Новости за 17.09.2017

Չափազանց անմիջական, ինքնատիպ, ու կենսուրախ կին էր Ռիմա տատիկս: Թեև կյանքի մեծ մասն ապրեց Երևանում, բայց միշտ էլ հոգեպես կապված մնաց իր ծծնդավայր Ցխալտուբոյին. ուր ամեն տարի ամռանը բոլոր թոռներին տանում էր հանգստանալու: Բոլոր թոռներին, բացի ինձնից, քանի որ ես «լացկան» էի ու «մամային շատ էի կպած»:
   
Եթե տատիկների մեծամասնությունը իրենց թոռներին հեքիաթներ է կարդում, ոտանավորներ սովորեցնում, ապա Ռիմա տատիկն իր բոլոր թոռներին... Читать дальше...

Մենք ապրում ենք Ամասիայում, իսկ տատս ու պապս ապրում էին մեր հարևան գյուղում: Հաճախ էինք գնում իրենց այցելելու: Տատս հենց տեսնում էր, որ իր որդիները գալիս են միգուցե հուզմունքից կամ միգուցե միտումնավոր ուշաթափվում էր: Եվ հակառակի պես այդ ծանր կնոջը գրկելու և տուն տանելու պարտականությունը միշտ բաժին էր ընկնում եղբորս: Դրանից հետո եղբորս մեջքը ցավում էր, բայց փոխարենը տատիկի մեզ դիմավորման հանդիսավոր արարողությունը միշտ ակտուալ էր:

Ես թոռնիկներից ամենափոքրն եմ, տատիկս էլ մի քիչ հիշողությունից լավ չէր... Читать дальше...

«Մանչեսթեր Յունայթեդն» արդեն 5-րդ խաղում անպարտելի է, այս անգամ թիմն ուժեղ է եղել 4:0 հաշվով:

Տա-տիկ, պա-պիկ հետո նոր մա-մա, պա-պա… Եթե բոլոր երեխաների մոտ մանկության հերոսները եղել են մայրիկն ու հայրիկը, ապա իմ կյանքում մի փոքր այլ էր…

Ամենևին էլ չգիտեմ թե դա նրանից էր, որ երկու կողմում էլ միակ աղջիկ թոռնիկն էի ու ինձ յուրահատուկ ձևով էին սիրում, թե պարզապես էր այդպես, բայց միևնույն է այդպես էր:

Հիմա վերցրել եմ թուղթն ու գրիչը ու ուզում եմ գրել հերոսներիս մասին, բայց, ասում են չէ, որ թանկ, հարազատ ու կարևոր մարդկանց մասին խոսելիս չես կարողանում ասել այն... Читать дальше...

Չեմ հիշում, որ թվականի ամառն էր, ճանապարհվում էի Կապան՝ տատիկ-պապիկի մոտ: Թվականը կարևոր չի, կարևորը ամառ էր, իսկ դա նշանակում էր, որ ողջ ամառային արձակուրդները նվիրվում էին տատիկ-պապիկին: Մամայիս գրկից մի կերպ պոկվելով, սիրտս երկու կտոր անելով` շարժվեցինք: Մեքենայի ետևի պատուհանից ետ նայեցի. մորս աչքերը արցունքոտվել էին: Գորիսից Կապան մոտ երկու ժամվա ճանապարհ է, և ես երկու ժամ մոտս թողած սրտի մի կեսը կտոր-կտոր արեցի լացելով: Այդպես ամեն տարի:

Այդ ժամանակվա իմ 5-6 տարեկանի մանկական գիտակցության... Читать дальше...

Ես ծնվել եմ 1992 թվականին, բայց քայլել եմ Աստաֆյան փողոցով, զգացել եմ Գետառի վարարման ահասարսուռ հետևանքները, տեսել եմ 26 կոմիսարների դպրոցը,  անգամ Պողոս-Պետրոս եկեղեցու կողքով եմ անցել, ինչու չէ, նաև հիշում եմ, թե ինչպես էր Կարա Բալան քաղաքի գեղեցիկ աղջիկներին  ծաղիկներ նվիրում: Հիմա կմտածեք երևակայություն ունեմ՝ աշխարհը չունի: Իրականում տատիկս ինձ այնքան վառ ու տպավորիչ է պատմել իր կյանքի բոլոր դրվագները, որոնք ամեն օր անցել ու գնացել են Աստաֆյան փողոցով, 26 կոմիսարների դպրոցի կողքով... Читать дальше...

Ցավոք սրտի այսօր ես նրանց մասին միայն հիշողություններ ունեմ: Ամեն անգամ հիշելով նրանց՝ մանկությունս գալիս անցնում է դիմացովս:

Պապիկս շատ շուտ է մահացել, երբ ես դեռ չորս տարեկան էի: Նրա մասին հիշողություններս շատ աղոտ են, և տարիների ընթացքում զգում եմ, որ իմ հիշողությունից կամաց-կամաց ջնջվում է անգամ նրա դեմքը: Մայրիկս, և գյուղացիները շատ են պատմել նրա մասին: Երբ ինձ գյուղում չեն ճանաչում և հարցնում են, թե ու՞մ թոռնիկն եմ, Հովակիմյան Սուրենի անունը լսելով անկախ իրենցից զգաստանում են և խորին հարգանքով պատմում նրա իմաստուն մտքերի... Читать дальше...

- Լուսի՜ն, աղջկան մի նեղացրու, թո՛ղ ինչ ուզում է անի․ ինքը վատ բան չի անի։

Մինչև հիմա էլ մորս հետ վիճելուց տարիների խորքից խուլ լսում եմ այս արտահայտությունը։

Պոլիտեխնիկի դասախոս էր եղել պապս, եթե չիմանայիր, որ թղթերում այդպես է գրված, իրենից չէիր զգա երբեք՝ հալված կարագի պես փափուկ էր մարդկանց ու տանեցիների հետ։

Հետաքրքիր մարդ էր՝ երեխա ժամանակ պատերազմի միջով էր անցել, բայց երբեք չէր պատմում այդ մասին։ Մեկ-մեկ, երբ ինչ-որ բանից դժգոհում էինք, հիշում էր, որ 10 տարեկանում ծտի պաշար է կերել (սով էր)... Читать дальше...

Տատս գնաց «բախչես» ասելով: Կյանքի վերջին րոպեներն անընդհատ աչքիս առաջ են: Ոչ մեկին չէր ճանաչում: Ես էլ նոր էի աշխատանքի ընդունվել, չէի հասցնում հաճախ այցելել: Մտա պալատ, անունս տվեց, դա մեր վերջին կիսաշշուկ զրույցն էր: Գնալուցս մի քանի ժամ հետո տատս էլ չկար: Մոտ 20 թոռների միջից ամենաշատն ինձ էր սիրում, չնայած, խոսքը մեր մեջ, ոչ թե ինձ, այլ անունս: Պապիս անունն էր: Դռի ու առողջ կին էր: Խոշորամարմին, փարթամ մազերով: Կյանքի 80-րդ տարում բոլոր ատամները տեղում էին, խոշոր, հայեցի քթին մեծ խալ ուներ... Читать дальше...

Երբևէ ինքներդ  Ձեզ հարց տվե՞լ եք, թե ինչպիսին կլինեք  Դուք, երբ լինեք  Ձեր  տատիկի ու պապիկի տարիքին:

Երևի բոլորս ենք մեր տատիկին ու պապիկին իդեալ դարձնում ու  փորձում նմանվել:

Գիտեք, հաճախ  եմ մտածում, որ բոլոր ծերերի նման իրենք էլ են միշտ դժգոհ, իրենք էլ են կյանքից նեղացած (երևի դրա համար են միշտ մրթմրթում քթների տակ):

Հիմա եմ հասկանում, նրանք միշտ աղոթում են իրենց զավակների լավ կյանքի համար:

Տատիս՝ կյանքից դառնացած աչքերում հաճախ եմ արցունքներ նկատում... Читать дальше...

Ճենապակյա վաղուց դատարկ մի մե՜ծ բաժակ… մեծ մի լուսանկար… խոսուն հայացք... անընթեռնելի լռություն....

Հոգու, հույզի... գրքի՛ մարդ.... Պապս է...

11 տարեկանում անսահման պիտի լիներ բերկրությունս, երբ առաջին անգամ պապիս շքեղ գրադարանից մենումիայնակ օգտվելու հնարավորություն տրվեց, առավել քան հիշարժան դառնար պահը պիտի, երբ փոքրիկ մատներիս վստահվեց դեղնականաչավուն կազմով ոչ հաստ գիրքը, որ մեր տանն աստվածաշնչյան արժեք ուներ կարծեք...

Հայրենական պատերազմի, ասել է թե՝ նաև պապիս մասին պատմող գիրք... Читать дальше...

Առավոտյան աչքերս կիսաբաց խոհանոց եմ գնում: Տատս արդեն սուրճը եփել,  ինձ է սպասում: Մենակ խմել չի սիրում` ընկեր է պետք: Տատիս կյանքը դժվար է եղել: Դժվարությունը ճերմակների մեջ է, աչքերի մեջ է, սրտում է: Ասում է` բարդ ժամանակներ էին, բարդ էր կյանքը, բայց համ ու հոտ կար: Համն ու հոտը խոսքի մեջ է:
Պապս հաշմանդամ է դարձել, երբ տատիս հետ վեց ամսվա երջանիկ ամուսիններ էին եղել: Սնահավատությունն ասում է` հարսանիքի ժամանակ երկուսի միջև անցել են, բաժանել: Տատս դրան հավատում է: Հիշում է: Լռում է... Читать дальше...

«Մանչեսթեր Յունայթեդի» հետ ՉԼ վերադարձած հայ ֆուտբոլիստը հայերենով պատմում է իր զգացողությունների, հայ երկրպագուներին երջանկացնելու, Ժոզե Մոուրինյոյի առանձնահատկության ու իր կարիերայում հոր մեծ դերի մասին:

- Պատերազմի տարին հացի փշրանքներով կապրեինք, -պատմում է տատիկս, ով մինչև հիմա վախ ունի, թե էլի սով է սկսվելու, և պարտադիր մի քանի կտոր հաց է դնում իր ափսեի կողքին, երբ սեղան ենք նստում: Երկրորդ աշխարհամարտին փոքր է եղել, բայց լավ հիշում է, թե ինչ հետևանքներ է թողել պատերազմն իրենց ընտանիքի վրա: Այդ հիշողություններն էլ ստիպեցին նրան ամբողջ կյանքում աշխատել և այնպես անել, որ հետագայում երեխաներն ու թոռները հնարավորինս քիչ բանի կարիք ունենան: Բայց այս պատմությունը տխուր բաների մասին չպետք է լինի, քանի որ տատիկս կենսուրախ և աշխույժ կին է. Читать дальше...

Այնքան հաճելի է զգալ, որ դու մենակ չես, որ կա գոնե մեկը, ով հասկանում է քեզ, ժամերով զրուցում քեզ հետ, և որի հետ կարող ես պարզապես լավ ու հաճելի ժամանակ անցկացնել: Ես այնքան ուրախ եմ, որ կար մի մարդ, որը լիովին հասկանում էր ինձ, իմ կողքին էր ցանկացած դժվարին պահի: Միայն նա էր ինձ պաշտպանում, երբ բոլորը հակառակվում էին ինձ: Կարելի է ասել, որ մենք գաղափարակիցներ էինք: Ես կարող էի ժամերով նստել և զրուցել նրա հետ: Նա իմ սիրելի պապիկն էր, իսկ ես նրա սիրելի թոռնուհին: Ճիշտ է, նա ուներ էլի թոռներ և նրանց սիրում էր հավասարապես... Читать дальше...

Սյունիքի մարզի, Մեղրիի Մալև (վերին Ալդարա) գյուղում թուրքերի վրեժից փախած ծագումով Սասունի Ահարոնք գյուղից մի ընտանքիում ծնվում է Ահարոնյան Վան (Վանյա) Տիգրանին՝ ընտանիքի անդրանիկ որդին: Եթե ուզենամ մի քանի բառով նկարագրել ինչպիսի մարդ էր նա, կասեմ. արկածախնդիր, խստաբարո, արգաշարժ, ճկուն ու անվախ: Չուներ ոչ ձեռքի շնորհք, ոչ էլ սովորելու մեծ ցանկություն, բայց անվախ էր ու խելացի, ու հենց այս ունակությունները այս մարդուն դարձրին լեգենդար անձնավորություն ոչ միայն իր հարազատ, բարեկամ, ծանոթների մեջ... Читать дальше...

Արթուր Դավթյանը 3-րդ արդյունքն է ցույց տվել հենացատկում 14.900 միավորով:

Իմ վենետիկյան սերը տարօրինակություններ ունի՝ լինելով հեռվում, ես համացանցում բացում եմ իմ սիրելի քաղաքի քարտեզը, մկնիկով բռնում սլաքը ու սկսում պտտվել Վենետիկում…քայլում եմ կանալների կողքով, անցնում փոքրիկ կամուրջը, էսպրեսո խմում իմ սիրած սրճարանում, Ջուդեկայի ափին նստում ու նայում վարդագույն մայրամուտին։ Տեսնում եմ, թե ինչպես են արեւի վերջին լույսերը ընկնում Ադրիատիկ ծովի ալիքներին, դրանք դարձնելով ոսկեգույն …

Օգոստոսի 25-ից սեպտեմբերի 9-ը Նկարիչների միությունում գործում էր լուսանկարիչ Գագիկ Հարությունյանի ցուցահանդեսը, որն այս տարվա կարեւոր մշակութային միջոցառումներից մեկը դարձավ: Այցելուները խորհուրդ էին տալիս ընկերներին ու ծանոթներին՝ բաց չթողնել  տասնամյակներ չցուցադրված լուսանկարները դիտելու հնարավորությունը. դրանք 1970-1995 թվականների Հայաստանի վավերագրերն են:

Ցուցադրության 16 օրերի ընթացքում Գագիկ Հարությունյանն առավոտյան, ինչպես ինքն է ասում, վազում էր Նկարիչների միություն ու... Читать дальше...

Ձվածեղ էր սարքում մի հավկիթով, տորթի՜ պես։ Դեղին։ Յուղոտ։ Սպիտակ աչքերով ձվածեղ։

Փախլավա-փախլավա կտրում էր խմորը, փռում սպիտակ սրբիչներին, ալյուր ցանում վրան ու անցնում հաջորդ գնդին․ երեկոյան սեղանին թաթար բորանի էր լինելու։

Գործած ժիլետները գունավոր էին ու տա՜ք՝ աշխարհի բոլոր դարմաններից ավելի հզոր «շալե նասկիների» պես, գոգնոցի մեջ սինձ ու թթվաշ էր,  ծառի դալար շիվին փոսիկներ էին՝ որպես միայն տատին հայտնի խազային մաթեմատիկա՝ կաթ տալ-առնելու համար,... Читать дальше...