Новости за 13.10.2019

Косоводо Борбордук шайлоо комиссиясынын айрым мүчөлөрү өздөрүн жаман сезгенден кийин бюллетендерди саноо убактылуу токтотулду. Маалыматка караганда, алар Сербиядан келген 5 кутуну ачкандан кийин өздөрүн жаман сезишкен.  Приштинадагы «Тез жардам» ооруканасынын башчысы алар аллергиялык реакция болгонун «Эркин Европа/Азаттык» радиосуна билдирди. Косово полициясы андай окуя болгонун бышыктады, бирок кеңири маалымат берүүдөн баш тартты. Серб азчылыгынын «Sprska Lista» партиясы серб улутундагылардын... Читать дальше...

Ооганстандын Коргоо министрлиги өкмөттүк армия Тажикстан менен чек арадагы Кундуз чөлкөмүндөгү Даш-и Арчи районун «Талибандан» кайтарып алганын билдирди. Ооганстандын атайын күчтөрү 12-октябрда райондун борборуна чабуул коюп, «душмандын таянычын жок кылышты», деп айтылат министрликтин билдирүүсүндө. Анда каршылаш тарап чоң жоготууларга учураганын, ооган күчтөрүнө АКШ аскерлери колдоо көргөзүшкөнү да айтылды. Даш-и Арчи району 2015-жылдан бери талибдердин көзөмөлүндө болуп келген. «Талибан» түндүктөгү... Читать дальше...

Казакстандын мурдагы президенти Нурсултан Назарбаев «кош бийлик тууралуу айың кептерди качкын уурулар, саткындар таратып жатышат» деп 11-октябрда «Хабар» телеканалындагы маегинде билдирди. «Элбасы» азыркы ыйгарымдары тууралуу сөз кылып, ал башкарган Коопсуздук кеңеши ички жана тышкы саясаттагы маселелерди чечерин, аны менен кадрлар макулдашылып турарын, бирок ал коллективдүү орган экенин белгиледи. Назарбаев президент Касым-Жомарт Токаев аны менен кеңешип турарын, бирок чечимдерди ошол кеңеш сураган киши кабыл аларын да кошумчалады. Читать дальше...

АКШнын мурдагы коргоо министри Жим Мэттис «Ислам мамлекети» экстремисттик уюм кайрадан жанданышы ыктымал экенин эскертти. Бир нече күн мурун президент Дональд Трамп Сириянын түндүк-чыгышындагы аскерлерди чыгарып кетүүнү чечкен.  12-октябрда NBC телеканалы Пентагондун мурунку башчысы менен интервьюнун үзүндүлөрүн тартуулады. Мэттис анда «ИМ кайра башын көтөрбөшү үчүн кысымды уланта бериш керек», – деп айтты. Маектин толук версиясы ушул жекшембиде чыгары жарыяланды. Генерал министр кызматынан быйыл... Читать дальше...

Соңку маалыматтарга караганда, Жапонияда катуу тайфун кеминде 18 адамдын өмүрүн кыйды, дагы 13 адамдын дайыны табылбай жатат. Жаракат алгандардын саны 150гө чамалады. Өлкөнүн коргонуу күчтөрү суу айрыкча көп каптаган Нагано префектурасында адамдарды куткаруу менен алек болуп жатат.  Жекшембиге караган түнү «Хагибис» тайфунунан улам темир жана автомобилдик жол, аба каттамы, электр энергиясы менен жабдуу иштери үзгүлтүккө учурап, айрым жерлерди суу каптаган. Борбор шаар Токиодо бир аз бак-дарак кулагандан башка эч нерсе кыйраган жок. Читать дальше...

Кыргызстандагы эки атайын мектеп-интернатта жана бир Балдар үйүндө жашаган тарбиялануучулардын көбү келерки эки жыл аралыгында кайрадан үй-бүлөсүнө кайтып, жакындарынын жанында жашоо мүмкүнчүлүгүн алышат. Бул тууралуу “Азаттык” радиосуна “Балдарды коргоочулар лигасы” уюмунун жетекчиси Назгүл Турдубекова билдирди. Анын айтымында, былтыртан бери Красная-Речка,  Дмитриевка жана Военно-Антоновка айылдарында жайгашкан бул мекемелер боюнча мониторинг жүргүзүлгөн: - Жыйынтыгында тарбиялануучулардын беш эле пайызы томолой жетим экени аныкталды. Читать дальше...

Кошмо Штаттар Орусиянын Архангелск облусундагы жарылуу Ак деңиздин түбүнөн өзөктүк ракеталык түзүлүш жүктөлгөн «Буревестник» ракетасын алып чыгуу учурунда болгон деген бүтүмгө келди. Бул тууралуу АКШнын Мамлекеттик департаментинин өкүлү Бириккен Улуттар Уюмунун комитеттеринин биринде баяндама жасап жатып билдирди. Буга чейин «Азаттыктын» орус кызматы да иликтөө жүргүзүп, ушундай тыянакка келген. Жарылуудан радиация жайылып, бир нече адам каза болгон. Орус бийлиги жарылуу жаңы өзөктүк кыймылдаткыч сыналып жатканда болгонун кабарлаган. Читать дальше...

Дүйнөлүк басма сөзгө баяндама (7-13-октябрь, 2019-жыл).

Өзбекстанда нан кымбаттаганы жатат. «Азаттык» радиосунун өзбек кызматы жергиликтүү маалымат булактарына таянып жазганына караганда, буга буудайдын жана ундун баасы либералдашканы себеп болууда. Бир килограмм ун 1400 сумдан (15 цент) 2000-2500 сумга (21-26 цент) чейин кымбатташы ыктымал. Ошону менен катар колу жука жана көп балалуу үй-бүлөлөргө берилүүчү компенсациянын өлчөмү жогорулап, айына 50 миң сумга жетет (5,3 доллар).  Расмий маалыматка караганда, Өзбекстанда жөлөкпул алчулардын жалпы саны 1,6 миллион адам. Читать дальше...

Бүгүн Польшада парламенттик шайлоо өтүп жатат. Талапкерлер парламенттин төмөнкү палатасы Сеймдеги 460 жана жогорку палата Сенаттагы 100 орун үчүн ат салышууда. Төмөнкү палата Сеймге шайлоо партиялык тизменин негизинде жүрөт. Бүгүнкү өнөктүккө өлкөдөгү ири беш партия катышууда. Баштапкы сурамжылоого караганда, бийликтеги «Укук жана акыйкаттык» партиясы менен анын союздаштары көпчүлүк добушка ээ болушу ыктымал. Ярослав Качинский жетектеген бул партияны колдогондор экономика тармагында жакшы жылыштар бар экенин... Читать дальше...

Өзбекстан чет мамлекеттен келип бул өлкөнүн аймагында мыйзам бузган жарандардын жазасын жумшартканы жатат. Өзбек парламентинин жогорку палатасы мыйзам бузган чет өлкөлүктөрдү кылмыш жообуна тартуу тууралуу норманы мыйзамдардан алып салуу жөнүндө сунушту колдоп, кабыл алды. Ошондой эле 18 жашка чейинки курактагы чет өлкөлүктөр Өзбекстандын башка өлкөнүн жарандарына коюлуучу эреже-талаптарын бузса тартип жазасына тартылбайт деген норма киргени жатат. Өзбекстандын азыркы мыйзамдары боюнча мыйзам... Читать дальше...

Бүгүн, 13-октябрда Бишкекте Коомдук телерадиоберүү корпорациясынын мурдагы жетекчиси, маданияттын эмгек сиңирген ишмери, телережиссёр жана коомдук ишмер Умтул Орозованы акыркы сапарга узатуу зыйнаты өттү. 79 жаш курагында дүйнө салган Умтул Орозова Кыргыз мамлекеттик университетинин филология факультетин аяктаган соң эмгек жолун «Комсомолец Киргизии» гезитинин кабарчысы болуп баштаган. 1967-жылы Москвадагы Театралдык институттун режиссура факультетин аяктап келгенден кийин Кыргыз мамлекеттик телерадиокомитетине режиссёр кызматына орношкон. Читать дальше...

Адабиятта коомдогу өзгөрүүлөрдүн маани-жайы маалында чечмеленип турушу абзел. Эгемендикти ээрчий келген экономикалык оор жагдай ишке жарамдуу калктын басымдуу көпчүлүгүн чет жерге чыгарды.

Бишкекте акын Зайырбек Ажыматовдун «Жүрөктөгү бороон» аттуу китебинин бет ачары болуп өттү. Ишеналы Арабаев атындагы университетте уюштурулган иш-чараны «Аксы жаштар биримдиги» коомдук фонду өз демилгеси менен уюштуруп, калемгерди конок катары чакырды. Китептин бет ачарына КР Жазуучулар союзунун төрагасы Нурлан Калыбеков, Жогорку Кеңештин депутаты Рада Туманбаева, акындар Шекербек Адылов, Мирлан Самыйкожо, Эрлан Жумагазиев, Рыскүл Изатова жана поэзия күйөрмандары катышты. Кече Бүбүсара Бейшеналиева... Читать дальше...

Бишкек шаардык соту транспорт жана жолдор министринин мурдагы орун басары, коррупция үчүн соттолгон Азимкан Жусубалиевдин жаза мөөнөтүн 14 жылдан 12 жылга өзгөрттү. Бул тууралуу «Азаттык» радиосуна Жусубалиевди райондук сотто жактаган адвокат Жыргалбек Бабаев билдирди. Шаардык соттун ушундай өкүмү чыкканын «АКИпресс» агенттиги да маалымдады. Быйыл июль айында Бишкектин Биринчи май райондук соту Жусубалиевди 14 жылга түрмөгө кескен. Сот ал «кызмат абалынан кыянаттык менен пайдаланган», «опузалап ири өлчөмдө пара алган» деп тапкан. Читать дальше...

Беттештин биринчи эле мүнөтүндө "Сатурндун" дарбазачысы топту тосуу үчүн алдыга чуркап кетип, дарбаза бош калган. Бирок атаандаш команданын чабуулчусу Роман Изотов анын жанында туруп топту туура эмес тээп салган.

Балбан эркин күрөш боюнча 100 килограмм салмак категориясында күч сынашты. Финалда ирандык спортчу Али Аббас Чехрехке 1:2 упай эсебинде утулуп калган.

Акимкан Молдогазиевдин өмүр баяны кыйла эле карама-каршылыктуу өткөнү баамга урунат. Жаш кезинен жаңы бийликти орнотууга болгон аракетин жумшап, 43 жашында коммунисттик массалык жазалоонун курмандыгына айланган.

Пакистандын премьер-министри Имран Хан шииттер башкарган Иранга иш сапары менен жөнөп жатат, андан соң ал сунниттер үстөмдүк кылган Сауд Арабиясына барат. Бул тууралуу өлкөнүн Тышкы иштер министрлиги билдирди. Буга чейин расмий Исламабад аймактагы бири-бири менен касташып жаткан бул эки өлкөнүн ортосундагы сүйлөшүүлөргө ортомчу болушу ыктымал экени кабарланган. Өткөн айда Перс булуңунда саудиялык мунай танкерлерине урулган оор соккулардан кийин АКШнын президенти Дональд Трамп Пакистандын өкмөт... Читать дальше...

Европа Кеңеши Түркиянын мигранттар тууралуу билдирүүсүн опуза катары баалады. Уюмдун жетекчиси Дональд Туск журналисттердин суроолоруна жооп берип жатып түрк президентинин сириялык качкындарга чек араны ачып, Европаны көздөй өткөрүү тууралуу билдирүүсүн орунсуз деп мүнөздөдү:  - Менин реакциям катуу болду, бул таптакыр орунсуз. «Качкындар куралданган жана алар бизди опузалаш үчүн колдонулат» деген аныктаманы биз таптакыр кабыл ала албайбыз.  Тусктун пикиринде, Түркиянын соңку операциясы Сириядагы абалды ого бетер курчутушу ыктымал. Читать дальше...

Кыргызстандык журналист Алишер Саиповдун өлүмүнө байланыштуу 2013-жылы токтотулган кылмыш иши кайра жанданды.

14-октябрда Кыргызстанда жаан-чачын болбойт. Шамалдын багыты өзгөрүлүп турат, ылдамдыгы секундасына 1-6 метрге жетет. Абанын температурасы: Чүйдө түнкүсүн 6…11, күндүз 20…25; Таласта түнкүсүн 2…7, күндүз 18…23; Баткенде, Ошто, Жалал-Абадда түнкүсүн 7…12, күндүз 21…26; Ысык-Көлдө түнкүсүн 1…6, күндүз 12…17; Нарында түнкүсүн 1…6, күндүз 14…19; Бийик тоолуу райондордо түнкүсүн -1…-6, күндүз -2…+3 градус болот. Бишкекте жаан-чачын жаабайт. Абанын температурасы түнкүсүн 9…11°, күндүз 23…25° болот.

«Ысык-Көл» биосфералык аймагы» уюму көлдүн жээгин жана түбүн тазалоо иштерин жүргүзүүдө. «Таза Ысык-Көл» коомдук фондунун өкүлдөрү менен бирге уюштурулган соңку акциянын алкагында Бостери айылындагы көл жээги тазаланды. Уюштуруучулардан айтымында, бул күнү көлдүн түбүн тазалаганда 15 мүшөк таштанды чыкты. Мындан тышкары жээктеги кумдун үстүнөн дагы 16 кап акыр-чикир чогулду. Иш-чарага экология жаатында алектенген өкмөттүк эмес уюмдар да катышты. Ысык-Көлдө сууга түшүү сезону май айында башталып, күзүндө суук түшкөндө жыйынтыкталат. Читать дальше...

Бивол 93 килограмм салмакта доминикалык Ленин Кастильо менен беттешкен. Спортчулар 12 раунд кармашып, натыйжада Кыргызстанда төрөлгөн боксчу калыстардын чечими менен жеңүүчү болгон.

Узаган жуманын урунттуу окуяларына сереп (7-13-октябрь, 2019-жыл).