Новости за 17.01.2021

Бир жагынан дүйнөлөшүү жүрүмү күч алган чакта, экинчи жагынан «Бир алкак – бир жол» доктринасы аркылуу Кытай айрым чабал коңшуларын карызга батырышы ыктымал болуп жаткан кезеңде, пост-советтик Борбордук Азия чөлкөмүндө ички чөлкөмдүк ынтымак болуп көрбөгөндөй зарыл. Украинадагы серепчи, доктор Рустем Жангожонун макаласы. Украинанын маалымат каражаттарынын кабардашынча, «Киев-Лески» (Київ-Ліски) темир жол бекетине Кытайдын Ухань шаарынан жөнөтүлгөн контейнерлер жүктөлгөн алгачкы поюз 2020-жылы 6-июлда келип жеткен. Читать дальше...

Орусиялык оппозициячыл саясатчы Алексей Навальный Берлинден Москвага учуп келгенде полиция аны аэропорттон кармап кетти. Анын адвокатына чогуу барганга уруксат берилген жок. Ал паспорттук көзөмөлдөн өтөрдүн алдында журналисттерге кыскача комментарий берип, өзүнө каршы козголгон кылмыш иштеринен коркпой турганын айтты. Орусиянын Жаза аткаруу боюнча федералдык кызматы Навальный «Ив Роше» компаниясынын ишине байланыштуу шартуу сот жазасын реалдуу жазага алмаштыруу боюнча доо арыздын негизинде кармалганын ырастады. Читать дальше...

Орусиялык оппозициячыл саясатчы Алексей Навальный түшкөн Берлин-Москва каттамындагы учак "Шереметьево" аэропортуна конду. Анын басма сөз катчысы Кира Ярмыш "Твиттердеги" баракчасына "Шереметьевого" кондук. Акыр аягына чейин алар ушунчалык коркоруна ишенүү мүмкүн эмес эле. Мына, ырасталды" деп жазды. "Победа" авиакомпаниясына таандык учак "Внуково" аэропортуна конушу керек эле. Компаниянын басма сөз кызматы мындай жагдайды аталган аэропорт техникалык себептерден улам убактылуу жабылганы менен түшүндүрдү. Читать дальше...

Өзбекстандын Ички иштер министрлигинин маалыматына караганда, акыркы үч жылда өлкөдө бала сатуу боюнча 185 факты аныкталган.

17-январда орусиялык оппозициячыл саясатчы Алексей Навальный Берлинден Москванын "Шереметьево" аба майданына учуп келгенде полиция кармап кетти. Анын адвокатына чогуу барганга уруксат берилген жок. Навальный паспорттук көзөмөлдөн өтөрдүн алдында журналисттерге кыскача комментарий берип, өзүнө каршы козголгон кылмыш иштеринен коркпой турганын айтты. Берлин-Москва каттамындагы учак "Шереметьево" аэропортуна жекшембинин кечинде конду. Анын басма сөз катчысы Кира Ярмыш "Твиттердеги" баракчасына "Шереметьевого" кондук. Читать дальше...

"Настоящее время" сайтынын маалыматына караганда, полиция Москва шаарындагы "Внуково" аэропортунан оппозициячыл саясатчы Алексей Навальныйдын тарапташтарын кармап кетти. Алардын арасында Любовь Соболь, Руслан Шаведдинов, Илья Пахомов, юрист Алексей Молокоедов, Навальныйдын жардамчысы Илья Пахомов, штабдын менежери Анастасия Кадетова жана башкалар бар. Аларга аэропортто кафеде чогуу отурганда 10 полиция кызматкери келген. Шаар полициясы Навальныйдын тарапташтары эмненин негизинде кармалганы тууралуу түшүндүрмө бере элек. Читать дальше...

