողմից՝ Ձեզ փորձում են մեղադրել, որ պատվեր եք կատարում:

 

- Նորմալ է դա, ցանկացած մարդ ինչ-որ բաներ է ասում: Դե միշտ էլ պետք է ասեն: Դե հիմա Միհրանն (ԴԱՀԿ նախկին պետ Միհրան Պողոսյան – Tert.am) էլ էր ասում՝ պատվիրատու կա, սկզբում այդպես էր ասում: