Προσοχή! Πότε κινδυνεύει με κατάσχεση η σύνταξη που κατατίθεται σε κοινό λογαριασμό

Κατάσχεση σύνταξης που κατατίθεται σε κοινό τραπεζικό λογαριασμό μπορεί να επιβληθεί από το Δημόσιο μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως διευκρινίζεται σε απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Ηλείας (228/2021). Το δικαστήριο ερμηνεύει το ισχύον νομικό πλαίσιο και καθορίζει τα όρια προστασίας των καταθέσεων από αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.

Σύμφωνα με το άρθρο 4 του νόμου 5638/1932 «περί καταθέσεως εις κοινόν λογαριασμόν», σε περίπτωση κατάσχεσης κοινού λογαριασμού, τεκμαίρεται αμάχητα ότι η κατάθεση ανήκει σε όλους τους δικαιούχους κατ’ ίσα μέρη. Επομένως, η κατάσχεση περιορίζεται μόνο στο μερίδιο του οφειλέτη και δεν εκτείνεται σε ολόκληρο το υπόλοιπο του λογαριασμού.

Το Πρωτοδικείο Ηλείας έκρινε ότι εξαιρούνται από την κατάσχεση εις χείρας τρίτων οι απαιτήσεις από συντάξεις, ακόμη και όταν αυτές καταβάλλονται μέσω τραπεζικού λογαριασμού, εφόσον το μηνιαίο ποσό είναι μικρότερο από 1.000 ευρώ. Για μεγαλύτερα ποσά, η κατάσχεση μπορεί να επιβληθεί μόνο επί του υπερβάλλοντος τμήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ).

Το όριο του ακατάσχετου και οι δηλώσεις των συνδικαιούχων

Με βάση το άρθρο 31 του ΚΕΔΕ, όπως ισχύει μετά τις τροποποιήσεις των νόμων 4336/2015 και 4484/2017, οι καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα είναι ακατάσχετες έως το ποσό των 1.250 ευρώ μηνιαίως για κάθε φυσικό πρόσωπο και μόνο σε ένα ίδρυμα. Για να ισχύσει το ακατάσχετο, απαιτείται δήλωση του καταθέτη προς την τράπεζα, με την οποία καθορίζεται ο συγκεκριμένος λογαριασμός που θα προστατεύεται.

Στην περίπτωση κοινών λογαριασμών, το ακατάσχετο των 1.250 ευρώ πρέπει να δηλωθεί από όλους τους συνδικαιούχους. Αν δεν γίνει η σχετική δήλωση, το ποσό της κατάθεσης δεν προστατεύεται και μπορεί να κατασχεθεί από το Δημόσιο.

Νομική βάση και εφαρμογή

Το άρθρο 982 παρ. 3 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προβλέπει ότι το ακατάσχετο των μισθών και των συντάξεων ισχύει ακόμη και όταν η καταβολή γίνεται απευθείας σε τραπεζικό λογαριασμό. Ωστόσο, αυτή η προστασία ισχύει μόνον εφόσον το υπόλοιπο του λογαριασμού δεν υπερβαίνει το εξαιρούμενο ποσό κατά την περίοδο από την επιβολή της κατάσχεσης έως την επόμενη ημέρα της καταβολής.

Η απόφαση του Πρωτοδικείου Ηλείας επιβεβαιώνει ότι ο δανειστής ενός εκ των συνδικαιούχων δεν έχει δικαίωμα να κατάσχει ολόκληρη την κατάθεση, αλλά μόνο το μέρος που αντιστοιχεί στον οφειλέτη. Κατά συνέπεια, καθιερώνεται ειδική περίπτωση ακατάσχετου για τους λοιπούς δικαιούχους του λογαριασμού.