Өзбекстанда президент Шавкат Мирзиёев өлкөдө шахмат оюнун өркүндөтүү боюнча 2025-жылга чейинки мамлекеттик программаны бекитти. Ага ылайык, мектептерде 2-3-4-классттын окуучуларына шахмат милдеттүү түрдө үйрөтүлө баштайт. Ушул жылдан тартып 150 окуу жайында шахмат боюнча тереңдетилген сабактар киргизилет жана ал дене тарбия сабагынын алкагында өткөрүлөт. Президенттин жарлыгына ылайык, министрлик-мекемелерде жылына бери дегенде эки жолу "шахмат күндөрү" өткөрүлүп турат. Маалелерде "Шахматчы үй-бүлө" деп аталган сынактар уюштурулат. Читать дальше...

Украинада 16-январдан тартып бардык тармактарда кардарларды украин тилинде тейлөөгө милдеттендирген мыйзам күчүнө кирди. Ага ылайык, кызмат көрсөтүү жана товарлар тууралуу маалыматтар, жарнак-жазуулардын баары мамлекеттик тилде болушу керек. Мыйзамга ылайык, кардар суранган учурда гана украин тилинен башка тилди колдонууга уруксат берилет. Документ боюнча, 2022-жылдан тартып бул норманы бузгандарга 6800 гривен (240 доллар) айып пул салына баштайт. Тейлөө тармагын мамлекеттик тилге өткөрүүгө милдеттендирген... Читать дальше...

Орусиялык оппозициячыл саясатчы Алексей Навальный Берлин-Москва каттамындагы "Победа" авиакомпаниясына таандык учакка отурду. Ал өзү менен чогуу учуп бара жаткан журналисттердин суроолоруна жооп берип, мекенине кайтып баруудан коркпой турганын билдирди. Учак "Внуково" аэропортуна Москва убактысы боюнча 19.20да конмокчу. Навальный Москвага 17-январда учуп келерин жарыялаган. Аны аэропорттон ондогон тарапташ-санаалаштары тосуп алганы жатканы кабарланган. Апта башында Орусиянын Жаза аткаруу боюнча... Читать дальше...

Түркмөнстанда диний ишениминен улам аскерде кызмат кылуудан баш тарткан "Жахабанын күбөлөрү" диний агымынын мүчөсү экинчи жолу соттолду. "Азаттыктын" түркмөн кызматы Нью-Йорктогу "World Witness" уюмуна шилтеме кылып Руслан Артыкмурадовго сот өкүмү 11-январда чыкканын жазды. Артыкмурадов армияга баруудан баш тартканы үчүн биринчи жолу 2018-жылы 18 жашында эркинен ажыратылган жана 2019-жылы августта түрмөдөн чыккан. "Жахабанын күбөлөрүнө" диний ишеними форма кийип, курал кармоого жол бербейт. Аталган диний уюмдун билдиришинче... Читать дальше...

«Клооп» басылмасы 210 шайлоо тилкесинин добуштарын жокко чыгаруу аракетин көрүүдө. Басылманын байкоочулары 10-январдагы шайлоодо 1500дөн ашуун мыйзам бузуу фактыларын катташкан. «Клооп» Кыргызстандагы кезексиз президенттик шайлоого жана мамлекеттик башкаруу формасын аныктаган референдумга көз салуу үчүн 1,5 миңден ашуун шайлоо участогуна байкоочу койгон. Алар 10-январдагы добуш берүү учурунда мыйзам бузуу, терс көрүнүштөр катталып жатканын шайлоо күнү да билдиришкен. 15-январда «Клооп» басылмасы... Читать дальше...

Ооган президенти Ашраф Гани 17-январда "террорчулук, кылмыштуулук жана сес көрсөтүү" өлкөдө маселени чечпестигин эскертип,  өлкөдөгү талиптер кыймылына  ок атышууну биротоло токтотуу чакырыгына көнүүнү сунуштады. Президенттин соңку кайрылуусу Кабулда жоочулар Жогорку соттун эки аял судьясын өлтүрүп кеткенден кийин жарыяланды. Жогорку соттун басма сөз катчысы Ахмад Фахим Кавимдин маалыматына караганда, сотторго 17-январда таң эрте машина менен жумушуна келатканда чабуул коюлган. Сульялардын айдоочусу жарадар болду. Читать дальше...

Франциянын автомобиль өндүрүүчү PSA компаниясы менен америкалык-италиялык "Fiat Chrysler" автоунаа өндүрүүчү компаниясынын ортосундагы биригүү келишими 16-январда күчүнө кирди. Жаңы дүйнөлүк гигант - "Stellantis" акцияларынын соодасы Париж жана Милан биржаларында 18-январда, ал эми Нью-Йорктун фондулук биржаларында 19-январда башталат. "Deutsche Welle" биригүү чечими эки унаа өндүрүүчүнүн акционерлеринин көпчүлүгүнүн добушу менен кабыл алынганын белгилейт. Биригүүнүн натыйжасында 400 миң кызматкери... Читать дальше...

Бишкек шаарынын жүргүнчү ташуучуларына жазуу жүзүндө билдирүү жөнөтүлүп, коомдук транспорттун иши үзгүлтүккө учураса, мэрия жеке компаниялар менен кызматташууну кайрадан карап чыгып, тиешелүү чаралар көрүлөрү эскертилди. Бул тууралуу 17-январда шаардык милиция кабарлады. Башкармалыктын басма сөз кызматы белгилегендей, аларга «кичи автобустардын айдоочуларынын арасында иш таштоо жана нааразылык акцияларын уюштуруу боюнча чагымчыл чакырыктар жайылып жатат»,- деген маалымат түшкөн.  "Бишкек шаарынын... Читать дальше...

16-январда Германиянын бийлик өкүлдөрү орус оппозициясынын лидери Алексей Навальный менен өткөрүлгөн интервьюлардын стенограммасын Орусияга жөнөтүп, Москвадан анын ууланышына байланыштуу жагдайды толук тергөө кылууну талап кылды. Бир канча айдан бери Берлинде дарыланып жүргөн Алексей Навальный 17-январда Москвага «Победа» учагы менен кайтып келерин билдирген. Ал 2020-жылдын августунда уулануу белгилери менен Омскиде ооруканага жаткырылган соң медициналык учак менен Германияга жөнөтүлгөн. Эл аралык... Читать дальше...

18-январда Кыргызстанда кар жаабайт, бирок жолдор тайгак болот. Батыш тараптан жел согуп турат. Абанын температурасы: Баткен, Ош, Жалал-Абад облустарында түнкүсүн -2...+3, күндүз +10...+15, Талас жергесинде түнкүсүн -4...-9, күндүз +9...+14, Чүй өрөөнүндө түнкүсүн -1...-6, күндүз +8...+13, Ысык-Көл дубанында түнкүсүн -4...-9, күндүз +2...+7, Нарын облусунда түнкүсүн -15...-20, күндүз -2...-7, Бийик тоолуу райондордо түнкүсүн -24....-29, күндүз -3...-8°. Бишкек шаарында жаан-чачын болбойт. Читать дальше...

Ооганстандын баш калаасы Кабулда жекшемби күнкү кол салууда кеминде эки судья аял өлдү. Дагы экөө жараат алганын "Синьхуа" маалымат агенттиги укук коргоо органдарына таянып билдирди. Ал эми "Tolo News" телеканалы полицияга шилтеме берүү менен, эки аял көз жумуп, бирөө жарадар болгонун кабарлады. ТАСС агенттигинин жазганына караганда, 17-январда эртең менен мотоцикл айдаган белгисиз адамдар соттор отурган унааны аткылашкан. Окуянын чоо-жайы тууралуу башка маалыматтар азырынча жок.

Кыргызстандын Эмгек сиңирген артисти, ырчы Самара Каримованы Оштогу Ниязалы атындагы музыкалык окуу жайга жетекчи кылып дайындоо аракети чыр менен коштолууда.

Чехиялык автоунаа чыгаруучу "Škoda" компаниясы Беларуста 2021-жылга пландалган хоккей боюнча Дүйнө чемпионатын каржылоодон баш тартты. 28 жылдан бери хоккейдин Дүйнөлүк Кубогуна демөөрчү болуп келген компаниянын билдирүүсүндө адам укугуна урмат көрсөтүү иретинде Беларустагы чемпионатка быйыл демөөрчү болбой тургандыгы айтылган. 15-январда Чехияда жашаган беларустар Млада Болеславдагы "Škoda"  имаратынын жанында чемпионатка демөөрчүлүк кылуудан баш тартууну талап кылып, нааразычылык акциясын өткөрүшкөн. Читать дальше...

Жаңы Баш мыйзамдын долбоорун караган Конституциялык кеңешмеде бийлик бутактарынын тең салмактуулугун сактап, бийликтин бир колго топтолушуна жол бербөө маселеси маанилүү экени айтылды. Ошондуктан кеңешменин бир катар мүчөлөрү анда аткаруу бийлигинин башында турчу президентке чоң ыйгарым укуктар берилгенине карабастан, мыйзам чыгаруу жана сот бийликтеринин өз алдынчалыгын камсыз кылуучу ченемдер сунушталып жатканын белгилешти. Буга чейин коомчулукта сунушталган баштапкы долбоордо президенттик бийликти күчөтүп... Читать дальше...

Ош жана Жалал-Абад облустарындагы медициналык мекемелерге "Ислам өнүктүрүү банкынын" көмөгү менен алынган "Тез жардам" автоунаалары тапшырылды.  Саламаттык сактоо министрлигинин басма сөз кызматы кабарлагандай, 16-17-январда министр Алымкадыр Бейшеналиев аймакка иш сапар менен барды. Ош облусундагы ооруканаларга 26, Жалал-Абад облусундагы ооруканаларга 10 автоунаа бөлүштүрүлдү.  Министрликтин басма сөз кызматынын маалыматына ылайык, "Ислам өнүктүрүү банкы" жардам иретинде Кыргызстанга 66 "Тез жардам" машинесин сатып берет. Читать дальше...

17-январга карата Кыргызстанда дагы 123 кишиге коронавирус жугуп, Бишкекте эки бейтап көз жумду. Өлкөдө илдет жугузуп алгандардын расмий саны 83 109 адамга жетти. Жалпы ооругандардын 78 994ү сакайды. Соңку бир күндө 128 адам айыкты. Пневмонияны козгой турган коронавирус Кыргызстанда алгач 2020-жылдын март айында аныкталган. Андан бери оорудан кайтыш болгондордун саны расмий эсепте 1384 адамга жетти. Бир сутка ичинде COVID-19 катталган жаңы учурлардын аймактык көрсөткүчү: Бишкек шаарында... Читать дальше...

Соңку кездерде Кыргызстанда орун алган аялзатына каршы зомбулук аракеттер коомдогу аялдардын жогорку ролун жаш муундарга аңдатуу зарылдыгын ого бетер айгинелетти. Илимпоз Элмурат Кочкор уулунун блогу.

Чет өлкөлөргө журт которгон кишилердин көчү акыркы эжыйырма жылда туруктуу бойдон калды. БУУнун 15-январда жарыяланган баяндамасына караганда, мигранттар 2020-жылы 281 миллиондой кишини, б.а. жалпы дүйнө калкынын 3,6 пайыздай бөлүгүн түзгөн. Бирок алдын-ала эсептөөлөр көрсөткөндөй, коронавирус алааматы былтыр мигранттардын көчүн 2 миллиондой кишиге азайтып койгондой болду. БУУнун баяндамасы миграция – дүйнөлөшүү заманынын ажырагыс өзгөчөлүгү болуп калганын айгинелейт. COVID-19 илдетинен келип... Читать дальше...